ماده51 ـ عزل و پذیرش استعفای مدیر عامل پس از تصویب و قبول هیأت مدیره منوط به موافقت وزیر است.

ماده52 ـ مدیر عامل بالاترین مقام اجرائی شرکت است و در مقابل اشخاص ثالث نماینده قانونی شرکت محسوب می شود. مدیرعامل بر کلیه تشکیلات شرکت ریاست دارد و مسؤول حسن جریان کلیه امور و حفظ حقوق و منافع و اموال شرکت است و برای اداره امور شرکت و اجرای مصوبات هیأت مدیره در چهارچوب این اساسنامه دارای همه گونه اختیارات ازجمله وظایف و اختیارات زیر می باشد: 1ـ اجرای مصوبات هیأت مدیره 2ـ عقد و امضای قراردادهای شرکت 3ـ اجرای آیین نامه های اداری، استخدامی، مالی و معاملاتی شرکت 4ـ اقامه دعوی و دفاع از دعاوی اقامه شده علیه شرکت و نمایندگی تام الاختیار شرکت نزد مراجع قانونی، قضائی و اشخاص حقیقی و حقوقی اعم از داخلی و خارجی با حق توکیل به غیر 5 ـ تدوین برنامه های شرکت جهت بررسی و تصویب هیأت مدیره 6 ـ تنظیم گزارش ها و اطلاعات مورد نیاز و ارائه آنها به هیأت مدیره 7ـ تنظیم و تقدیم گزارش های عملکرد و صورتهای مالی شرکت و صورتهای مالی تلفیقی جهت بررسی و تأیید هیأت مدیره و ارائه به مجمع عمومی 8 ـ عزل، نصب، ارتقاء، اعطای پاداش و اضافه حقوق و مزایای کارکنان و اخذ تصمیم درباره کلیه امور استخدامی شرکت براساس آیین نامه های شرکت 9ـ اعمال نظارت های مالی و محاسباتی و حسابرسی نسبت به عملیات و معاملات و مخارج شرکت و بازرسی در کلیه امور شرکت و شرکتهای فرعی تابعه 10ـ تهیه طرح تشکیلات تفصیلی شرکت و ارائه آن به هیأت مدیره 11ـ تهیه طرح تشکیلات کلان شرکتهای فرعی تابعه شرکت و ارائه آن به هیأت مدیره جهت طرح در مجامع عمومی شرکتهای فرعی تابعه 12ـ تهیه و اجرای برنامه های آموزشی به منظور ارتقای مبانی فرهنگی، اعتقادی، علمی و تجربی کارکنان 13ـ تعیین وظایف و حدود اختیارات و مسؤولیت های واحدهای مختلف شرکت 14ـ نظارت و کنترل و پیگیری مدیریت سهام و سرمایه گذاری و مشارکت شرکت در شرکتهای فرعی تابعه و اجرای طرحهای سرمایه ای 15ـ تخصیص بهینه منابع در طرحها و عملیات اولویت دار مصوب هیأت مدیره در چهارچوب وظایف شرکت 16ـ فراهم سازی امکانات و زمینه اجرای مأموریت حسابرس مستقل و بازرس قانونی شرکت و پرداخت حق الزحمه آنها مطابق مصوبه مجمع عمومی 17ـ افتتاح حسابهای شرکت به صورت ریالی و ارزی در بانکهای داخلی و خارجی برای انجام وظایف شرکت 18 ـ تعیین صاحبان امضای مجاز و تعهدآور برای شرکت و تفویض بخشی از اختیارات خود به مدیران و رؤسای ادارات و قسمتهای مختلف شرکت به تشخیص و مسؤولیت خود. اشخاصی که اختیارات به آنها تفویض شده نیز مسؤول می باشند. 19ـ انجام مطالعه، اکتشاف، استخراج، توسعه، بهره برداری صیانت شده از منابع نفت و ذخیره سازی و تجارت آن در چهارچوب مصوبات هیأت مدیره و قراردادهای منعقده با وزارت نفت 20ـ اقدام برای ایجاد، توسعه، نگهداری، استفاده و حفاظت از تأسیسات نفت، خطوط لوله، مخابرات و تجهیزات مخابراتی متعلق به شرکت 21ـ ارتقای شاخصهای فعالیت شرکت با استانداردهای جهانی و بالاتر از آن 22ـ استفاده از شرکتهای دارای نشان دانش بنیان در طراحی و تولید تجهیزات مورد نیاز در داخل کشور و استفاده از تولیدات داخلی در فعالیت های شرکت 23ـ اجرای اصول ایمنی و پدافند غیرعامل و حفظ محیط زیست و سلامت در تمام حوزه های فعالیت شرکت و شرکتهای فرعی تابعه مطابق قوانین، مقررات و استانداردهای مربوطه

ماده53 ـ مدیرعامل در مورد اقدامات و تصمیمات خود در برابر هیأت مدیره مسؤول است.

