قوانین
آب و برق - آئین نامه اجرائی فصل سوم قانون آب ونحوه ملی شدن آن - فصل اول راجع بصدور پروانه حفر چاه و قنات
ماده 1 - هرکس بخواهد از آبهای زیرزمینی در هر نقطه از کشور بوسیله حفر چاه یا احداث قنات و یا از طریق تعمیق چاههای موجود و یا ادامه پیشکار قنوات استفاده کند باستنثای موارد مذکور در ماده (25) قانون آب و نحوه ملی شدن آن باید تقاضای کتبی خود را طبق فرم شماره 1 پیوست که حاوی مشخصات متقاضی و خصوصیات وموقعیت ملک ومنظور از حفر چاه بانضمام رونوشت مصدق سند مالکیت یا مدارک رسمی تصرف بوزارت آب و برق یا سازمانها و شرکتهای آب وبرق وابسته بوزارت آب و برق تسلیم نماید.
ماده 2 - پس از تسلیم تقاضا مدارک متقاضی از طرف مراجع مذکور در ماده (1) این آئین نامه مورد رسیدگی واقع و در صورت کامل بودن مدارک بمتقاضی راهنمائی علمی و فنی اعلام میشود که هزینه اعزام کارشناسان را برای بازدید محل پرداخت نماید. هزینه کارشناس طبق تعرفه و جدولی است که از طرف وزارت آب و برق براساس حقوق و هزینه سفر و فوق العاده روزانه مامور تعیین و پنجاه درصد آن از متقاضی وصول میگردد0 درمورد تقاضای شرکتهای تعاونی روستائی یا شرکتهای سهامی زراعی بیست درصد هزینه کارشناسی از شرکتهای مذکور وصول خواهد شد.
ماده 3 - کارشناس ضمن بازدید محل و بررسی وضع زمینی ک تقاضای حفر چاه یا قنات در آن شده است محل مناسبی را با نظر مالک وبا رعایت حریم قنوات و چاههای مجاور و شناسائی طبقات مخلتف زمین و استعداد آبدهی و امکان بهره برداری مشخص و یا تعیین عمق چاه و آب دهی تقریبی و برآورد هزینه حفر و تجهیز آن گزارش لازم را توام با کروکی محل قا قید مراتب فوق در دو نسخه تهیه و طبق فرم شماره 2 برای اقدام بوزارت آب و برق یا سازمان و شرکت آب منطقه ای مربوط تسلیم مینماید تا با توجه بنظریه کارشناس نسبت بصدور پروانه اقدام لازم بعمل آید.
ماده 4 - در صورتیکه نتیجه کارشناسی از نظر فنی یا اقتصادی منفی باشد مراتب کتبا" به متقاضی اعلام خواهد شد0 چنانچه متقاضی به تشخیص کارشناسان معترض باشد میتواند از تاریخ اعلام ظرف بیست روز اعتراض خود را با ذکر دلائل و جهات امر بوزارت آب و برق یا سازمان و شرکت آب منطقه ای مروبط تسلیم نماید0 این اعرتاض برای رسیدگی به هیئت حل اختلاف مقرر در ماده 25 این آئین نامه ارجاع میگردد. تبصره - در موارد یکه تشخیص قطعی وضع آب زیرزمینی و میزان استعداد آبدهی آن بعللی برای کارشناس ممکن نباشد متقاضی میتواند در صورت موافقت وزارت آب و برق یا سازمان و شرکت آب منطقه ای مربوط به هزینه خود اقدام بحفر چاه گمانه (آزمایشی) نماید و وزارت آب و برق یا سازمان و شرکت آب منطقه ای مربوط براساس نتایج حاصله از چاه گمانه نسبت به رد یا قبول تقاضای متقاضی دستور مقتضی صادر خواهند نمود.
