contact
shape

قوانین

shape

ماده 1-منظور از کلمه سازمان در این آئین نامه سازمان حج و اوقاف و امور خیریه است .

ماده 2-اداره حج و اوقاف وامور خیریه هر حوزه امور مربوط به همان حوزه را انجام خواهد داد و در صورتیکه رقبات یک موقوفه در حوزه های مختلف واقع شده باشد اداره حج و اوقاف و امور خیریه محل مصرف مسئول رسیدگی به بودجه و حساب موقوفه خواهد بودوادارات حج و اوقاف و امور خیریه محل وقوع رقبات دیگر این گونه موقوفات به سایر امور رقبات واقع درهمان حوزه رسیدگی می نمایند0درصورتی که موقوفه دارای رقبات متعدد و در حوزه های مختلف واقع و مصرف هر رقبه در همان حوزه باشد ، رسیدگی به بودجه و حساب و اداره موقوفه به عهده اداره حج و اوقاف و امور خیریه همان حوزه میباشد تبصره - چنانچه در مورد این صلاحیت ابهام و اختلافی بین ادارات حج و اوقاف وامور خیریه پیش بیاید نظر سرپرست سازمان معتبر است .

ماده 3- اداره امور اماکن مذهبی اسلامی از قبیل بقاع متبرکه و غیره بجز آنچه که در تبصره 2 ماده 1 قانون استثناء شده و اماکنی که برای اداره آنها ترتیب خاصی داده نشده است به عهده ادارات حج و اوقاف و امور خیریه بوده و میتوانند برابر ماده 5 قانون و تبصره های ذیل آن و آئین نامه مربوطه ، اشخاصی را بعنوان هیئت امناء انتخاب نمایند. تبصره - عرصه و اعیان مساجد ،مدارس ،علوم دینی و تکایا رقبه موقوفه است ولی ادارات حج و اوقاف و امور خیریه در شئون داخلی آنها از قبیل تعیین امام جماعت و انجام مراسم مذهبی دخالت نخواهند داشت .

ماده 4- بمنظور رعایت مصلحت موقوف علیهم در اجرای قسمت اخیر بند یک ماده یک قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج واقاف و امور خیریه در موقوفات خاص ، ادارات حج و اوقاف و امور خیریه درموارد مشروحه زیر حسب مورد نظارت یا دخالت خواهند کرد. الف - افراز، تحدید حدود و اعتراض به ثبت موقوفه در صورتیکه به ملکیت تقاضای ثبت شده باشد. ب -فروش موقوفه و نحوه تبدیل آن با رعایت ماده 32 این آئین نامه ومقررات قانون مدنی. ج - ایجار برای مدت بیش از ده سال با رعایت ماده 32 این آئیننامه د - اعطای حق تملک اعیان به مستاجر در رقباتی که عرصه و اعیانا وقف باشد با توجه به مواد12 و32 این آئین نامه. ماده ۵ ـ در موقوفات (اعم از عام و خاص)، موضوع قسمت اخیر بند (۱) ماده (۱) قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و او‌قاف و امور خیریه در صورت اختلاف موقوف ‌علیهم و همچنین در موارد تعدی و تفریط متولی و ناظر یا به خطر افتادن مصالح بطون لاحقه طبق ماده (۷) قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و او‌قاف و امور خیریه بنا به درخواست ادارات او‌قاف و امور خیریه و تشخیص شعبه تحقیق و حکم دادگاه تعیین تکلیف و اقدام خواهد شد.

ماده 6- اداره امور موسسات و انجمنهای خیریه ای که از طرف دولت و یا سایر مراجع ذیصلاح بعهده سازمان یا واحدهای تابعه گذاشته شده یا میشود طبق اساسنامه های مصوبه هر یک خواهد بود و در مورد سایر موسسات خیریه با توجه به قانون مالیاتهای مستقیم چنانچه موسسات مذکور جهت مفاصا حساب مالیاتی یا به هر جهت دیگری که احتیاج به گواهی داشته باشد مراجعه نمایند ادارات حج و اوقاف و امور خیریه میتوانند نحوه عملکرد اینگونه موسسات را بررسی نموده و در صورت تایید گواهی صادر نمایند. تبصره -گواهی فوق به موسسات خیریه ای داده خواهد شد که در اساس نامه آنهاپیش بینی شده باشد در صورت انحلال موسسه اموال و دارائی آن با اجازه نماینده ولی فقیه صرف امور خیریه گردد.

