قوانین
آموزشی و تربیتی - مصوبه «سند تحول بنیادین آموزش و پرورش» - فصل هفتم ـ هدف های عملیاتی و راهکارها
هدف های عملیاتی و راهکار های ذیل آنها، لزوماً از تناظر یک به یک با هدف های کلان برخـوردار نیستند. از این رو، برخی هدف های عملیاتی و نیز راهکار های ذیل یک هدف کلان، ممکـن است با هـدف های کلان دیگـری نیز مرتبط باشند. با تـوجه به این گـونه ارتباطها، هر راهکار، برای هدفی که ذیل آن آمده است، جنبه اصلی و برای برخی هـدف های دیگر جنبه مکمل دارد. به هنـگام عملیاتی کردن احـکام این سـند، لازم است در تدوین برنامه هـای میان مدت و کـوتاه مدت این گونه پیوستـگیها مورد توجه قرار گیرد. 1ـ پرورش تربیت یافتگانی که: ـ دین اسلام را حق دانسته و آن را به عنوان نظام معیار می شناسند و به آن باور دارند و آگاهانه و آزادانه و شجاعانه و فداکارانه برای تکوین و تعالی اخلاقی خود و دست یابی به مرتبه ای از حیات طیبه و استقرار حکومت عدل جهانی مهدوی از آن تبعیت می نمایند و به رعایت احکام و مناسک دین و موازین اخلاقی مقید هستند. ـ از دانش های پایه و عمومی سازگار با نظام معیار اسلامی، هم چنین از توان تفکر، درک و کشف پدیده ها و رویدادها به عنوان آیات الهی و تجلی فاعلیت خداوند در خلقت و نیز دانش، بینش و مهارت ها و روحیه ی مواجهه ی علمی و خلاق با مسائل فردی و خانوادگی و اجتماعی برخوردارند. ـ با درک مفاهیم اجتماعی و سیاسی و «احترام به قانون» و اندیشهورزی در آن ها، شایستگی رویارویی مسئولانه و خردمندانه با تحولات اجتماعی و سیاسی را کسب می کنند و با رعایت وحدت و تفاهم ملی، در دفاع از عزت و اقتدار ملی می کوشند و با روحیه ی مسئولیت پذیری و تعالی خواهی و برخوردار از مهارت های ارتباطی، در حیات خانوادگی و اجتماعی (در سطوح محلی تا جهانی) با رعایت اصول برگرفته از نظام معیار اسلامی، مشارکت مؤثر دارند. ـ با درک مفاهیم اقتصادی در چارچوب نظام معیار اسلامی از طریق کار و تلاش و روحیه ی انقلابی و جهادی، کارآفرینی، قناعت و انضباط مالی، مصرف بهینه و دوری از اسراف و تبذیر و با رعایت وجدان، عدالت و انصاف در روابط با دیگران در فعالیت های اقتصادی در مقیاس خانوادگی، ملی و جهانی مشارکت می نمایند. ـ دارای حداقل یک مهارت مفید برای تأمین معاش حلال باشند بگونه ای که در صورت جدایی از نظام رسمی تعلیم و تربیت در هر مرحله، توانایی تأمین زندگی خود و اداره خانواده را داشته باشند. ـ با درک مفاهیم بهداشت فردی و اجتماعی و مسائل زیست بوم طبیعی و شهری به منزله امانات الهی، شایستگی حفظ و ارتقای سلامت فردی و بهداشت محیطی را کسب می کنند و با ورزش و تفریحات سالم فردی و گروهی، به نیازهای جسمی و روانی خود و جامعه بر اساس اصول برگرفته از نظام معیار اسلامی، پاسخ می دهند. ـ با قدرشناسی و درک زیباشناسانه ی آفرینش الهی و مصنوعات هنرمندانه بشری، درک مفاهیم فرهنگی و میان فرهنگی و بهره گیری از قدرت تخیل، توانمندی های لازم در خلق آثار فرهنگی و هنری را به دست می آورند و برای حفظ و تعالی میراث فرهنگی، تمدنی و هنری در سطح ملی و جهانی براساس نظام معیار اسلامی می کوشند (هدف های کلان 1و 4 و 5 و2 و 8). راهکار1/1ـ طراحی، تدوین و اجرای برنامه درسی ملی براساس اسناد تحول راهبردی و باز تولید برنامه های درسی موجود با تأکید بر: الف). متناسب سازی حجم و محتوی کتب درسی و ساعات و روزهای آموزشی با توانمندی ها و ویژگی های دانش آموزان. ب). حاکمیت رویکرد فرهنگی ـ تربیتی در تولید محتوی و تقویت شایستگی های پایه ی دانش آموزان ج). بهره مندی فزونتر از روش های فعال، خلاق و تعالی بخش د). بهره گیری از تجهیزات و فناوری های نوین آموزشی و تربیتی در راستای اهداف ه). توجه بیشتر به تفاوت های فردی به ویژه هویت جنسیتی دانش آموزان و تفاوت های شهری و روستایی راهکار2/1ـ تدوین برنامه های عملیاتی لازم در راستای ترویج، تقویت مستمر و تحکیم فضایل اخلاقی در محیط های تربیتی با استفاده از تمام ظرفیت های آموزشی و تربیتی با تأکید بر اولویت کرامت و عزت نفس و شجاعت، حیاء و عفت، صداقت، مسئولیت پذیری و نظم در تمام دوره های تحصیلی راهکار3/1ـ توسعه فرهنگ اقامه نماز و اهتمام به برپایی نماز جماعت در مدرسه و تقویت انس با قرآن در دانش آموزان و توسعه ی فرهنگ و سواد قرآنی با اصلاح برنامه ها و توانمندسازی معلمان در راستای تقویت مهارت روخوانی و روان خوانی در دوره ابتدایی، آشنایی