ماده 5 - پروانه حفر چاه یا قنات یا تعمیق چاه وادامه پیشکار قنات طبق فرم شماره 3 پیوست که حاوی مشخصات فنی و محل حفر و شماره وتاریخ است بنام متقاضی صادر میگردد0 چنانچه ظرف یکسال از تاریخ صدور پروانه اقدامی بعمل نیاید پروانه صادره ازدرجه اعبتار ساقط است وتجدید آن منوط به تجدیدتشریفات مقرر در این آئین نامه خواهد بود. تبصره - چنانچه احداث قنات بعلت موجهی مستلزم وقت بیشتری باشد متقاضی میتواند تمدید مدت را خواستار شود در اینصورت پس از تشخیص کارشناس مدت متناسب برای انجام مفاد پروانه تعیین و بمتقاضی اعلام خواهد گرددو
ماده 6 - اعلام ممنوعیت مناطق برای حفر چاه یا قنات یا تعمیق چاه و ادامه پیشکار قنات از طرف وزرات آب و برق بوسیله نشر آگهی در روزنامه رسمی کشور شاهنشانی و یکی ازجراید کثیرالانتشار مرکز و محل با ذکر دلیل و مدت و حدود جغرافیائی مشخص در دو نوبت بفاصله پانزده روز بعمل می آید و در نقاطی که روزنامه کثیرالانتشار نباشد مراتب وسیله انجمن ده یا بخشداری بطریق مقتضی باطلاع اهالی محل خواهد رسید و تاریخ ممنوعیت منطقه از تاریخ انتشار دومین آگهی منظور میگردد.
ماده 7 - در مناطق ممنوع با اخذ پروانه از وزارت آب و برق یا سازمانها و شرکتهای آب منطقه ای مربوط مرمت و ادامه پیشکار قنوات یا پائین بردن کف چاههای عمیق و نیمه عمیقی که قبل از آگهی ممنوعیت از آنها بهره برداری میشد است تا حد بهره برداری سابق بلامانع میباشد. تبصره 1 - در مواردیکه قبل از اعلام ممنوعیت منطقه پروانه ای صادر و مدت اعتبار آن منقضی نشده باشد صاحب پروانه میتواند برای اجرای مفاد پروانه اقدام و در صورت لزوم برای مرمت و عمیق بعدی آن از مقررات ماده فوق استفاده نماید. تبصره 2 - در مواردی ک آمار کافی برای تعیین بهره برداری سابق چاه یا قنات در دست نباشد بهره برداری مزبور با توجه بقرائن و امارات و تحقیق از مطلعین ومعتمدین محلی وسیله کارشناسان فنی وزارت آب و برق یا سازمانها و شرکتهای آب منطقه ای مربوط معین میگردد.
ماده 8 - در صورتیکه صاحبان قنوات متروک و مسلوب المنفعه دراثر اخطار موضوع ماده 27 قانون آب و نحوه ملی شدن آن و یا به تمایل خود در مقام دائر کردن قنات خود باشند میتوانند با اخذ پروانه از وزارت آب و برق یا سازمان و شرک آب منطقه ای مربوط با حفرچاه عمیق در جاه آبده قنات اقدام نمایند0 بشرط آنکه حفر چاه مزبور ایجاد حریم اضافی بر حریم قبلی بدون موافقت مالک یا مالکین زمینی که چاه آبده در آن واقع است ننماید و آب چاه مزبور از مجرای سابق قنات یا با کسب موافقت مالکین زمین از مجرای جدید مورد استفاده صاحبان حق قرار گیرد. تبصره - نسبت به قنواتی که بعلت نقصان فاحش آب استفاده کافی از آنها بعمل نمی آید صاحبان قنوات در حدود مقررات ماده فوق میتواند اقدام لازم بعمل آورند.