ماده 7-ادارات حج و اوقاف و امورخیریه موظفند گورستانهای متروکه موقوفه واقع در حوزه عمل خود را مشخص و در صورتیکه فاقد متولی باشد با توجه به موقعیت آنها برنامه های متناسب وفق موازین شرعی در امور خیریه جهت بهره برداری از آنها تنظیم و به سازمان پیشنهاد نمایند تا با تصویب سرپرست سازمان به مرحله اجراء گذاشته شود.

ماده 8- اداره کل تحقیق سازمان وظایفی را که طبق قانون برعهده داردبوسیله شعب حقوقی و حسابرسی انجام خواهد داد طرز تشکیل و رسیدگی و وظائف شعب تحقیق بر طبق آئین نامه مربوطه خواهد بود.

ماده 9-متولی ،امین موقوفه بوده و موظف است مطابق قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه و سایر قوانین و مقررات مربوطه ودر صورت ابهام و یا فقدان مقررات خاص طبق احکام شرع و با عنایت کامل به مندرجات وقفنامه موقوفه تحت تولیت خود را اداره کند و در حفظ عین ،منافع ، حقوق و حدود موقوفه اقدام و در اجرای نیات خیر واقف کوشش نماید.

ماده 10-متولیان موظفند در اسرع وقت نسبت به ثبت رقبات تحت تولیت خود مبادرت نمایند و همچنین در مواردی که از طرف اشخاص تقاضای ثبت موقوفه بعنوان ملک بشود اعتراض و در مراجع صالحه اقامه دعوی بنمایند و در مواردی که موقوفه بنحوی از انحاءبدون مجوز شرعی به ملکیت اشخاص درآمده با رعایت ماده واحده قانون ابطال اسناد فروش رقبات ، آب و اراضی موقوفه مصوب 28 / 1 / 3 6 و آئین نامه اجرائی آن نسبت به احیای موقوفه اقدام و ادارات حج و اوقاف و امور خیریه محل را در جریان اقدامات خود قراردهند تا همکاری لازم معمول گردد. تبصره 1- متولیان موظفند دراجرای ماده 9 قانون تشکیلات واختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه و تبصره ذیل آن به هنگام طرح هرگونه دعوی یا اعتراض برثبت ، نسخه ای از دادخواست یا اعتراض نامه تنظیمی را به ادارات حج و اوقاف و امور خیریه محل تسلیم و رسید دریافت دارند تا ادارات مذکور در این قبیل موارد برای حفظ حقوق موقوفه جریان دعوی را مستمرا مراقبت و در صورت لزوم در دعوی مطروحه وارد و در جهت حفظ حقوق وقف اقدام نمایند. تبصره 2-ادارات حج و اوقاف و امور خیریه مکلفند در صورتیکه متولیان نسبت به تقاضای ثبت و اعتراض بر ثبت و اقامه دعوی و پیگیری آن در مواعد قانونی به وظایف خود عمل ننمایند برای حفظ حقوق وقف درموعد قانونی راسانسبت به موارد مذکور اقدام نمایند. تبصره 3- سازمان و موقوفات عام و اماکن مذهبی اسلامی ،مدارس علوم دینی و موسسات و بنیادهای خیریه بموجب تبصره ذیل ماده 9 قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه از پرداخت مخارج و هزینه های دادرسی و همچنین از پرداخت حق الثبت و بقایای ثبتی و هزینه های اجرائی معاف میباشند.