با مفاهیم کلیدی قرآن در دوره متوسطه اول و آموزش معارف قرآنی در متوسطه دوم بر اساس منشور توسعه فرهنگ قرآنی راهکار4/1ـ ایجاد ساز و کارهای ترویج و نهادینه سازی فرهنگ ولایت مداری تولی و تبرّی، امر به معروف و نهی از منکر، روحیه جهادی و انتظار «زمینه سازی برای استقرار دولت عدل مهدوی (عج)» با تأکید بر بهره گیری از ظرفیت حوزه های علمیه و نقش الگویی معلمان و اصلاح روش ها راهکار5/1ـ ارائه ی آموزش زبان خارجی در چارچوب بخش انتخابی (نیمه تجویزی) برنامه ی درسی، با رعایت اصل تثبیت و تقویت هویت اسلامی ـ ایرانی راهکار 6/1ـ گسترش و تنوع دادن به حِرَف و مهارت های مورد نیاز جامعه و تعلیم متناسب و برنامه ریزی شده آن در همه دوره های تحصیلی و برای همه دانش آموزان راهکار 7/1ـ ایجاد ساز و کار برای تقویت انسجام اجتماعی و وحدت ملی و احیاء هویت افتخارآمیز اسلامی ـ ایرانی در دانش آموزان و معلمان با تأکید بر آموزش و اجرای سرود ملی و به اهتزاز درآوردن پرچم جمهوری اسلامی ایران در تمام مدارس 2ـ تعمیق تربیت و آداب اسلامی، تقویت اعتقاد و التزام به ارزش های انقلاب اسلامی (1و2 و 8) راهکار 1/2ـ بازنگری و اصلاح برنامه های درسی مبتنی بر رویکرد فرهنگی ـ تربیتی و تقویت و توسعه جنبه های تربیتی و اخلاقی آنها به منظور فراهم آوردن زمینه تربیت پذیری دانش آموزان براساس فرهنگ اسلامی ـ ایرانی راهکار 2/2ـ تعمیق تقوای الهی و مهارت خویشتنداری، انتخابگری درست و تعالی بخش مستمر دانش آموزان با استفاده از فرصت ایام ا...، برگزاری مراسم آگاهی بخش و نشاط انگیز در اعیاد و وفیات، حضور فعال و مشارکت دانش آموزان در محافل، مجالس و اماکن مذهبی و تقویت انس با دعا و توسل راهکار3/2ـ تقویت شایستگی های اعتقادی، اخلاقی و حرفه ای مدیران و معلمان و تحکیم نقش الگویی آنان و فراهم آوردن ساز و کارهای اجرایی برای مشارکت فعال و مؤثر ایشان در برنامه های تربیتی و فعالیت های پرورشی مدارس و واگذاری مسئولیت کلان تربیتی مدرسه به مدیران مدارس راهکار 4/2ـ تقویت ایمان، بصیرت دینی و باور به ارزش های انقلاب اسلامی و توانمندسازی مربیان و دانش آموزان برای وفاداری و حمایت آگاهانه از این ارزش ها و مواجهه هوشمندانه با توطئه های دشمنان با استفاده از ظرفیت برنامه های آموزشی و تربیتی آموزش و پرورش و مشارکت خانواده و سایر نهادها و دستگاه ها به ویژه حوزه های علمیه و حضور فعال و سازمان یافته دانش آموزان و مدارس در برنامه های سیاسی و اجتماعی و انقلابی راهکار 5/2ـ ایجاد ساز و کارهای لازم برای تقویت آداب و سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی، در تمام ساحت های تعلیم و تربیت به عنوان رویکرد حاکم در فرایند طراحی، تدوین و اجرای برنامه های درسی و آموزشی راهکار 6/2ـ طبقه بندی و متناسب سازی مقولات و موضوعات تربیتی و اخلاقی با مراحل رشد و ویژگی های دانش آموزان و اهداف و نیازهای نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی و جامعه راهکار 7/2ـ استانداردسازی و تدوین شاخص های کیفی برای ارزیابی فعالیت های فرهنگی و تربیتی مدارس راهکار 8/2ـ استفاده از ظرفیت برنامه های درسی، منابع آموزشی، شبکه ملی اطلاعات و ارتباطات، کتابخانه، فرصت اردوها و فعالیت های برون مدرسه به ویژه مساجد و کانون های مذهبی برای تقویت معرفت و باور به معارف الهی به ویژه اعتقاد به توحید و معاد و ولایت و انتظار با رویکرد قرآنی، روایی و عقلانی در دانش آموزان 3ـ ترویج و تعمیق فرهنگ حیا، عفاف و حجاب متناسب با قابلیت ها و ظرفیت های نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی (1و2) راهکار 1/3ـ بازنگری و بازتولید برنامه ها و محتوای آموزشی و روش های تربیتی برای درونی سازی و تعمیق و ترویج فرهنگ حیا، عفاف و حجاب راهکار 2/3ـ اتخاذ تدابیر مناسب جهت جذب، تربیت و بکارگیری نیروی انسانی شایسته و متعهد و عامل به رعایت حیا، عفاف و پوشش مناسب در کلیه مراکز اداری و آموزشی راهکار 3/3ـ جلب مشارکت سازنده و اثربخش خانواده ها در حفظ، تعمیق و اشاعه حیا، عفاف، و پوشش دانش آموزان راهکار 4/3ـ ایجاد ساز و کارهای لازم برای هماهنگی رسانه ها و تولیدکنندگان کتب و مواد آموزشی، لوازم التحریر و تجهیزات آموزشی و تربیتی در جهت ترویج فرهنگ حیا، عفاف و حجاب مناسب در دانش آموزان راهکار 5/3ـ طراحی و ارائه الگوی لباس و پوشش مناسب، متنوع، زیبا و آراسته مبتنی بر