قوانین
صنعتی و معدنی - آیین نامه ایمنی در معادن سال 1391 - فصل چهارم: ماشین آلات معدنی
الف) الزامات عمومی ماده49: کلیه ماشین آلات و تجهیزات معدنی باید توسط افراد ماهر و آموزش دیده بکار برده شوند.
ماده50: داشتن گواهینامه ویژه جهت کار با ماشین آلاتی مانند: بیل مکانیکی، لودر و بـولدوزر، لوکوموتیو و نـظایر آن برای متصدیان این گـونه ماشین آلات الزامی است.
ماده51: سوار شدن افراد غیرمجاز بر ماشین آلات معدنی نظیر: لودر، گریدر، بولدوزر و شاول ممنوع است.
ماده52: حـضور افراد غیرمجاز در منـطقه عملیاتی ماشین آلات و تجهیزات ممنوع است.
ماده53: اپراتور در صورت نیاز به حضور افراد در حوزه عملیات ماشین، باید به گونه ای کار کند که در همه اوقات شخص مزبور در میدان دید وی باشد.
ماده54: اتاقک راننده ماشین آلات بارگیری و باربری باید از طریق رکاب و نردبان قابل دسترس باشد.
ماده55: پیاده و یا سوار شدن از ماشین آلات در حال حرکت تحت هر شرایط ممنوع است.
ماده56: اپراتور باید قبل از ترک ماشین آلات آنها را خاموش، دنده ها را درگیر و از ترمز دستی استفاده نماید.
ماده57: تعویض و جابه جایی متصدیان ماشین آلات و دستگاه ها فقط در زمان توقف آنها مجاز است.
ماده58: دستگاه ها، تجهیزات و ماشین آلات در معادن سطحی باید حسب مورد مجهز به برق گیر دارای سیستم تخلیه الکتریسیته باشند.
ماده59: متصدیان دستگاه های برقی هنگام کار باید از وسایل حفاظت فردی مناسب شامل دستکش لاستیکی، کفش و کلاه ایمنی عایق در برابر الکتریسیته متناسب با ولتاژ و جریان برق دستگاه استفاده کنند.
ماده60: ماشین آلات الکتریکی مانند شاول ها و دستگاه های حفاری برقی نباید قبل از قطع سوئیچ اصلی برق و تنظیم ترمزها برای پیشگیری از حرکت ناخواسته، توسط اپراتور ترک شوند
ب) ماشین آلات بارگیری و باربری ماده61: وسایل باربری باید به گونه ای بارگیری شوند که احتمال ریزش از آنها در زمان حمل وجود نداشته باشد.
ماده62: وسیله باربری نباید قبل از متوازن نمودن بار حرکت نماید.
ماده63: کابین ماشین آلات بدنه محور گرد معادن سطحی در زمان جابه جایی باید در جهت حرکت ماشین باشد.
ماده64: کلیه وسایل بارگیری و باربری باید مجهز به وسایل اطفای حریق مناسب و در دسترس باشند.
ماده65: ماشین آلات بارگیری و باربری باید دارای هشداردهنده های صوتی و نوری مناسب در زمان حرکت به عقب باشند.
ماده 66: شیشه ماشین آلات بارگیری و باربری باید از جنس شیشه ایمنی (سکوریت) باشد.
ماده67: استفاده از ماشین های با موتور احتراقی و الکتریکی غیرحفاظت شده در محیط های آلوده به گازهای قابل انفجار ممنوع است.
ماده68: حداکثر شیب مجاز در عملیات بارگیری برای لودرهای پشت انداز، چرخ لاستیکی و زنجیری به ترتیب 2/0، 2 و 20 درصد است.
ماده69: به کارگیری بولدوزرها در جبهه کارهای با شیب بیش از 25 درجه مجاز نیست.
ماده70: اسکریپرهایی که توسط تراکتورهای لاستیکی کشیده می شوند در زمان پربودن، مجاز به عبور از راه های دسترسی با شیب بیشتر از 15 درجه و در زمانی که دستگاه خالی است مجاز به عبور از مسیرهای با شیب بیش از 25 درجه نیستند.
ماده71: زنجیرهای کشش جام و اتصالات مربوطه در بیل کششی، کابل ها در شاول های کابلی و سیستم هیدرولیک جام در شاول های هیدرولیک یا لودرها باید به طور روزانه توسط اپراتور ماشین و هر هفته توسط مسئول ایمنی معدن یا نماینده وی بازدید و کنترل شوند.
ماده72: نواحی بارگیری باید تا شعاعی که خطر سقوط، پرتاب سنگ یا برخورد با ماشین آلات وجود دارد حفاظت شوند و از ورود افراد غیرمجاز به آنجا ممانعت شود.
ماده73: فاصله بوم یا هر قسمت دیگر از ماشین آلات در معادن سطحی از خطوط انتقال برق باید با رعایت مقررات حریم خطوط انتقال نیرو و توزیع برق باشد
ماده74: جام شاول (صندوقه بیل مکانیکی) در موقع کار هرگز نباید بالای سر افرادی که در محل کار می کنند چرخانده شود.