ماده54 ـ هیأت مدیره مکلف است قبل از انقضای مدت تصدی مدیرعامل، در اولین جلسه خود با رعایت مفاد این اساسنامه نسبت به ابقای وی یا انتخاب مدیرعامل جدید اقدام کند. مدیرعامل در صورت انقضای مدت تصدی تا زمان انتخاب مدیرعامل جدید یا ابقای وی به وسیله هیأت مدیره، مسؤولیت های مدیرعامل شرکت مقرر در این اساسنامه را برعهده دارند.

ماده55 ـ حسابرس مستقل و بازرس قانونی که باید واجد ویژگی وثاقت و امانت باشد با رعایت قوانین و مقررات مربوط از طرف مجمع عمومی به مدت یک سال انتخاب می شود و انتخاب مجدد وی بلامانع است. تبصره ـ احکام مندرج در این اساسنامه در مورد حسابرس مستقل و بازرس قانونی، درخصوص نماینده دارای حق امضای گزارش حسابرسی که به وسیله شخص حقوقی معرفی می شود نیز جاری است. نماینده یا نمایندگان مذکور باید عضو جامعه حسابداران رسمی باشند.

ماده56 ـ اشخاص زیر نمی توانند به عنوان حسابرس مستقل و بازرس قانونی یا نماینده وی انتخاب شوند: 1ـ اعضای هیأت مدیره، مدیرعامل، معاونان مدیرعامل و کارکنان شرکت و شرکتهای فرعی تابعه 2ـ اشخاص دارای قرابت نسبی و سببی تا درجه دوم از طبقات سه گانه با اعضای هیأت مدیره و مدیرعامل 3ـ اشخاص دارای محکومیت کیفری به جرائم اقتصادی موضوع ماده (36) قانون مجازات اسلامی یا تبصره آن

ماده57 ـ وظایف حسابرس مستقل و بازرس قانونی به قرار زیر است: 1ـ بررسی و ارزیابی گزارش سالانه هیأت مدیره و ارائه آن به مجمع عمومی 2ـ تطبیق عملیات اجرائی و مالی شرکت با برنامه و بودجه مصوب 3ـ تطبیق عملیات اجرائی و مالی شرکت با قوانین و مقررات حاکم بر شرکت 4ـ رسیدگی به صورتهای مالی و حساب سود و زیان شرکت و تأیید مطابقت آن با دفاتر شرکت و اصول و استانداردهای حسابداری و تهیه گزارش برای ارائه به مجمع عمومی 5 ـ ارائه گزارشِ تخلفات و تقصیرات ارتکاب یافته در شرکت که در جریان بازرسی مشاهده می شود به مجمع عمومی شرکت 6 ـ انجام بازرسی و حسابرسی های خاص بنا به درخواست مجمع عمومی شرکت 7ـ رسیدگی به پیشنهاد افزایش یا کاهش سرمایه شرکت و ارائه گزارش آن به مجمع عمومی فوق العاده 8 ـ تهیه و ارائه گزارش جامع در مورد عملکرد شرکت و حسابرسی عملکرد آن به مجمع عمومی عادی سالانه

ماده58 ـ گزارش حسابرس مستقل و بازرس قانونی درباره عملکرد شرکت باید حداقل مشتمل بر اظهارنظر درباره موارد زیر باشد: 1ـ صحت صورتهای مالی و حساب سود و زیان و اطلاعات ارائه شده به وسیله مدیرعامل و هیأت مدیره 2 انطباق صورتهای مذکور با استانداردهای حسابداری 3ـ انطباق اقدامات هیأت مدیره و مدیرعامل در خصوص عملیات اجرائی و مالی شرکت با برنامه و بودجه، مصوبات مجمع عمومی، قوانین و مقررات حاکم بر شرکت و مفاد این اساسنامه

ماده59 ـ اگر حسابرس مستقل و بازرس قانونی ضمن انجام مأموریت خود، از وقوع جرمی در شرکت مطلع شود، باید مراتب را به همراه مدارک و مستندات لازم به مرجع قضائی صلاحیتدار اعلام و ماوقع را به صورت مکتوب به اعضای مجمع عمومی گزارش کند.