فرهنگ اسلامی ـ ایرانی برای مربیان و دانش آموزان پسر و دختر در راستای تقویت هویت اسلامی ـ ایرانی راهکار 6/3ـ برنامه ریزی به منظور اقناع فکری دانش آموزان برای پذیرش قلبی و درونی حیا، عفاف، حجاب و عمل به آن با تبیین دیدگاه اسلام راهکار 7/3ـ ارائه خدمات مشاوره ای ـ تربیتی در کلیه سطوح تحصیلی برای افزایش سلامت جسمی و روحی دانش آموزان 4ـ تقویت بنیان خانواده و کمک به افزایش سطح توانایی ها و مهارتهای خانواده در ایفای نقش تربیتی متناسب با اقتضائات جامعه اسلامی (2و5) راهکار 1/4ـ آموزش و ارتقاء مدیریت خانواده در استفاده مناسب از ابزار رسانه در محیط خانواده همسو با اهداف نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی راهکار 2/4ـ تدوین اصول راهنما و پودمان های آموزشی برای تبیین نقش مدرسه، رسانهها و خانواده در تأمین پیش نیازهای ورود کودک به مدرسه و ایجاد ساز و کارهای لازم برای هماهنگی و همسویی آنها با هم و با اهداف نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی راهکار 3/4ـ تدوین برنامه جامع مشارکت خانواده و نهادهای تربیتی و آموزشی برای تقویت فرهنگ تربیتی خانواده ها و تحقق شایستگی های پایه دانش آموزان راهکار 4/4ـ افزایش میزان مشارکت خانواده ها در فعالیت های آموزشی و تربیتی مدرسه، برگزاری دوره های آموزشی اثربخش، ارائه خدمات مشاوره ای به خانواده های آسیب پذیر و آسیب زا برای همسوسازی اهداف و روش های تربیتی خانواده و مدرسه راهکار 5/4ـ اضافه نمودن درس مدیریت و سلوک مناسب خانواده به جدول برنامه ی درسی دوره متوسطه در تمامی رشته ها و برای تمام دانش آموزان راهکار 6/4ـ تهیه و تدوین محتوای آموزشی برای دانش آموزان جهت آشنایی با ویژگی ها، نیازها و وظایف خانواده در چارچوب ارزش ها و معیارهای اسلامی 5 ـ تأمین و بسط عدالت در برخورداری از فرصت های تعلیم و تربیت با کیفیت مناسب با توجه به تفاوت ها و ویژگی های دختران و پسران و مناطق مختلف کشور (3 و 5 و 7) راهکار 1/5 ـ تعمیم دوره پیش دبستانی به ویژه در مناطق محروم و نیازمند حتی الامکان با مشارکت بخش غیردولتی با تأکید بر آموزش های قرآنی و تربیت بدنی و اجتماعی راهکار 2/5 ـ برنامه ریزی و تمهید مقدمات برای پوشش کامل دوره آموزش عمومی و برخوردار از کیفیت مناسب در تمام مناطق کشور راهکار 3/5 ـ توانمندسازی دانش آموزان ساکن در مناطق محروم، روستاها، حاشیه ی شهرها، عشایر کوچ نشین و هم چنین مناطق دوزبانه با نیازهای ویژه، با تأکید بر ایجاد فرصت های آموزشی متنوع و باکیفیت راهکار 4/5 ـ اولویت بخشی به تأمین و تخصیص منابع، تربیت نیروی انسانی کارآمد، تدوین برنامه برای رشد، توانمندسازی و مهارت آموزی، ادامه تحصیل و حمایت مادی و معنوی دانش آموزان مناطق محروم و مرزی راهکار 5/5 ـ اختصاص حداقل 10درصد و حداکثر 20 درصد از برنامه های آموزشی به معرفی حرفه ها، هنرها، جغرافیا، آیین و رسوم و نیازها و شرایط اقلیمی و جغرافیایی استانها به ویژه مناطق روستایی وعشایری با رعایت استانداردهای ارتقای کیفیت و تقویت هویت اسلامی ـ ایرانی دانش آموزان در چارچوب ایجاد کارآمدی و تقویت هویت ملی راهکار 6/5 ـ طراحی و تدوین برنامه آموزشی متناسب با نیازها و نقش های دختران و پسران. راهکار 7/5 ـ طراحی و تدوین برنامه تعلیم و تربیت انعطاف پذیر، متناسب با ویژگی های شخصیتی و محیطی استعدادهای گوناگون دانش آموزان به منظور شکوفائی استعدادهای خاص و افزایش کارآمدی و مفید بودن آنها راهکار 8/5 ـ ساماندهی و بکارگیری بهینه و اثربخش منابع انسانی و توزیع عادلانه آن در سراسر کشور 6 ـ تنوع بخشی به محیطهای یادگیری در فرایند تعلیم و تربیت رسمی عمومی (1و3و8) راهکار 1/6 ـ ایجاد، توسعه و غنی سازی واحد اطلاعات و منابع آموزش و پرورش در سطح مدرسه (از قبیل کتابخانه، آزمایشگاه و کارگاه، شبکه ملی اطلاعات و ارتباطات) راهکار 2/6 ـ تقویت و توسعه ی تعاملات نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی با جامعه و سایر دستگاه ها و نهادها از طریق گسترش ساختار تلفیقی و مسئله محور در ضمن طراحی و اجرای برنامههای درسی راهکار 3/6 ـ ایجاد موزه و نمایشگاه علم و فناوری در هر یک از شهرستان ها تا پایان برنامه ششم توسعه کشور، به منظور فراهم آوردن زمینه مشاهده و تجربه فزون تر دانش آموزان و عینی تر کردن محتوای آموزشی کتب درسی راهکار 4/6 ـ ساماندهی و مدیریت بر فعالیت های مؤسسات