ماده 11- بمنظور رعایت مصلحت وقف و بهربرداری صحیح باید رقبات موقوفه را با توجه به مفاد وقفنامه و قوانین مربوطه و با جلب نظر کارشناس رسمی یاخبره محلی و رعایت شرایط زیر از طریق مزایده به اجاره واگذار نمود: الف - خسارات احتمالی حتی الامکان بعهده مستاجر باشد. ب - از مستاجر باید ضامن معتبر و یا وثیقه مناسب برای تادیه حقوق موقوفه و تخلیه و تحویل آن در پایان مدت اخذ شود. ج - حق انتقال مورد اجاره از طرف مستاجر به غیر حسب مورد موکول به موافقت کتبی متولی و ادارات حج و اوقاف وامور خیریه باشد ، بدیهی است رعایت آئین نامه نحوه وصول پذیره و اهدائی الزامی است . د-مدت اجاره نباید بیش از ده سال باشد مگر با جلب موافقت سرپرست سازمان. ه - از پیشنهاد دهندگان برابر ده درصد مبلغ پیشنهادی بعنوان سپرده اخذ شود. و - حداقل مال الاجاره براساس نظر کارشناس رسمی یا خبره محلی وبه نرخ عادله روز و سایر شرایط لازم در آگهی مزایده قید گردد. ز-اجاره نامه باید رسمی باشد و در مواردیکه تنظیم اجاره نامه رسمی میسر نیست قرارداد تنظیم گردد. تبصره 1-در مورد رقباتی که درآمد سالیانه آنها تا دویست هزار ریال میباشد مزایده الزامی نیست ، مشروط بر اینکه میزان اجاره از طرف کارشناس رسمی یا خبره محلی با توجه به نرخ عادله روز تعیین شده باشد0 تبصره 2-آگهی مزایده باید متضمن شرایط مذکور در ماده قبل و هر گونه اطلاعات باشد و در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار محلی نیز منتشر شود ، فاصله انتشار آگهی تا تاریخ قرائت پیشنهادها کمتر از 15 روز و بیشتر از30 روز نخواهد بود.

ماده 12-در مورد موقوفاتی که عرصه و اعیانا وقف است ، اعطای حق تملک اعیان به مستاجر ممنوع میباشد در بعضی موارد استثنائی تملک اعیان مستحدثه بوسیله مستاجر با تصویب سرپرست سازمان مجاز است و این موضوع درمورد باغهای موقوفه و همچنین در موردموقوفات خاص نیز جاری است.

ماده 13-اجاره اراضی ورقبات بلامعارض موقوفه مورد نیاز وزارتخانه ها و موسسات وابسته و نهادهای انقلاب اسلامی با رعایت صلاح و غبطه وقف براساس نظر کارشناس رسمی یا خبره محلی و برمبنای نرخ عادله روز بدون انجام مزایده و با رعایت آئین نامه نحوه وصول پذیره و اهدائی مجاز است و در موارد دیگر با رعایت مصالح وقف و یا تصویب سرپرست سازمان و برمبنای نظریه کارشناس رسمی یا خبره محلی و به نرخ عادله روز انجام مزایده الزامی نخواهد بود.

ماده 14-کمیسیون مزایده از مسئول اداره حج و اوقاف و امور خیریه نماینده امور اقتصادی و دارائی محل و متولی موقوفه تشکیل میشود ،در صورتیکه موقوفه بدون متولی باشد نماینده دادستان عمومی شهرستان در جلسه شرکت خواهند نمود. تبصره 1- در مواردی که پیشنهادی نرسیده و یا پیشنهادات واصله بنظر کمیسیون مزایده مخالف مصالح وقف تشخیص داده شود مزایده یکبار دیگر تجدید می شود و در صورت تکرار وضعیت اولیه ،تکلیف بوسیله اکثریت اعضای کمیسیون مذکور تعیین خواهد شد. تبصره 2-در مورد آن قسمت از باغات موقوفه که فروش سردرختی آنها از طریق دید بحال موقوفه مفید باشد میتوان فروش را منحصر به یک فصل و مزایده را بر طبق عرف و عادات محل و با نظر کارشناس یا خبره محلی بطور حضوری انجام داد. تبصره 3-در صورت تساوی پیشنهادات واصله برنده مزایده با نظر اکثریت اعضای کمیسیون تعیین خواهد شد. تبصره 4-رقبات موقوفات مشمول قانون ابطال اسناد فروش رقبات ،آب و اراضی موقوفه برابر آئین نامه اجرائی آن به اجاره واگذارمیشود

ماده 15-اراضی موقوفه مشمول قانون ابطال اسناد فروش رقبات ،آب و اراضی موقوفه که در محدوده خدمات شهری واقع شده و در حال حاضر کاربری زراعی ندارد با تایید مقامات ذیصلاح و تامین و پرداخت حقوق مکتسبه زارعین صاحب نسق طبق مفاد این آئین نامه برای امور ساختمانی مجاز به اجاره واگذار خواهد شد.