ماده60 ـ حسابرس مستقل و بازرس قانونی، در اجرای وظایف خود، حق مطالبه، مراجعه و رسیدگی به کلیه دفاتر، پرونده ها، قراردادها، اسناد، مدارک و اطلاعات مربوط به شرکت را دارد و شرکت مکلف است موارد مذکور را در اختیار وی قرار دهد. انجام وظایف حسابرس مستقل و بازرس قانونی نباید منجر به مداخله در امر اداره شرکت شود.

ماده61 ـ حسابرس مستقل و بازرس قانونی در صورت انقضای مدت تصدی تا تشکیل اولین مجمع عمومی عادی مسؤولیت های مقرر در این اساسنامه را برعهده دارد.

ماده62 ـ حسابرس مستقل و بازرس قانونی شرکت حق اشتغال در داخل شرکت و شرکتهای فرعی تابعه را ندارد.

ماده63 ـ حسابرس مستقل و بازرس قانونی در مورد تخلفاتی که در انجام وظایف خود، مطابق این اساسنامه و قوانین و مقررات مربوط، مرتکب شود ازجمله درباره تصدیق خلاف واقع موارد مذکور در ماده (57) این اساسنامه، طبق قواعد عمومی مسؤولیت مدنی در مقابل شرکت و اشخاص ثالث برای جبران خسارت واردشده مسؤولیت دارد.

ماده64 ـ سال مالی شرکت از اول فروردین ماه هر سال شروع می شود و در پایان اسفندماه همان سال خاتمه می یابد.

ماده65 ـ شرکت مکلف است دفاتر خود را براساس مقررات قانون تجارت و آیین نامه های اجرائی مصوب مجمع عمومی به صورت کاغذی و الکترونیک با رعایت اصول حفاظت و امنیت اطلاعات تنظیم و نگهداری کند.

ماده66 ـ شرکت مکلف است صورتهای مالی اصلی و تلفیقی هر سال خود را مطابق استانداردهای حسابداری تنظیم کند.

ماده67 ـ در تنظیم صورتهای مالی هر سال باید همان رویه های حسابداری که در سال مالی قبل به کار رفته است رعایت شود. درصورت تغییر در رویه های حسابداری، صورتهای مالی باید به هر دو رویه تهیه و ارائه گردد تا مجمع عمومی با ملاحظه آنها و با توجه به گزارش هیأت مدیره، مدیرعامل و حسابرس مستقل و بازرس قانونی در مورد صورتهای مذکور تصمیم بگیرد.

ماده68 ـ میزان استهلاک نسبت به انواع دار ا یی های شرکت طبق معیارهای متداول در صنعت نفت به پیشنهاد هیأت مدیره تعیین و پس از تصویب وزارت امور اقتصادی و دارائی ملاک محاسبه و اعمال حساب است. دیونی که شرکت بابت شرکتهای فرعی تابعه تضمین کرده است باید با قید مبلغ در صورتهای مالی درج شود.

ماده69 ـ سود و زیان حاصل از تسعیر دارایی ها و بدهیهای ارزی شرکت، درآمد یا هزینه تلقی نمی گردد. مابه التفاوت حاصل از تسعیر دارایی ها و بدهیهای مذکور باید در حساب ذخیره تسعیر دارایی ها و بدهیهای ارزی، منظور شود. درصورتی که در پایان سال مالی مانده حساب ذخیره مزبور بدهکار باشد این مبلغ به حساب سود و زیان همان سال منظور می شود و چنانچه مانده حساب ذخیره تسعیر دارایی ها و بدهیهای ارزی در پایان سال مالی از مبلغ سرمایه ثبت شده شرکت تجاوز نماید، مبلغ مازاد به عنوان افزایش سرمایه دولت در شرکت منظور می شود.