و آموزشگاه های آزاد وابسته به وزارت آموزش و پرورش، بازنگری و بازتولید محتوای برنامه های آموزشی آنها همسو با اهداف و برنامه های تحولی آموزش و پرورش و نظارت و ارزیابی مستمر بر عملکرد آنها و هماهنگی و همکاری با دستگاه های ذی ربط برای ایجاد همسویی سایر آموزشگاه های آزاد با اهداف برنامه های نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی راهکار 5/6 ـ تنظیم و اجرای برنامه جامع کارآفرینی و مهارت آموزی برای تمام دوره های تحصیلی به ویژه دانش آموزان دوره متوسطه تا پایان برنامه پنجم توسعه در برنامه درسی و آموزشی راهکار 6/6 ـ ایجاد شبکه ای از محیط های یادگیری مانند پژوهش سراها، اردوگاه ها، خانههای فرهنگ، کتابخانه های عمومی، نمایشگاه ها و موزههای تخصصی علوم و فناوری، مراکز کارآفرینی، ورزشگاه ها و سایر مراکز مشابه و برقراری تعامل اثربخش مدارس با این محیط ها، با رعایت اصل غنی سازی محیط مدرسه با همکاری سایر دستگاه ها 7ـ افزایش نقش مدرسه به عنوان یکی از کانون های پیشرفت محلی، به ویژه در ابعاد فرهنگی ـ اجتماعی (2و1و 5 و7) راهکار 1/7ـ فراهم آوردن زمینه های لازم برای نقش آفرینی مدرسه به عنوان کانون کسب تجربیات تربیتی محله و جلوه ای از جامعه اسلامی و حیات طیبه با تفویض اختیار و مسئولیت به آن و استانداردسازی تمام مؤلفه ها و عوامل درون مدرسه ای راهکار2/7ـ نهادینه سازی و تقویت همکاری مدرسه با مراکز فرهنگی و علمی محله به ویژه مسجد و کانون های مذهبی و حوزه های علمیه و مشارکت فعال مدیران، معلمان و دانش آموزان در برنامه های مرتبط محله و نیز حضور نظام مند و اثربخش روحانیون توانمند و مبلغان مذهبی باتجربه در مدرسه راهکار 3/7ـ برقراری ارتباط سازمان یافته مراکز علمی ـ پژوهشی با نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی در سطح ملی و منطقه ای و بهره مندی از پشتیبانی علمی و تخصصی حوزه های علمیه و مؤسسات آموزش عالی و مراکز آموزش فنی و حرفه ای به ویژه دانشکده های علوم قرآنی، علوم تربیتی و روانشناسی در مدارس 8 ـ افزایش مشارکت نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی و مدرسه و معلمان و دانش آموزان در رشد و تعالی کشور در عرصه های دینی، فرهنگی، اجتماعی در سطح محلی و ملی به عنوان نهاد مولد سرمایه انسانی، فرهنگی، اجتماعی و معنوی (5، 2 و 7) راهکار 1/8 ـ اصلاح، ارتقاء و تغییر نگرش به آموزش و پرورش به عنوان سازمان فراگیر و نیروی اثرگذار اجتماعی در خدمت اهداف رشد و تعالی کشور به ویژه اهداف فرهنگی و اجتماعی راهکار 2/8 ـ ایجاد ساز و کارهای لازم برای تقویت جایگاه و منزلت فرهنگی و اجتماعی معلمان راهکار 3/8 ـ بسترسازی برای حضور فعال دانش آموزان در تشکلهای رسمی و قانونی مرتبط با اتکا به ظرفیتهای درون و برون آموزش و پرورش از قبیل: بسیج دانش آموزی، کانون های علمی و فرهنگی و انجمن اسلامی دانش آموزان راهکار 4/8 ـ فراهم آوردن ساز و کار های قانونی برای حضور فعال و مؤثر مسئولین نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی در نهاد های سیاست گذار و تصمیم ساز فرادستی به عنوان یکی از ارکان تعالی و پیشرفت همه جانبه و پایدار کشور راهکار 5/8 ـ تبیین دستاوردهای علمی و فنی تمدن اسلامی ـ ایرانی در برنامه های درسی و آموزشی و تقویت باور و روحیه مسئولیت پذیری دانش آموزان برای تحقق تمدن نوین اسلامی در راستای دستیابی به جامعه عدل مهدوی راهکار 6/8 ـ تقویت شایستگی های حرفه ای و اعتقادی مدیران و معلمان و فراهم آوردن ساز و کارهای اجرایی برای مشارکت فعال و مؤثر ایشان در برنامه های تربیتی و فعالیت های پرورشی مدارس راهکار 7/8 ـ تأکید بر معلم محوری در رابطه معلم و دانش آموز در عرصه تعلیم و تربیت و جلوگیری از اجرای هر سیاست و برنامه نظری و عملی که این محوریت را مخدوش نماید راهکار 8/8 ـ مشارکت فعال آموزش وپرورش در مواجهه با نیازهای فوری و عمومی جامعه از قبیل شیوع بیماری های فراگیر، زلزله، رفع بیسوادی، حاکمیت قوانین و مقررات، حفظ و پاکیزگی محیط زیست، خدمت به محرومین، حرکت های خیرخواهانه مردمی و انقلابی از طریق برگزاری دوره ها، اردوهای آموزشی و توجیهی برای آماده سازی مربیان و دانش آموزان راهکار 9/8 ـ تعامل اثر بخش با مراکز فرهنگی و اجتماعی و استفاده از ظرفیت رسانه ها ـ به ویژه رسانه ملی ـ برای تبیین جایگاه نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی در تولید سرمایه اجتماعی و فرهنگی و جلوگیری از کوچک انگاری نقش آن در سرنوشت آینده کشور از منظر معارف اسلامی 9ـ جلب مشارکت ارکان سهیم و مؤثر و بخش عمومی و غیردولتی در تعلیم و تربیت رسمی عمومی (5 و 2 و 7) راهکار 1/9ـ ایجاد تسهیلات قانونی و ساز و کارهای تشویقی و انگیزشی لازم اعم از مادی و معنوی، برای بسط فرهنگ نیکوکاری و تعاون ، مشارکت پذیری و مشارکت جویی در جامعه و در بین دانش آموزان با الهام از آموزه های دینی با تأکید بر استفاده مناسب از ظرفیت کتاب های درسی، مجلات و رسانه های آموزشی و برگزاری اردوهای جهادی راهکار 2/9ـ ایجاد ساز و کارهای مناسب برای حفظ و ارتقای مستمر سطح مشارکت واقفین و خیرین مدرسه ساز از قبیل نامگذاری مدارس به نام ایشان، مشارکت آنان در مدیریت مدارس خیرساز، مشارکت دولت در تأمین هزینه های این مدارس راهکار 3/9ـ توسعه مشارکت بخش های دولتی و غیردولتی در انجام امور مربوط به تولید، چاپ و توزیع مواد و منابع آموزشی در چارچوب سیاستهای آموزش و پرورش با تأکید بر سیاست تولید بسته های آموزشی و سیاست چند تألیفی در کتاب های درسی راهکار 4/9ـ تقویت و گسترش مدارس غیردولتی با اصلاح و بازنگری قوانین و مقررات موجود 10ـ ارتقاء منزلت اجتماعی و جایگاه حرفه ای منابع انسانی با تأکید بر نقش الگویی و جایگاه معلم ( 4 و 2) راهکار 1/10ـ برنامه ریزی و به کارگیری امکانات و فرصت های اجتماعی برای اعتلای فرهنگ عمومی در تکریم و پاسداشت مقام معلم با تأکید بر استفاده از ظرفیت رسانه ملی راهکار 2/10ـ استقرار نظام سنجش صلاحیت های عمومی ، تخصصی و حرفه ای، تعیین ملاکهای ارزیابی و ارتقای مرتبه (نظام رتبه بندی) علمی و تربیتی معلمان و تقویت انگیزه ارتقاء شغلی در آنان بر اساس نظام معیار اسلامی راهکار 3/10ـ اصلاح قوانین و مقررات موجود استخدامی، مالی و اداری متناسب با حرفه های تخصصی، با مشارکت دستگاه های ذیربط راهکار 4/10ـ طراحی و استقرار نظام خاص بازنشستگی فرهنگیان برای بهره مندی فزونتر از تجارب مفید آنان 11ـ باز مهندسی سیاست ها و باز تنظیم اصول حاکم بر برنامه ی درسی تربیت معلم با تأکید بر کارورزی و انطباق سطح شایستگیهای حرفه ای معلمان در سطح ملی و جهانی با مقتضیات الگوی برنامه درسی در نظام تعلیم و تربیت و طراحی سیاست های مناسب برای ارتقای شیوه های جذب، تربیت و نگهداشت معلمان در آموزش و پرورش (1،2،4،7 و8) راهکار 1/11ـ استقرار نظام ملی تربیت معلم و راه اندازی دانشگاه ویژه فرهنگیان با رویکرد آموزش تخصصی و حرفه ای تربیت محور توسط وزارت آموزش و پرورش با همکاری دستگاه های ذیربط. راهکار 2/11ـ طراحی و ارتقای نظام تربیت حرفه ای معلمان در آموزش و پرورش با تأکید بر حفظ تعامل مستمر دانشجو معلمان با مدارس و نهادهای علمی و پژوهشی در طی این دوره و فراهم آوردن امکان کسب تجربیات واقعی از کلاس درس و محیط های آموزشی راهکار 3/11ـ ایجاد سازوکارهای لازم برای جذب و نگهداشت استعداد های برتر و برخوردار از صلاحیت های دینی، اخلاقی، انقلابی و شخصیتی به رشته های تربیت معلم با تأکید بر تقویت انگیزه های معنوی و مادی معلمان از قبیل برقراری حقوق و دستمزد در دوران تحصیل، ارتقای سطح آموزشی و تجهیزاتی مراکز ذیربط، ایجاد نظام بازآموزی مستمر علمی و تسهیل در ادامه تحصیل با توجه به رتبه بندی معلمان راهکار 4/11ـ ایجاد نظام ارزیابی صلاحیت معلمان شامل شایستگی های اخلاقی، اعتقادی، انقلابی، حرفه ای و تخصصی و ارزشیابی متناسب با مبانی و اهداف سند تحول راهبردی راهکار 5/11ـ ایجاد انعطاف در برنامه های درسی تربیت معلم متناسب با تحولات علمی و نیازهای نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی با تأکید بر رویکرد تلفیقی و به روز رسانی توانمندی های تربیتی و تخصصی معلمان راهکار 6/11ـ استقرار ساز و کار های ارتقای توانمندی های معلمان برای مشارکت مؤثر آنان در برنامه ریزی درسی در سطح مدرسه، به ویژه ساز و کار هایی که به تقویت هویت حرفه ای آنان می انجامد راهکار 7/11ـ توسعه ی زمینه پژوهشگری و افزایش توانمندیهای حرفه ای به شکل فردی و گروهی میان معلمان و تبادل تجارب و دستاوردها در سطح محلی و ملی و ایجاد فرصت های بازآموزی مستمر علمی و تحقیقاتی و مطالعاتی و برگزاری جشنواره های الگوی تدریس برتر و اختصاص اعتبارات خاص برای فعالیت های پژوهشی معلمان راهکار 8/11ـ برنامه ریزی برای کارآموزی و کارورزی