ماده 16-متولی موظف است نسبت به وصول مطالبات موقوفه ونیز برای روشن نمودن وضع موقوفه در اجرای قانون ابطال اسناد فروش رقبات ، آب و اراضی موقوفه بموقع اقدام کند.

ماده 17- متولیان و ادارات حج واوقاف وامورخیریه مکلفند اقدامات خود رانسبت به اجرای مواد یک و چهار لایحه قانونی تجدید قرارداد و اجاره املاک و اموال موقوفه و تجدید انتخاب متولیان و امناءو نظار اماکن متبرکه مذهبی و مساجد مصوب 4/2/1358 شورای انقلاب اسلامی ایران همچنان بمنظور احقاق حقوق موقوفات پیگیری نمایند.

ماده 18-وجوه حاصل از ضبط سپرده های مزایده موقوفات واماکن مذهبی به حساب همان موقوفه یا مکان مذهبی واریز خواهد شد.

ماده 19-مخارج هر موقوفه به شرح زیر است : الف -هزینه های مربوط به حفظ عین و بقاء موقوفه و فراهم نمودن موجبات آبادانی رقبات آن ب -تعمیرات جاری و هزینه های مربوط به بهره برداری از آن ج -مالیات و عوارض و حق التولیه و حق النظاره و مخارج ثبتی و محاکماتی در صورت شمول د-مصارف مقرر در وقف نامه و یا سیره جاریه تبصره 1-اعتبارات بند ج بوسیله متولی به مصرف میرسد ولی در مورد مصرف اعتبارات بندهای الف ،ب ،د اطلاع اداره حج و اوقاف وامور خیریه لازم است ،مگر در موقوفات منصوص التولیه در صورتی که مظنه تعدی و تفریط متولی نباشد تبصره 2-آنقسمت از مخارج بند (د) که تحصیل اسناد هزینه مقدور نباشد گواهی لازم باذکر علت ،نوع ومشخصات هزینه با امضای مسئول اداره محل و متولی و متصدیان امورمالی حسب مورد تنظیم خواهدشد

ماده 20-بودجه فردی موقوفات و اماکن مذهبی که حاوی مشخصات رقبات و ریز ارقام درآمد و هزینه ، موجودی بدهی و مطالبات میباشدباید حداکثر در سه ماهه آخر هر سال برای سال آتی طبق مدلول وقفنامه ومطابق نمونه ایکه سازمان معین می نماید در پنج نسخه تنظیم شود تبصره 1-اداره حج و اوقاف و امور خیریه موظف است ظرف مدت یکماه از تاریخ تنظیم اوراق بودجه های موقوفات متصرفی ، آنها را به اداره کل حج و اوقاف و امور خیریه استان مربوطه ارسال تابررسی و در صورتیکه طبق مقررات و مدلول وقفنامه یا سیره جاریه تنظیم شده باشد تصویب والاجهت رفع نقص اعاده نماید،بررسی و تصویب بودجه های موقوفات غیر متصرفی به ترتیب فوق بعهده ادارات حج و اوقاف وامور خیریه محل خواهد بود بدیهی است در خصوص بودجه موقوفات منصوص التولیه که مظنه تعدی و تفریط در آن نباشد ادارات حج و اوقاف و امور خیریه فقط وصول بودجه را به متولی منصوص اعلام خواهند داشت تبصره 2-موقوفات و اماکنی که از طرف سازمان دارای امنای منصوب هستند در حکم متصرفی بوده و امنای مذکور در تنظیم بودجه با ادارات حج و اوقاف و امور خیریه همکاری خواهند نمود تبصره 3-یک نسخه از بودجه های تصویب شده در موقوفات غیر متصرفی به متولی و در موقوفات متصرفی به حسابداری و یک نسخه به اداره حج و اوقاف و امور خیریه محل و یک نسخه به اداره کل حج واوقاف و امور خیریه استان مربوطه و یک نسخه به اداره تحقیق مربوطه و یک نسخه به سازمان ارسال خواهد شد و سازمان نیز به نوبه خود بودجه های واصله را مورد رسیدگی قرار داده و انطباق و یا عدم انطباق آن را با مقررات و دستور العملهای صادره به اداره حج و اوقاف و امور خیریه محل اعلام میدارد

