‌ماده 2 - استانداردهای هوای آزاد هر منطقه و همچنین استانداردهای آلوده‌کننده‌های حاصل از منابع که به هر طریق وارد هوای آزاد می‌گردند و‌مشخصات هر نوع دستگاه تخلیه‌کننده مربوط به این منابع با توجه به کیفیت هوای هر منطقه و وضع حفظ مناسبات محیط زیست (‌آکولوژیک) توسط‌سازمان با همکاری سازمانهای ذیربط تهیه و پس از تصویب شورای عالی به موقع اجرا گذارده می‌شود.

‌ماده 3 - انواع سوختهای مجاز و شرایط و ضوابط و مصرف آن توسط سازمان با همکاری شرکت ملی نفت ایران و وزارت نیرو تعیین و پس از‌تصویب شورای عالی به مرحله اجرا گذارده خواهد شد.

‌ماده 4 - سازمان مکلف است نسبت به شناسایی کلیه کارخانجات و کارگاهها و در صورت لزوم سایر منابع از طریق پرسشنامه‌های مخصوص در‌حدود مسائل مربوط به ایجاد آلودگی هوا و اخذ اسناد و مدارک مربوط اقدام نماید. مسئولین موظفند اطلاعات و مدارک مورد نیاز را در صورت‌درخواست در اختیار سازمان قرار دهند. ‌انواع پرسشنامه‌های مذکور در این ماده و مفاد آن توسط سازمان تهیه خواهد شد. ‌تبصره 1 - وزارتخانه‌های صنایع و معادن و کار و امور اجتماعی و اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران و اتاقهای اصناف و سایر سازمانهای ذیربط‌در اجرای مفاد این ماده با سازمان همکاری خواهند نمود. ‌تبصره 2 - اطلاعات و مدارکی که از نظر مسئولین جنبه محرمانه دارد و در اختیار سازمان گذارده می‌شود صرفاً برای انجام وظایف سازمان مورد‌استفاده قرار گرفته و در دسترس غیر گذارده نخواهد شد.

‌ماده 5 - سازمان با توجه به اهمیت منابع به پرسشنامه‌ها و مدارک هر یک از این منابع رسیدگی و نوع و میزان آلودگی حاصل را مشخص و مراتب‌را کتباً به مسئول مربوط اخطار خواهد نمود. در این اخطاریه باید نوع آلودگی و میزان آن و راهنماییهای لازم برای جلوگیری از آلودگی هوا با توجه به‌استانداردهای تعیین شده همچنین مهلت رفع آلودگی صریحاً قید شود. ‌تبصره - روشهای نمونه‌برداری و سنجش میزان آلوده‌کننده‌ها و شرایط ارائه نتایج و محاسبات مربوط توسط سازمان تعیین و اعلام ملاک عمل‌خواهد بود.

‌ماده 6 - مهلت مذکور در ماده 5 در مورد کارخانجات و کارگاهها با توافق وزارت صنایع و معادن تعیین خواهد شد. در صورتی که صاحب یا مسئول‌کارخانه و یا کارگاهی که موجبات آلودگی محیط زیست را فراهم می‌نماید با دلائل و مدارک قابل قبول سازمان اثبات نماید که ظرف مهلت مقرر در‌اخطاریه سازمان رفع آلودگی عملی نمی‌باشد، سازمان مجاز است فقط برای یک بار مهلت اضافی مناسب برای اینگونه کارخانجات و کارگاهها قائل‌شود.

‌ماده 7 - مسئولین مکلفند ظرف مهلت مذکور در اخطاریه نسبت به رفع موجبات آلودگی اقدام و در غیر این صورت تا رفع موجبات آلودگی مذکور‌در اخطاریه از به کار انداختن منبع خودداری نمایند.

‌ماده 8 - در صورتی که به علت کیفیت خاص جوی آلودگی هوا بر اساس استانداردهای مقرر به حدی برسد که سلامت انسان و محیط زیست را به‌مخاطره بیاندازد سازمان با سریع‌ترین وسیله موجود از قبیل رادیو و تلویزیون به مسئولین منابع مؤثر در آلودگی دستور خواهد داد تا موقتاً با تقلیل یا‌قطع فعالیت یا هر طریق دیگری که در دستور سازمان مشخص خواهد شد به رفع خطر کمک نمایند.