ماده70ـ کلیه درآمدهای حاصل از فروش نفت خام، گاز طبیعی و میعانات گازی شرکت و شرکتهای فرعی تابعه، براساس احکام مواد (12)، (13) و (14) قانون نفت و اصلاحات بعدی آن، در دفاتر شرکت ثبت می شود.

ماده71ـ کلیه درآمدهای حاصل از فروش مایعات گازی، نفتا، گوگرد و سایر مشتقات نفتی و سایر درآمدهای شرکت ازجمله درآمدهای حاصل از حمل و نقل هر نوع مواد نفتی در داخل و خارج از کشور، سرمایه گذاری های مستقل و مشترک و درآمد و سود حاصل از آنها، انتقال (ترانزیت)، مبادله و معاوضه (سوآپ) نفت خام و فرآورده ها، سود سهام شرکتهای فرعی تابعه، سود سپرده ارزی، اجاره و فروش اموال، درآمد شرکت محسوب و در دفاتر شرکت ثبت و وجوه حاصله به حسابهای بانکی شرکت، که به تأیید خزانه داری کل کشور رسیده است، واریز می شود.

ماده72ـ سود خالص شرکت عبارت است از سهم شرکت از درآمدهای موضوع مواد (70) و (71) این اساسنامه پس از کسر کلیه هزینه ها، استهلاک ها و مالیات های قانونی

ماده73ـ سود قابل تقسیم عبارت از سود خالص شرکت به علاوه سودهای قابل تقسیم سالهای قبل که تقسیم نشده است، پس از کسر زیانهای سالهای مالی قبل و اندوخته قانونی مذکور در ماده (42) این اساسنامه می باشد.

ماده74ـ پس از تصویب صورتهای مالی در مجمع عمومی و احراز سود قابل تقسیم، میزانی از آن، که باید طبق قوانین مربوط به دولت پرداخت شود تعیین و به خزانه داری کل کشور واریز می گردد و مابقی به عنوان افزایش سرمایه دولت در شرکت منظور می شود. تبصره1ـ استفاده از سود قابل تقسیم شرکت، خارج از وظایف و مأموریت های شرکت، مندرج در ماده (6) این اساسنامه ممنوع است. تبصره2ـ هیأت مدیره مکلف است در ابتدای دوره تصدی، صورت اموال شرکت به تفکیک محل استفاده از آنها را به حسابرس مستقل و بازرس قانونی ارائه کند.

ماده75ـ شرکت می تواند برای سرمایه گذاری و تأمین منابع مالی طرحهای عملیات بالادستی نفت که به تأیید وزیر نفت رسیده است، از روشها و ابزارهای مالی و سرمایه ای متعارف در صنعت نفت و گاز استفاده و ایجاد تعهد نموده و ضمن وثیقه گذاری محصولات تولیدی، حداکثر تا سقف سهم درآمدی شرکت از محل تولید و یا عواید حاصله نسبت به بازپرداخت تسهیلات سرمایه گذاری و هزینه های مالی مرتبط اقدام نماید.

ماده76ـ حق برداشت از حسابهای شرکت با امضای مدیرعامل و مدیر امور مالی شرکت می باشد که حسب ضرورت می توانند حق امضای خود را بنا به تشخیص به کارکنان ذی صلاح در شرکت تفویض نمایند در این صورت مقام تفویض کننده و تفویض شونده مستقلاً مسؤول می باشند.

ماده77ـ به منظور اعمال نظارت مستمر بر حسن جریان امور عملیاتی، مالی، معاملاتی و قراردادهای شرکت و شرکتهای فرعی تابعه و ارتقای شاخصهای مدیریتی، بخش بازرسی و حسابرسی داخلی شرکت تشکیل می شود و مطابق مقرراتی که به تصویب هیأت مدیره می رسد انجام وظیفه نموده و مکلف است گزارش های لازم را به وزیر نفت، رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل ارائه نماید.

ماده78ـ اعضای هیأت مدیره، مدیرعامل، حسابرس مستقل و بازرس قانونی و کارکنان شرکت و شرکتهای طرف قرارداد حق ندارند اطلاعاتی را که برای شرکت جنبه محرمانه داشته باشد برخلاف قوانین و مقررات افشاء نمایند. در صورت بروز تخلف، حسب مورد وزیر نفت، هیأت مدیره و مدیرعامل متخلف را از سمت خود معلق نموده و جبران خسارات واردشده و مجازات متخلف را از مراجع ذی صلاح درخواست می کنند. تبصره ـ ارائه اسناد، اطلاعات و گزارش به دستگاهها و نهادهای نظارتی ذی صلاح از حکم این ماده مستثنی است.