ماده 21-برای تعمیرات و بازسازی موقوفاتی که عرصه و اعیانا وقف شده یا نیاز به تعمیرات دارد ،حداکثر بیست درصد مجموع عایدات هر سال در بودجه منظور میگردد ودر صورتیکه کلا یا بعضا به مصرف نرسد جزء ذخیره عمرانی موقوفه محسوب ونگهداری تا درموقع مقتضی به مصرف عمران موقوفه برسد

ماده 22-در صورتیکه ذخیره مذکور در ماده قبل بعلاوه درآمد یکساله موقوفه یا مکان اسلامی برای تعمیر یا بازسازی آن تکافو ننماید حسب مورد متولیان و اداره حج و اوقاف و امورخیریه و امنای وقف درآمد دو و یا چند سال موقوفه را به اضافه وجوه موجود در حساب مخصوص همان موقوفه ذخیره تا بموقع به مصرف لازم برسانند

ماده 23-مطالبات وصرفه جوئیهای سالهای قبل هر موقوفه بعنوان درآمد خالص در بودجه هرسال منظور خواهدشدو چنانچه قبلا حق التولیه و حق النظاره ازاین مبلغ دریافت شده باشد ،مجددا احتساب نخواهدشد

ماده 24-با توجه به اینکه حفظ موقوفات از وظایف متولیان است و اموال وقف باید از اموال شخص متولی جدا و متمایز باشد متولیان موقوفات وامنای اماکن متبرکه مکلفند دفترمخصوصی برای ثبت درآمد و هزینه موقوفه یااماکن مزبور تنظیم نمایند و هرگاه درآمدسالانه آنها بیش از صدهزارریال باشد ،باید با معرفی اداره حج و اوقاف وامور خیریه حساب جداگانه ای بنام موقوفه یا مکان متبرکه دریکی از بانکها افتتاح و عواید حاصله را به آن حساب واریز و هرگونه پرداخت را از طریق آن انجام دهند تبصره -در مورد موقوفات و اماکنی که از طرف سازمان برای آنها امنائی منصوب شده است حساب مذکور با امضای مشترک (امناء واداره حج و اوقاف و امور خیریه ) افتتاح خواهد شد

ماده 25-ادارات تحقیق بموجب ماده 14 قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه مکلفند همه ساله از متولیان و امنای وقف و اماکن مذهبی و مدیران موسسات خیریه مشمول و نیز از ادارات حج و اوقاف و امور خیریه صورتحساب درآمد هزینه موقوفات واماکن مذهبی و موسسات خیریه را مطالبه نمایند صورتحساب مزبور باید طبق فصول بودجه فردی سالانه موقوفه یامکان مذهبی و یاموسسه خیریه حداکثر ظرف سه ماه بعد از ابلاغ در قبال اخذ رسید به اداره تحقیق و یا اداره حج و اوقاف و امور خیریه تسلیم شود، در صورتیکه صورتحساب به اداره حج و اوقاف و امور خیریه تسلیم شده باشد اداره مزبور موظف است حداکثر ظرف مدت 10 روز صورتحساب مذکور را به اداره تحقیق مربوطه جهت رسیدگی وصدور مفاصاحساب ارسال دارندصورتحساب تسلیمی بایدمتضمن مواردزیرباشد: 1-هررقم از درآمد و هزینه باید حسب مورد دارای مدارک و اسناد هزینه معتبر باشد 2-مانده حساب درآمد و هزینه سال قبل باید در صورتحساب سالانه مزبور ملحوظ شود تبصره -ادارات تحقیق از متولیان منصوصی که درمظان تعدی و تفریط نباشند صورتحساب مطالبه نمی نماید

ماده 26-متولیان موظفند در اجرای ماده 6 قانون تشکیلات واختیارات سازمان حج و اوقاف و امورخیریه و تبصره ذیل آن و با رعایت مواد 21 و22 این آیین نامه و استعداد محل در نگهداری و جلوگیری از خرابی و انهدام ودرآبادی موقوفه اهتمام نمایند ،بطوریکه حداقل هر پنج سال افزایش محسوسی در عایدات موقوفه حاصل شود

