قوانین
صنعتی و معدنی - آیین نامه ایمنی در معادن سال 1391 - فصل سوم: راه های معدن
الف) الزامات عمومی ماده21: در معادن زیرزمینی (به استثنای جبهه کارهای در حال حفاری و سینه کارهای در حال پیشروی) باید حداقل از طریق دو راه با شرایط ذیل به سطح زمین ارتباط داشته باشد: الف) راه های مذکور در داخل معدن به هم ارتباط داشته باشند. ب) عبور افراد یا حمل مجروح از هر یک از آنها میسر باشد. ج) دهانه آنها مجزا بوده و مدخل آنها در نقاط سیل گیر و یا بهمن گیر و مانند آن نباشد. د) در معادنی که از چاه معدنی (شفت) برای حمل و نقل افراد استفاده می شود باید تمهیدات و ادوات لازم به نحوی پیش بینی و در شرایط مناسب نگهداری شوند تا همواره راه خروجی مذکور باز نگه داشته شود.
ماده22: در صورت توقف وسیله بارگیری یا باربری در مکان هایی غیر از محل پارکینگ، محوطه توقف وسیله باید با علائم هشدار دهنده مانند شبرنگ، چراغ و حفاظ مشخص شود.
ماده23: حداکثر شیب طولی برای مسیرهای باربری ریلی با لوکوموتیو 2 درصد و در مسیرهای باربری با تجهیزات چرخ لاستیکی 12 درصد است.
ماده24: شیب، عرض و قوس های هر قسمت از مسیر باربری باید به شکلی باشد که راننده ماشین باربری بتواند به شکل ایمن ماشین را هدایت کند.
ماده25: کلیه مسیرهای باربری و تردد افراد که در معرض آب گرفتگی هستند باید به شکل مناسب آبکشی شوند.
ماده26: سطح مسیر باربری با کامیون در صورت یخ زدگی باید به شکل مناسب نمک و شن پاشی شود.
ماده27: برای جابه جایی افراد در معدن باید از وسایل نقلیه مناسب که دارای صندلی برای نشستن هستند استفاده شود و بکارگیری وسایل باربری مانند کامیون برای حمل افراد ممنوع است.
ماده28: کارگرانی که در راه های شیب دار با شیب بیش از 45 درجه کار می کنند در زمان کار باید بر روی جایگاه متناسب با نوع کار مستقر شوند یا از تجهیزات حفاظت فردی کار در ارتفاع استفاده کنند.
ماده29: نحـوه طراحی و نصب بونکـرها، ناوها و نقاله های هوایی و زمینی باید به گونه ای باشد که خطر سقوط سنگ یا دیگر اشیاء بر روی افراد وجود نداشته باشد.
ماده30: ورود به بونکر فقط با حضور و کمک شخص دیگری و از بالای آن و با استفاده از حمایل بند کامل بدن، طناب نجات و سایر وسایل حفاظت فردی و رعایت اصول ایمنی باید صورت پذیرد.
ب) راه ها در معادن سطحی ماده31: حداکثر سرعت باربری و تردد در مناطق مختلف راه های معدنی باید با توجه به مشخصات فنی راه، وضعیت ماشین آلات و شرایط آب و هوایی توسط مسئول فنی معدن تعیین و با نصب تابلوهای مناسب در مسیرهای تردد مشخص شود.
ماده32: راه های معدنی در مناطق مشرف به پرتگاه ها باید با دیواره اطمینان متناسب با ظرفیت ماشین و سرعت باربری تجهیز شوند به نحوی که حداقل ارتفاع آنها معادل نصف ارتفاع محور چرخ بزرگترین وسیله باربری باشد.
ماده33: عرض مفید راه های دو طرفه معدن باید حداقل معادل دو و نیم برابر عریض ترین ماشین باربری معدن باشد.
ماده34: جهت مجاز تردد وسایل نقلیه در جاده های دو طرفه باید از طریق نصب علائم استاندارد مشخص شود.