‌ماده 9 - در مواردی که سازمان بر مبنای دلائل کافی تشخیص دهد که کاهش یا از بین بردن آلودگی هوا ناشی از منابع موجود از طریق دیگر به جز‌انتقال برخی از آنها به نقاط مناسب امکان‌پذیر نمی‌باشد، طرحی در این مورد با همکاری و کسب نظر سازمانها و مؤسسات ذیربط تهیه و با تأیید شورای‌عالی پس از تصویب هیأت وزیران به مورد اجرا خواهد گذاشت.

‌ماده 10 - سازمان به منظور کاهش یا جلوگیری از آلودگی هوا ناشی از منابع استفاده از وسایل و روشهای مناسب را پس از کسب نظر سازمانهای‌ذیربط و تصویب شورای عالی الزامی خواهد کرد. ‌تبصره - در مواردی که مسئولین اثبات نمایند که با استفاده از طرق دیگری به جانشینی وسایل و روشهای مناسب موضوع این ماده، منظور سازمان‌تأمین گردیده است از شمول ماده مزبور مستثنی می‌باشند.

‌ماده 11 - سازمان مجاز است در اجرای وظایف قانونی محول و اطمینان از رعایت مفاد قانون و مقررات مربوط به حفاظت و بهسازی محیط زیست‌در هر زمان که لازم است هر یک از منابع را با اعزام مأمورین مربوط بازرسی نماید. در صورتی که بازرسی هر یک از این منابع به موجب قوانین دیگر‌مستلزم کسب اجازه از دادستان باشد، نسبت به اخذ نمایندگی دادستان اقدام خواهد شد. ولی در موارد اضطراری مأمورین سازمان اقدام و ظرف 48‌ ساعت مراتب را به دادستان محل یا جانشین نامبرده کتباً اطلاع خواهند داد. ‌تبصره - منازل مسکونی مشمول موارد اضطراری مذکور در این ماده نمی‌باشد.

‌ماده 12 - مأمورین سازمان می‌توانند هنگام بازرسی منابع مذکور در ماده قبل از مواردی که مصرف یا پخش آنها در هوای آزاد مؤثر در آلودگی هوا‌می‌باشد نمونه‌برداری نمایند.

‌ماده 13 - مسئول و یا هر شخص دیگری که به طور مستقیم یا غیر مستقیم به نحوی از انحاء مانع از انجام وظایف مأمورین سازمان گردد طبق‌مقررات قانونی تحت تعقیب قرار خواهد گرفت.

‌ماده 14 - مأمورین سازمان در موارد زیر از بازرسی منابع ممنوع می‌باشند. 1 - وقتی که مأمور یا همسر او با مسئول یا صاحب منابع قرابت نسبی یا سببی تا درجه سوم از طبقه دوم دارد. 2 - وقتی که مأمور قیم یا وکیل امور یکی از صاحبان یا مسئولین منابع باشد. 3 - وقتی که مأمور یا همسر او وارث مسئول یا یکی از صاحبان منابع باشد. 4 - وقتی که مابین مأمور و یکی از صاحبان یا مسئول منابع یا همسر او دعوای مدنی یا کیفری در یکی از مراجع قانونی مطرح باشد. 5 - وقتی که مأمور یا همسر او یا اولاد وی به نحوی در منابع مورد بازرسی سهیم باشد. در صورتی که مأمور سازمان بدون توجه به ممنوعیت خود بازرسی نموده و گزارش دهد پس از احراز ممنوعیت، گزارش امر بلااثر تلقی خواهد شد.

‌ماده 15 - هرگاه مأمور سازمان به تکالیف قانونی خود در بازرسی عمل ننماید و یا به طور کلی در انجام وظایف محول تخلف کند پس از ثبوت‌علاوه بر مجازات اداری در صورتی که عمل مأمور طبق یکی از قوانین مستلزم تعقیب جزایی باشد مراتب به مراجع صالح قضایی اعلام خواهد شد

‌ماده 16 - مأمورین سازمان که برای بازرسی اعزام می‌گردند باید دارای برگ شناسایی و حکم کتبی مأموریت بوده و آن را به هر شخص ذینفعی که‌درخواست نماید ارائه دهند.