ماده 27-ادارات تحقیق موظفند همه ساله مفاصاحساب عملکرد سال قبل موقوفه را با رعایت ماده 25 این آیین نامه صادر و حسب مورد به متولی یاامین و یا اداره حج و اوقاف و امورخیریه مربوطه تسلیم نمایند 0در صورتیکه عدم صدور مفاصا حساب ناشی از عمل متولی یا امین باشد شعب حسابرسی موارد تخلف را برای رسیدگی در جهت عزل یا ممنوعیت و یا ضم امین به شعب حقوقی تحقیق و برای برکناری امین به اداره حج و اوقاف وامورخیریه مربوطه اعلام خواهند داشت تبصره - شعب حسابرسی تحقیق اوقاف موظفند درآمد و هزینه کلیه موقوفاتی که اسناد آنها طبق ماده 25 این آیین نامه به آنهاارجاع پس از تکمیل پرونده ها حداکثر ظرف مدت یکماه رسیدگی وتکلیف آنها رامطابق آیین نامه طرز تحقیق و رسیدگی در شعب تحقیق اوقاف روشن نمایند و با متخلفین برابر مقررات رفتار خواهد شد

ماده 28-ادارات تحقیق موظفندهمه ساله باملاحظه بودجه هاوصورتحسابهای ارسالی از طرف متولیان و هیئتهای امناء و ادارات حج و اوقاف و امور خیریه و موسسات مشمول چنانچه به موارد تخلف برخورد نمودند مدارک لازم را جمع آوری و برابر ماده 7 قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امورخیریه و تبصره های مربوطه اقدام نمایند در خصوص تخلف امناء مراتب توسط اداره حج و اوقاف و امور خیریه محل به سرپرست سازمان گزارش و کسب تکلیف خواهد شد

ماده 29-متولیان مکلفند همه ساله مالیات قانونی موقوفه رادرصورت شمول پرداخت نمایند ودرصورتی که براثر تعلل در پرداخت جریمه ای به آن تعلق گیرد باید شخصا آنرا جبران کنند

ماده 30-در مواردی که اداره امورموقوفه به حکم ولی فقیه یاقانون با سازمان است کلیه وظایف و مسئولیتهای متولی بعهده سازمان خواهد بود0 تبصره - هر نوع تخلفی که درمورد موقوفات غیرمتصرفی موجب ممنوعیت و یا عزل متولی میشود در خصوص موقوفه متصرفی نیز تخلف محسوب و برابر مقررات اقدام خواهد شد

ماده 31-وجوه اهدائی به اماکن مذهبی اسلامی که جهت مشخصی برای مصرف آن تعیین نشده است و وجوه حاصل از فروش اموال منقول زائد براحتیاج این قبیل اماکن با جلب نظر اداره حج و اوقاف و امور خیریه بوسیله هیئت امناء و در مواردی که هیئت امناء وجود نداشته باشد بوسیله ادارات حج و اوقاف و امور خیریه بترتیبی که درماده 5 قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه و آیین نامه آن مشخص است بمصرف خواهد رسید

ماده 32-موارد زیر از جمله اموری است که انجام آنها موکول به اجازه سرپرست سازمان که ماذون از طرف ولی فقیه است خواهدبود: 1- فروش رقبات موقوفه و نحوه تبدیل آن 2-اعطای حق تملک اعیان به مستاجر در موقوفاتی که عرصه و اعیانا وقف است و این امر در مورد باغات موقوفه نیز جاری است 3-اجاره بیش از ده سال 4-ترک مزایده در مورد اجاره موقوفه مشمول مزایده 5-استرداد دعاوی مطروحه در مراجع قضایی 6-ارجاع اختلافات به داوری و انتخاب داور یا داوران 7-نصب و عزل امناء موقوفات و بقاع متبرکه تبصره جهت بررسی و اظهار نظر مشورتی در خصوص مشکلات و معضلات و مسائل حقوقی و اوقافی ،سرپرست سازمان می تواند هیئتی بنام هیئت فنی و حقوقی مرکب از افراد صاحب نظر که در سازمان اشتغال داشته باشند را انتخاب و تعیین نمایند