دانشجو معلمان در کنار تربیت معلم و بررسی نظریات جدید تعلیم وتربیت راهکار 9/11ـ رصد کردن تحولات نظام آموزش و پرورش و تربیت معلم و تحولات علمی در حوزه علوم تربیتی در سطح منطقه، جهان اسلام و بین الملل و بومی سازی تجربیات و یافته های مفید آنها و بهره مندی آگاهانه از آنها در چارچوب نظام معیار اسلامی راهکار 10/11ـ جلب مشارکت دانشگاه های برتر و حوزه های علمیه در امر تربیت تخصصی ـ حرفه ای و دینی معلمان، کارشناسان و مدیران با همکاری دانشگاه فرهنگیان راهکار 11/11ـ مشارکت فعال در تعاملات بین المللی، با اولویت جهان اسلام و انعکاس نظریات و تجربیات موفق داخلی در محافل و مراکز علمی جهانی راهکار 12/11ـ بهینه سازی سیاست ها و برنامه های نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی برای افزایش کارآیی و اثربخشی مدارس خارج از کشور با تأکید بر بازنگری جداول آموزشی و محتوای کتب درسی، به کارگیری نیروهای متعهد، توانمند و مجرب و متناسب سازی فضای فیزیکی این مدارس 12ـ برقراری الگوی جبران خدمات و تأمین رفاه نیروی انسانی درخور منزلت فرهنگیان با توجه به لزوم تمام وقت شدن آنان (4 و 3 و 7) راهکار 1/12ـ بهینه سازی نظام پرداختها، مبتنی بر شایستگی ها و بر اساس رویکرد رقابتی راهکار 2/12ـ فراهم آوردن تسهیلات و امتیازات مناسب برای جذب و نگهداشت نیرو های کارآمد در دوره ابتدایی و تقویت نگاه تخصصی زیربنایی به این دوره تحصیلی راهکار 3/12ـ ایجاد ساز و کارهای قانونی برای افزایش انگیزه معلمان و مربیان با ساماندهی مناسب خدمات و امکانات رفاهی و رفع مشکلات مادی و معیشتی آنان 13ـ افزایش نقش شوراهای آموزش و پرورش استان، مناطق و مدارس در تقویت فعالیت های تربیتی استان و منطقه و مدرسه در چارچوب سیاستها و برنامههای ملی (5 و2 و 4 و7 ) راهکار 1/13ـ اصلاح قوانین و مقررات موجود در راستای تقویت نقش شورا های آموزش و پرورش استان ها و مناطق و مدارس متناسب با مقتضیات تربیتی راهکار 2/13ـ افزایش کارآمدی شوراهای درون مدرسه (مانند شورای معلمان و شورای دانش آموزان) با تفویض برخی از اختیارات اداره و مدرسه به آنان و فراهم آوردن زمینه مشارکت بیشتر ایشان در فرایند تعلیم و تربیت مدرسه 14ـ ایجاد و متناسب سازی فضاهای تربیتی با ویژگی ها ونیازهای دانش آموزان و اقتضائات فرهنگ اسلامی ـ ایرانی و شرایط اقلیمی، فرهنگی و جغرافیایی (6 و7 و 3) راهکار 1/14ـ طراحی و ساخت فضا های تربیتی متناسب با اقتضائات برنامه ی درسی، استاندارد های تربیتی، تحولات جمعیتی، اصول شهرسازی و معماری و شرایط اقلیمی با تأکید بر استفاده از فناوری های نوین ساخت و تجهیزات آموزشی و رعایت الگوی معماری اسلامی ـ ایرانی و توجه ویژه به نقش محوری نمازخانه در طراحی و معماری اسلامی راهکار 2/14ـ متناسب سازی فضاهای فیزیکی، آموزشی و تربیتی با نیازهای ویژه و تفاوت های جنسیتی دانش آموزان با تأکید بر فراهم آوردن الزامات نهادینه سازی فرهنگ ایمانی و عفاف و پوشش و رعایت احکام محرّمیت در محیط راهکار 3/14ـ اهتمام به طراحی، ساخت و تجهیز مناسب نمازخانه، کتابخانه، آزمایشگاه، فضای سبز و فضای ورزشی در تمام مدارس به عنوان محیط تعلیم و تربیت 15ـ اصلاح محتوا، ارتقای جایگاه، افزایش کیفیت و کارآمدی علوم انسانی در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی مبتنی برمبانی دینی در چارچوب نظام معیار اسلامی (1 و 2) راهکار 1/15ـ تدوین منابع علوم انسانی مبتنی بر جهان بینی اسلامی و با هدف توأمان هدایت، تعالی و مدیریت فرد و جامعه راهکار 2/15ـ تدوین برنامه به منظور فرهنگ سازی درجهت تبیین و تقویت منزلت علوم انسانی و پرهیز از غلبه رویکرد تجربی و فنی در دوره های آموزش رسمی عمومی راهکار 3/15ـ شناسایی استعدادهای برتر و هدایت آنها به ادامه تحصیل در رشته های علوم انسانی و زمینه سازی برای تقویت و تعمیق فعالیت های علمی پژوهشی آنها در دوره های آموزش عالی راهکار 4/15ـ جذب و تربیت معلمان مستعد، آگاه و متعهد برای تدریس در درس های علوم انسانی، دانش افزایی مستمر معلمان در حین خدمت و ارتقاء شأن و منزلت فرهنگی و اجتماعی آنها راهکار 5/15ـ اصلاح و بازتدوین متون و مواد آموزشی دروس علوم انسانی در سطوح مختلف براساس آموزه ها و معارف دینی و با مشارکت حوزه های علمیه راهکار 6/15ـ گسترش و تقویت مدارس و مجموعه های آموزشی تربیتی خاص علوم انسانی در سراسر کشور 16ـ تنوع بخشی در