ماده79ـ هیأت مدیره شرکت موظف است به منظور خودکفایی، رقابت پذیری جهت افزایش توان صادراتی و ارتقای توان مهندسی، علمی، پژوهشی، فناوری، خدماتی، تولید و توسعه صنعت نفت، کشور با هدف ایجاد شرکتهای ایرانی خصوصی، دولتی و تعاونی دارای نشان (برند)، بسته کمک و حمایت از شرکتهای داخلی، به ویژه شرکتهای دانش بنیان و تشکلهای صادراتی، مشتمل بر حمایت های فناوری، پژوهشی، تولیدی، حقوقی و بازرگانی را به منظور بهره برداری در داخل کشور و صادرات آنها در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی ظرف مدت شش ماه از تاریخ لازم الاجراء شدن این اساسنامه تهیه کند و به تصویب اولین مجمع عمومی برساند و نسبت به انتشار عمومی آن اقدام نماید.

ماده80 ـ شرکت در تأمین رفاه، بهداشت و درمان، امور فرهنگی و دینی، آموزش و خدماتی، تفریحات سالم و ارتقای تخصص های شغلی کارکنان خود، حفاظت آنها در مقابل حوادث و کمک به تهیه مسکن آنان در حد متعارف و متناسب با سختی کار و شرایط اقلیمی محل خدمت کارکنان مطابق آیین نامه ای که براساس مصوبات مجمع، قوانین و مقررات مربوط به تصویب هیأت مدیره می رسد، اقدام می نماید. تبصره ـ شرکت موظف است در حوزه های جغرافیایی فعالیت خود، نسبت به ایفای مسؤولیت های اجتماعی، در قالب توسعه پایدار و حفظ محیط زیست، مستقیماً و یا از طریق شرکتهای طرف قرارداد در چهارچوب بودجه سنواتی شرکت اقدام نماید.

ماده81 ـ رعایت مفاد مواد (29)، (30)، (37) تا (50)، (54)، (56) تا (63)، (67)، (68)، (78) و (80) این اساسنامه در تدوین اساسنامه شرکتهای فرعی تابعه شرکت نیز الزامی است. تبصره ـ حداقل سابقه کار و حداقل سابقه مدیریت موضوع بند (ب) ماده (29) این اساسنامه درخصوص اعضای هیأت مدیره شرکتهای فرعی تابعه به ترتیب ده سال و پنج سال می باشد.

ماده82 ـ مواعد مندرج در این اساسنامه تابع مقررات مندرج در مواد (443) تا (445) قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 21/01/1379 است.

ماده83 ـ در مواردی که احکامی در این اساسنامه در خصوص شرکت مقرر نشده باشد، قانون تجارت با رعایت اصل چهارم (4) قانون اساسی معتبر خواهد بود. تبصره1ـ شرکت در غیر موارد زیر از شمول قوانین و مقررات عمومی مربوط به دستگاههای اجرائی و شرکتهای دولتی مستثنی است. الف) قوانین و مقرراتی که نام شرکت در آن ذکرشده و یا به آن تصریح گردیده یا مقرر شده است آن قانون یا مقرره شامل دستگاههای اجرائی است که شمول قانون یا مقرره بر آنها مستلزم تصریح یا ذکر نام است. ب) مواردی که در این اساسنامه تابع قوانین و مقررات مربوط قرار داده شده است. تبصره2ـ شرکت ملزم به رعایت سیاست های کلی نظام و مصوبات مجمع تشخیص مصلحت نظام که ناظر به شرکت ملی نفت ایران است، می باشد. تبصره3ـ کلیه اقداماتی که شرکت و شرکتهای فرعی تابعه با رعایت قوانین و مقررات حاکم بر شرکت قبل از لازم الاجراء شدن این اساسنامه انجام داده اند، معتبر است.

ماده84 ـ آیین نامه های اجرائی پیش بینی شده در این اساسنامه حداکثر ظرف مدت شش ماه از تاریخ لازم الاجراء شدن آن، تدوین و به تصویب مراجع پیش بینی شده در این قانون می رسد.