ماده35: از جاده های یک بانده که عرض آن فقط برای عبور یک وسیله باربر، کافی است فقط هنگامی می توان به عنوان جاده دو طرفه استفاده کرد که در طول مسیر آن در فواصل هر 300 متر توقفگاه کناری مناسب ایجاد شده باشد و از یک سامانه برای مدیریت باربری در پیچ ها و یا سایر مناطق خطرناک استفاده شود.
ماده36: در مواردی که به علت شرایط آب و هوایی یا هر علت دیگری میدان دید رانندگان از سه برابر طول ماشین کمتر است باربری باید متوقف شود.
ج) راه ها در معادن زیرزمینی ماده37: راه عبور افراد در تونل های افقی و شیب دار که باربری ریلی دارند یا مجهز به نوار نقاله هستند باید حداقل 70 سانتیمتر عرض و 180 سانتیمتر ارتفاع از کف تونل داشته باشد و محل عبور افراد در تمام مسیر در یک سمت باشد.
ماده38: حفریات شیب داری که برای عبور و مرور افراد اختصاص داده می شود باید در شیب های مختلف با وسایل ذیل تجهیز گردند: الف) در شیب های 15 ـ 7 درجه: دستگیره سرتاسری. ب) در شیب های 30 ـ 15 درجه: پله های وسیع شیب دار و دستگیره. ج) در شیب های 45 ـ30 درجه: اسکوب یا پله های افقی و دستگیره. د) در شیب 45 درجه و بیشتر از آن: اسکوب.
ماده39: فاصله پاگردها در حفریات با شیب تند مجهز به اسکوب نباید از 10 متر بیشتر باشد.
ماده40: درتونل های شیب دار و چاه های مایل با باربری ریلی باید در فاصله حداکثر هر 50 متر یک جانپناه احداث شود. همچنین در محل استقرار سوزنبان باید جان پناه ساخته شود. د) شفت ها (چاه های معدنی)
ماده41: ورودی به چاه های معدنی باید دارای شرایط ذیل باشد: الف) داشتن روشنایی کافی در تمام ساعات. ب) سفیدکاری شده باشد. ج) دارای در فولادی و نرده حفاظتی برای جلوگیری از سقوط افراد یا ماشین آلات معدنی یا دیگر تجهیزات به داخل چاه. د) پیش بینی تسهیلات لازم برای عبور ایمن افراد از یک لبه شفت به لبه دیگر در جاهای لازم.
ماده42: یخ تشکیل شده در مناطقی از چاه معدنی که به علت شرایط آب و هوایی به وجود آمده است باید در اسرع وقت به طریق ایمن زدوده شود.
ماده43: تمامی آب های سطحی و تراوشی برای جلوگیری از ریزش به داخل شفت باید زهکشی و جمع آوری شوند.
ماده44: کف چاه ها باید از تجمع اشیاء رها شده، مواد معدنی و گل و لای تمیز نگه داشته شوند.
ماده45: همه افراد در حین بازسازی و تعمیر و نگهداری چاه ها باید از تجهیزات حفاظت فردی کار در ارتفاع استفاده کنند.
ماده46: کار کردن به تنهایی در چاه های معدنی برای بازسازی و تعمیر و نگهداری آنها ممنوع است.
ماده47: هنگام حفر چاه معدنی، استفاده از سپر محافظ (سکو) در فاصله ای کمتر از 3 متر از جبهه کار الزامی است. این سکو باید علاوه بر کابل فلزی (سیم بکسل) تعلیق به کمک جک های مکانیکی افقی به دیواره چاه تثبیت شود. تبصره: در سنگ های ریزشی این فاصله نباید از 2 متر تجاوز کند.
ماده48: هنگام حفر چاه معدنی از زیر سکوی کار تا جبهه کار می توان از نردبان طنابی استفاده کرد مشروط بر آن که طول آن از 3 متر کمتر باشد.