ارائه ی خدمات آموزشی و فرصتهای تربیتی متناسب با مصالح جامعه، نیازها و علایق دانش آموزان در راستای شکوفایی استعدادهای آنها (3 و2 و 7) راهکار 1/16ـ ایجاد تنوع در فرصتهای تربیتی در مراکز آموزشی و تربیتی برای پاسخ گویی به نیاز های دانش آموزان راهکار 2/16ـ رعایت اقتضائات هویت جنسیتی (پسران و دختران) و ویژگی های دوران بلوغ دانش آموزان در برنامه های درسی و روش ها وبرنامه های تربیتی ضمن توجه به هویت مشترک آنان راهکار 3/16ـ توجه کافی به شرایط روحی دانش آموزان در سنین بلوغ و ارائه مشاوره و آموزش های دینی و اخلاقی متناسب با آنها 17ـ ارتقای کیفیت فرایند تعلیم و تربیت با تکیه بر استفاده هوشمندانه از فناوریهای نوین (3، 2، 1، 7) راهکار 1/17ـ توسعه ضریب نفوذ شبکه ملی اطلاعات و ارتباطات (اینترانت) در مدارس با اولویت پر کردن شکاف دیجیتالی بین مناطق آموزشی و ایجاد ساز و کار مناسب برای بهره برداری بهینه و هوشمندانه توسط مربیان و دانش آموزان در چارچوب نظام معیار اسلامی راهکار 2/17ـ تولید و به کارگیری محتوای الکترونیکی متناسب با نیاز دانش آموزان و مدارس با مشارکت بخش دولتی و غیردولتی و الکترونیکی کردن محتوای کتاب های درسی براساس برنامه درسی ملی (با تأکید بر استفاده از ظرفیت چندرسانه ای) تا پایان برنامه پنجم توسعه کشور راهکار 3/17ـ اصلاح و به روزآوری روش های تعلیم و تربیت با تأکید بر روش های فعال، گروهی، خلاق با توجه به نقش الگویی معلمان راهکار 4/17ـ گسترش بهره برداری از ظرفیت آموزش های غیرحضوری و مجازی در برنامه های آموزشی و تربیتی ویژه معلمان، دانش آموزان و خانواده های ایرانی در خارج از کشور بر اساس نظام معیار اسلامی و با رعایت اصول تربیتی از طریق شبکه ملی اطلاعات و ارتباطات 18ـ تغییر و نوآوری در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی با رویکرد تعالی بخش، پویا و بالنده (7 و 1 و 2) راهکار 1/18ـ مناسب سازی فرهنگ سازمانی بر اساس معیارهای اخلاق اسلامی با تأکید بر تقویت روحیه اخوت و تعاون، خلاقیت و آموزش مستمر راهکار2/18ـ تأمین تسهیلات و امکانات و ایجاد ساز و کارهای کارا و اثربخش در آموزشهای ضمن خدمت معلمان و تقویت انگیزه و مهارت حرفه ای برای یادگیری مداوم راهکار 3/18ـ ایجاد شبکه ی پژوهشی فعال و فراگیر در درون ساختار نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی با استفاده از فناوری های نوین و در قالب شبکه ملی اطلاعات و ارتباطات راهکار 4/18ـ استفاده بهینه از دانش و تجربه نخبگان و پیشکسوتان آموزش و پرورش راهکار 5/18ـ استقرار نظام خلاقیت و نوآوری در آموزش و پرورش در راستای تربیت جامع و بالندگی معنوی و اخلاقی و حمایت مادی و معنوی از مدیران، مربیان و دانش آموزان خلاق و نوآور و کارآفرین 19ـ استقرار نظام ارزش یابی و تضمین کیفیت در تعلیم و تربیت رسمی عمومی (7 و 2 و 4) راهکار 1/19ـ ایجاد ساز و کارهای قانونی و ساختار مناسب برای سنجش و ارزش یابی عملکرد نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی راهکار 2/19ـ طراحی و اجرای نظام ارزشیابی نتیجه محور بر اساس استانداردهای ملی برای گذر از دوره های تحصیلی و رویکرد ارزشیابی فرایندمحور در ارتقای پایه های تحصیلی دوره ابتدایی و رویکرد تلفیقی (فرایندمحور و نتیجه محور) در سایر پایه های تحصیلی راهکار 3/19ـ ایجاد نظام رتبه بندی مدارس و مؤسسات آموزش و پرورش به منظور شفاف سازی عملکرد و ارتقاء کیفیت و تقویت انگیزه های رقابت منطقی و علمی بین آنان راهکار 4/19ـ ارتقاء جایگاه ایران در ارزیابی های کیفیت جهانی در چارچوب معیارهای اسلامی و معرفی الگوی تعلیم و تربیت اسلامی به جهان 20ـ تأمین، تخصیص و تنوع بخشی به منابع مالی، مدیریت مصارف متناسب با نیازهای کمّی و کیفی نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی (6 و 7 و 3) راهکار 1/20ـ مدیریت بهینه منابع و مصارف و شفاف سازی عملکرد مالی نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی راهکار 2/20ـ شفاف سازی و برنامه ریزی برای افزایش سهم اعتبارات آموزش و پرورش از تولید ناخالص داخلی به میزان مناسب راهکار 3/20ـ اولویت بخشی به آموزش ابتدایی در تأمین و تخصیص منابع راهکار 4/20ـ افزایش سهم هزینه های غیرپرسنلی در بودجه جاری آموزش و پرورش به میزان مناسب به منظور ارتقای آموزش و تربیت راهکار5/20ـ طراحی ساز و کارهای تنوع بخشی به منابع