ماده 9 - صدور پروانه حفر چاه در مناطق ممنوع برای اجرای طرحهای صنعتی و عمرانی دولت و تامین آب شهرها و قصبات با توجه بضرورت و اهمیت مورد بتصویب و تشخیص وزارت آب و برق با توجه بنظریه کارشناس بلامانع است
ماده 10 - چاههای عمیق مجازی است که در مناطق ممنوعه موردبهره برداری میباشند ویا چاههائی که بموجب پروانه اجازه حفر آنها داده شده اگر در موقع حفر یا بهره برداری بنحوی دچار نقص فنی شوند که رفع آن ممکن نبوده و یا مقرون بصرفه نباشد وزارت آب و برق یا سازمان و شرکت آب منطقه ای مربوط میتوانند بنابدرخواست متقاضی و تشخیص کارشناس و رعایت حریم منابع آب مجاور اجازه حفر چاه دیگری را بجای چاه غیر قابل استفاده باهمان شرایط ومشخصات سابق در نزدیکترین محل ممکن بچاه قبلی صادر کنند0 در اینگونه موارد پس از تمام چاه جدید چاه قبلی بهزینه صاحب چاه وسیله مامورین مربوط طبق صورتمجلسی که به امضای مامورین و صاحب چاه تنظیم میگردد پر و یا مسدود خواهد شد. تبصره - بهره برداری از چاه جدید بمیزان بهره برداری قبلی خواهد بود که با توجه بقرائن و امارات و خصوصیات فنی چاه سابق وسیله کارشناس تشخیص میگردد.
ماده 11 - در صورتیکه مالک قنات یا چاه مجازی از حفر و بهره برداری چاه موضوع ماده 25 قانون آب و نحوه ملی شدن آن درمجاورت قنات یا جاه خود شاکی باشد میتواند با پرداخت هزینه کارشناسی از وزارت آب و برق یا سازمان و شرکت آب منطقه ای مربوط تقاضای اعزام کارشناس نماید0 چنانچه کاشناس پس از رسیدگی های فنی تشخیص دهد که د راثر حفر چاه جدید آب چاه یا قنات مجاز مجاور نقصان فاحش یافته گزارش خود را به مرجع شکایت تسلیم ومراتب از طریق مرجع مذکور بطرفین ابلاغ خواهد شد0 در صورتی که هر یک از طرفین بنظر مزبور معترض باشند میتوانند اعتراض خود را با ذکر جهات ودلائل ظرف مدت ده روز از تاریخ ابلاغ بمرجع مذکور تسلیم نمایند در اینصورت پرونده به هیئت حل اختلاف مقرر در ماده 25 این آئین نامه ارسال میگردد و هیئت آنها را برای توافق و سازش دعوت مینماید چنانچه سازش بین طرفین حاصل نگردد هیئت بموضوع رسیدگی و نظر شایسته اتخاذ خواهد کرد و نظریه مزبور قاطع و قابل اجرا خواهد بود و در صورت سازش مراتب در صورتمجلس قید و یک نسخه از آن بهر یک از طرفین داده میشود و نسخه سوم درمرجع ریدگی نگهداری خواهد شد. تبصره - مسدود کردن یا پرنمودن چاههای غیرمجاز بدستوروزارت آب و برق یا سازمانها و شرکتهای آب منطقه ای وسیله ضابطین دادگستری و یا پلیس مسلح آب با حضور نماینده وزارت آب و برق یا سازمان و شرکت آب منطقه ای مربوط بهزینه متخلف طبق صورتمجلس انجام خواهد شد و در صورتی که در چاه نصب تلمبه شده باشدقبلا" تلمبه از چاه خارج و بموجب صورت مجلس تحویل صاحب چاه یانماینده او میگردد.
ماده 12 - چاه موضوع ماده 25 قانون آب و نحوه ملی شدن آن حداکثر میتواند تا ظرفیت آبدهی 25مترمکعب در شبانه روز بوده و یا تلمبه دستی یا برقی با قدرت متناسب با سطح برخورد به آب و لوله آبدهی بقطر داخلی 4سانتیمتر برای مصرف شرب و بهداشت و باغچه و مصارف خانگی مورد بهره برداری قرار گیرد.
ماده 13 - برا یتعمیر ومرمت چاههای متروک و مسلوب المنفعه در صورت مشخص بودن مالکین اخطار کتبی از ظرف وزارت آب و برق یا سازمانها و شرکتهای آب منطقه ای مربوط بمالکین ارسال میشود و در صورتیکه مالکین یانشانی آنهامشخص نباشد مراتب با انتشار آگهی در جراید یا به ترتیب مقرر در قسمت اخیر ماده 6 این آیین نامه باطلاع مالکین رسانده میشود که حداکثر ظرف یکسال از تاریخ اخطار یا آخرین مهلت مقرر نسبت به تعمیر و مرمت قنات یا چاه خود اقدام نمایند.