ماده 33-حق التولیه متولی و یا سازمان در قبال اعمال تولیت نسبت به موقوفات و همچنین حق النظاره ناظر اعم از شخص یا سازمان به میزان مقرر در وقفنامه خواهد بودو در صورتی که وقفنامه موجود نباشد و یا میزان حق التولیه و حق النظاره در آن معین نشده باشد حق التولیه به مقداراجرت المثل معادل ده درصد درآمد خالص سالیانه وحق النظاره به مقداراجرت المثل معادل پنج درصدهمان درآمد خواهدبود تبصره 1-در موارد استثنائی که درصدهای مندج در این ماده باتوجه به وضعیت موقوفه متناسب و متعارف نباشد باتایید سرپرست سازمان کسر یا اضافه می شود تبصره 2-در مواردی که سرپرست سازمان اعمال نظارت اشخاص یاادارات حج و اوقاف و امور خیریه را در موقوفات غیرمتصرفی ضروری تشخیص دهند اجرت المثل حق النظاره را نیز متناسبا تعیین خواهند نمود0 تبصره 3-درآمد خالص موقوفه برابر هشتاد درصد درآمد کل خواهدبود

ماده 34-ادارات حج و اوقاف و امور خیریه در اماکن مذهبی اجرت - المثل عمل خود بابت اداره امور این اماکن را بر مبنای ده درصد ازمجموع درآمد سالیانه اماکن مزبوردریافت می نمایند و حق الزحمه هیئت امناء به موجب آیین نامه ماده 5 قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه تعیین خواهد شد تبصره - سازمان عواید حاصل از حق التولیه و حق النظاره و وجوهی که بابت اداره امور اماکن مذهبی دریافت میدارد وهمچنین هدایای مستقل را مطابق بودجه ای که همه ساله تنظیم و به تصویب هیئت دولت میرساند راسا مصرف خواهد نمود

ماده 35-ادارات حج و اوقاف و امور خیریه موظفند همه ماهه تراز عملیات دفتر روزنامه و کل را به انضمام مدارک و گزارش لازم به اداره امور مالی موقوفات جهت بررسی ارسال دارند

ماده 36-ثبت معاملات راجع به عین یا منافع موقوفات و بنیادها و موسسات خیریه وهمچنین ثبت معاملات رقبات مربوط به اماکن متبرکه دردفاتر اسناد رسمی بدون موافقت سازمان ممنوع است و دفاتراسناد رسمی مکلفند رونوشت اسناد راجع به وقف را ظرف ده روز پس از ثبت به ادارات حج و اوقاف و امور خیریه مربوطه ارسال دارند

ماده 37-ادارات ثبت مکلفند رونوشت مصدق اسناد مالکیت موقوفات ، مساجد ،تکایا،مدارس دینی و کلیه اماکن مذهبی ثبت شده و همچنین اساسنامه موسسات و بنیادهای خیریه واقع در حوزه عمل خود را به ادارات حج و اوقاف و امور خیریه محل تحویل نمایند

ماده 38-ادارات حج و اوقاف و امور خیریه و متولیان مکلفند اسناد و آگهیهای ثبتی مربوط به حوزه عمل خود رابررسی و برای حفظ عین و منافع موقوفات هرگونه اقدام لازم را معمول دارند

ماده 39-سازمان مکلف است دفاتر مخصوصی برای ثبت خلاصه اسناد وقفنامه های هر شهرستان تهیه و تنظیم نماید

ماده 40-متولیان و ادارات حج و اوقاف و امور خیریه موظفند نسبت به موقوفات مسلمی که بعنوان ملکیت تقاضای ثبت شده ودرمدت قانونی اقدام به اعتراض نگردیده است برابر قانون ابطال اسناد فروش رقبات ،آب و اراضی موقوفه و آیین نامه مربوطه اقدام نمایند

ماده 41-متولیان و ادارات حج و اوقاف و امور خیریه میتوانند با عنایت به ماده 6 قانون برای احیاء حقوق وقف و دفاع از دعاوی مطروحه و مشاوره در امور حقوقی و ثبتی موقوفات در صورت لزوم وکیل یا وکلای دعاوی واجد شرایط را انتخاب نمایند تبصره - حق الوکاله و حق المشاوره با توجه به مصلحت و غبطه موقوفات از محل عواید وقف قابل پرداخت خواهد بود

ماده 42-در اجرای تبصره ماده 10 قانون تشکیلات واختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه متولیان موظفند ظرف مدت 2ماه ازتاریخ اجرای قانون رونوشت مصدق اسناد مالکیت و وقفنامه های موجود رابه ادارات حج و اوقاف و امور خیریه مربوط تسلیم ورسیددریافت دارند و در صورت عدم اقدام ،ادارات حج و اوقاف و امور خیریه مکلفند بطریق اطمینان بخشی تکلیف قانونی آنان را ابلاغ و ضرب الاجلی که بیش از دوماه نباشد برای انجام آن تعیین و در صورت استنکاف به دلیل وجودمظنه تعدی و تفریطمراتب را به اداره تحقیق جهت رسیدگی و صدور حکم لازم اعلام دارند