مالی دولتی و غیردولتی از قبیل موقوفات و امور خیریه راهکار 6/20ـ بهـینه سازی بـهره برداری از مـنابع مادی و فیـزیکی و تـبدیل به احسن کردن آنها و طراحی استانداردهای مصرف و تعبیه ساز و کارهای پیشگیری از اسراف و تبذیر راهکار 7/20ـ تقویت مشارکت عمومی در آموزش و پرورش با حفظ کارکردهای سیاستگذاری و نظارتی نظام از طریق تسهیل تاسیس مدارس غیردولتی و حمایت از فعالیت های آموزشی آنان 21ـ بازنگری و بازمهندسی ساختارها و رویه ها و روش ها (7و1و2) راهکار 1/21ـ اصلاح و بازنگری ساختار دوره های آموزشی بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی راهکار 2/21ـ استقرار نظام مکان یابی مدارس بر اساس سامانه ی آمایش سرزمین و تحولات جمعیتی (ناظر به 50 سال آینده) راهکار 3/21ـ طراحی و استقرار نظام جامع هدایت تحصیلی و استعدادیابی به منظور هدایت دانش آموزان به سوی رشته ها و حِرَف و مهارت های مورد نیاز حال و آینده کشور متناسب با استعدادها، علاقه مندی و توانایی های آنان راهکار 4/21ـ استقرار نظام راهنمائی و مشاوره تربیتی مبتنی بر مبانی اسلامی و افزایش نقش معلمان در این زمینه و به کارگیری مشاوران متخصص برای ایفای وظائف تخصصی در تمام پایه های تحصیلی راهکار 5/21ـ ساماندهی ساعات کار مربیان برای حضور تمام وقت در مدارس شامل ساعات تدریس و ساعات اختصاص یافته به سایر فعالیت های تربیتی مرتبط در مدرسه با توجه به ضرورت جبران خدمت مناسب ایشان راهکار 6/21ـ تحول در ساختار و مدیریت زمان آموزش در مدارس و تعیین و متناسب سازی ساعات و روزهای آموزشی در طول هفته راهکار 7/21ـ اولویت بخشی به رویکرد مدیریت مجتمع های آموزشی و تربیتی به منظور اعمال مدیریت یکپارچه تربیتی در طول مدت تحصیل دانش آموزان و ایجاد فرصت بیشتر برای ارتقای فعالیت های آموزشی و تربیتی راهکار 8/21ـ استقرار و استفاده از نظام «دوری» در سازمان دهی معلمان در سه پایه اول ابتدایی راهکار 9/21ـ حاکمیت برنامه محوری به جای کتاب محوری و تولید بسته آموزشی در برنامه های درسی با رعایت اصل معلم محوری راهکار 9/21ـ باز طراحی و ساماندهی تقویم سال تحصیلی با رعایت انعطاف و توجه به شرایط اقلیمی و با تأکید بر بهینه سازی تعطیلات 22ـ ارتقاء و بهبود مستمر کیفیت نظام کارشناسی، مدیریت و راهبری آموزشی و تربیتی در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی (7 و 2 و 4) راهکار 1/22ـ نهادینه کردن برنامه محوری در سطوح مختلف مدیریت نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی راهکار 2/22ـ ایجاد ساز و کارهای لازم برای تربیت و نگهداشت مدیران و راهبران آموزشی و تربیتی و تلاش برای افزایش ثبات مدیریت در مجموعه نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی راهکار 3/22ـ طراحی و اجرای الگوی بالندگی شغلی ـ حرفه ای برای منابع انسانی راهکار 4/22ـ انجام مطالعات راهبردی آینده نگر در آموزش و پرورش و تدوین برنامه های آینده پژوهانه و اجرای آن با هماهنگی دستگاه های ذیربط در آموزش و پرورش راهکار 5/22ـ اصلاح ساختار اجرایی و کاهش تعداد واحدهای اداری، متناسب با مدیریت کارآمد و اثربخش راهکار 6/22ـ گزینش مدیران در سطوح مختلف بر اساس شایسته سالاری و پیشگامی آنان در ارزشهای الهی و انسانی و معیارهای علمی، کارآمدی و باور به اهداف نظام تعلیم و تربیت رسمی 23ـ توسعه ی ظرفیت پژوهش و نوآوری، نظریه پردازی و مستندسازی تجربیات تربیتی بومی (8 و 2 و 7) راهکار 1/23ـ استفاده بهینه از ظرفیت های موجود برای گسترش فرهنگ تفکر و پژوهش در بین مدیران، مربیان و تأمین پژوهشگر مورد نیاز نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی و حمایت از پژوهشگران فعال و مجرب راهکار 2/23ـ تدوین نظام جامع حمایت از پژوهشگران حوزه آموزش و پرورش و هدایت موضوعات و اهداف پژوهشی در راستای تحقق اهداف تعلیم و تربیت رسمی راهکار 3/23ـ حمایت های مادی و معنوی از طرح های موفق و نوآوری های تربیتی بومی ، مستندسازی و انتشار یافته های پژوهشی در داخل و خارج از کشور و ایجاد بانک اطلاعاتی فعال و کارآمد راهکار 4/23ـ حمایت های مادی و معنوی از کرسی های نظریه پردازی در علوم تربیتی و روش های تعلیم و تربیت و فراهم آوردن زمینه کاربست یافته های جدید و نوآوری در مدارس و نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی با همکاری حوزه های علمیه، دانشگاه ها و مراکز علمی و پژوهشی