ماده 43-ثمن بیع وقف در صورت جواز بیع باید در حساب مخصوصی در بانک تودیع و یاجلب موافقت سرپرست سازمان وبرطبق ماده 90 قانون مدنی رقبه دیگری بنام همان موقوفه خریداری که عواید آن بر نهج وقفنامه سابق بمصرف خواهد رسید تبصره - بیع و تبدیل موقوفه طبق مواد88 و89 قانون مدنی با کسب موافقت کتبی سرپرست سازمان امکان پذیر خواهد بودو در صورتیکه متولیان برطبق مواد 88 و89 قانون مدنی قصد بیع و تبدیل موقوفه را داشته باشند کسب موافقت سرپرست سازمان ضروری می باشد

ماده 44-سهام اوراق بهاداری که از محل ثمن موقوفات خریداری شده در حکم عین موقوفه است و قابل انتقال نیست مگر درموارد تبدیل تبصره - ادارات حج و اوقاف و امورخیریه صورت مشخصات اوراق سهام موضوع این ماده و همچنین سایر سهام و اوراق موقوفه را در دفتر مخصوص ثبت و نگهداری خواهند کرد

ماده 45-در مواردیکه ثمن بیع وقف تکافوی خرید رقبه مستقلی را ننماید سازمان می تواند با مشارکت چند موقوفه ونظر متولیان آنها رقبه واحدی خریداری و سهم هر موقوفه را به تناسب سرمایه آن تعیین نماید

ماده 46-ازتاریخ اجرای این آیین نامه احکام امنای موقوفات واماکن مذهبی که بر مبنای مقررات سابق صادر شده است مورد بررسی وتجدید نظر قرارگرفته و در صورت رضایت از نحوه خدمات آنان پیشنهاد و انتصاب مجدد بلا مانع است

ماده 47-محبوسات و اثلاث باقیه و نذرها و صدقاتی که به غیر از عنوان وقف برای امور خیریه در نظر گرفته شده یامی شود طبق اسناد مربوطه و یا سیره جاریه کماکان مورد عمل ادارات حج و اوقاف و امور خیریه خواهد بود تبصره - مقررات این آیین نامه (در خصوص موقوفات عامه )در مورد محبوسات و اثلاث باقیه نیز تسری دارد

ماده 48-موسسات و بنیادهای خیریه درصورتیکه بخواهندازمعافیتهای مالیاتی مندرج در قانون مالیاتهای مستقیم استفاده نمایند باید قبلا نظارت سازمان را جلب نمایند

ماده 49-ادارات حج و اوقاف و امور خیریه میتوانند در امور خیریه و موقوفات از اشخاص حقیقی و حقوقی قبول وصایت ،نیابت ،وکالت و وتولیت نموده و صدقات جاریه و نذرهای آنان رابرابر نیات مربوطه عمل نمایند

ماده 50-متولیان و ادارات حج و اوقاف و امور خیریه بمنظور بقاء عین رقبات وفراهم نمودن موجبات آبادانی آنها میتوانند بااستفاده از وجوه بلا مانعی که بدین امر اختصاص داده میشود صندوق و یا شرکتی تاسیس نمایند تبصره -صاحبان سهام این صندوق و یا شرکت اشخاص حقیقی و یاحقوقی خواهند بود که سرمایه آن را تامین کرده اند

ماده 51-درآمد موقوفات مجهول المصرف و موقوفاتیکه بصورت مبرات مطلقه وقف شده باشند در صورت داشتن متولی وسیله وی زیر نظر سازمان و در صورت نداشتن متولی وسیله سازمان در تحقیق وتبلیغ و نشر کتب ،درزمینه معارف اسلامی وعمران موقوفات برابر بودجه ای که به تصویب سرپرست سازمان می رسد بمصرف خواهد رسید تبصره - رسیدگی به صورتحساب بودجه مزبور و صدور مفاصا حساب سالانه بعهده اداره کل تحقیق خواهد بود