ماده75: جام شاول نباید از بالای اطاق راننده کامیون و کابل های انتقال برق حرکت داده شود.
ماده76: در مکان هایی که خطراتی نظیر ریزشی بودن دیواره و برق گرفتگی وجود دارد باید از راهنما برای هدایت اپراتور ماشین بارگیر استفاده شود.
ماده77: چرخ های ماشین آلات بارگیری و باربری باید هنگام توقف برای جلوگیری از حرکات ناخواسته مهار شوند.
ماده78: شرایط ساخت، نصب، نگه داری و بهر ه برداری مخازن سوخت و مواد سریع اشتعال و همچنین فاصله آنها با توقفگاه ماشین آلات معدنی باید مطابق آیین نامه حفاظتی مواد خطرناک و مواد قابل اشتعال و مواد قابل انفجار مصوب شورای عالی حفاظت فنی رعایت شود.
ماده79: جام، چنگک یا بیل ماشین آلات بارگیری معادن سطحی در هنگام توقف کار باید پایین آورده شده و روی زمین قرار گیرد و رها کردن آن به حالت آویزان و معلق ممنوع است. ج) ماشین آلات حفاری
ماده80: نکات زیر باید به هنگام کار با دستگاه های چال زنی رعایت شود: الف) در صورت تاخوردگی شیلنگ نباید دستگاه را روشن کرد. ب) برای چال زنی با دستگاه های الکتریکی از دستکش عایق الکتریسیته مناسب استفاده شود. ج) دستگاه چال ز نی در هنگام کار در لبه پله های معدنی یا پرتگاه ها نباید در فاصله کمتر از 3 متری از لبه پله مستقر شود. د) دستگاه چال زنی باید در هنگام حفاری در محل هموار مستقر گردد و جک های تعادل دستگاه در وضعیت فعال قرار گیرند (در صورت دارا بودن) و چنانچه در محل حفاری احتمال ناپایداری وجود دارد باید با استفاده از کابل فولادی(سیم بکسل) مناسب نسبت به اتصال دستگاه حفاری به تکیه گاه ایمن اقدام شود. هـ) چال زنی باید با تزریق آب یا آب پاشی یا با استفاده از دستگاه غبارگیر انجام شود به طوری که میزان غبار تولید شده از حد مجاز کمتر باشد.
ماده81: راستای محور طولی دستگاه چال زنی هنگام عملیات حفاری در لبه پله های معدنی یا پرتگاه ها باید عمود بر امتداد لبه پله یا پرتگاه باشد.
ماده82: چال زنی در ته چال ها (باقیمانده چال های آتشباری شده) ممنوع است.
ماده83: در زمان کار مته حفاری نباید هیچ فردی بر روی دکل ماشین حضور داشته باشد. د) ماشین آلات حفاری مکانیزه زغال سنگ
ماده84: کلیه قسمت های دستگاه های حفاری مکانیزه در معدن زغال سنگ که احتمال تولید جرقه در آنها وجود دارد باید قبـل و بعد از هـر نوبت کاری، بازرسی و کنترل شوند و درصورتی که صدمه دیده باشند باید قبل از راه اندازی مجدد اقدام به تعمیر و تعویض آنها شود.
ماده85: نشانگرهای حرارتی در دستگاه های حفاری مکانیزه زغال سنگ باید در صورت نیاز حرارت ناشی از اصطکاک را نشان دهند و آب پاشی در زمان کار با فشار و جریان مناسب که بر اساس دستورالعمل سازنده تعیین شده صورت پذیرد.
هـ) نقاله ها (نوار نقاله و نقاله هوایی) ماده86: تمامی استوانه های محرکه و هرزگرد و قرقره های تأمین کشش نوار نقاله باید به خوبی برای گرفتار نشدن اشخاص از فاصله ایمن حفاظ گذاری شوند.
ماده87: در محل تقاطع مسیر افراد با نوار نقاله باید پل های ایمن برای عبور و مرور از روی نقاله ساخته شود
ماده88: در نقاطی که خطر ریزش یا پرتاب اشیاء از روی نقاله وجود دارد باید حفاظ مناسب برای جلوگیری از سقوط تأمین شود.
ماده89: راه اندازی نوار نقاله یا ناو زنجیری تنها باید به وسیله متصدی مربوطه انجام شود و پس از خاتمه باربری خاموش شوند.
ماده90: افراد اطراف نوار نقاله باید قبل از شروع به کار آن با ارسال علائم صوتی یا بصری آگاه شوند.
ماده91: نوار نقاله هایی که راه عبور افراد در مجاورت آنها قرار گرفته باید مجهز به کلیدها یا سایر وسایل قطع کننده اضطراری باشند.
ماده92: همه نوار نقاله ها در معادن زیرزمینی و همچنین روغن هیدرولیک مورد استفاده در آنها باید از نوع مقاوم در برابر آتش باشند و در صورت سوختن، گازهای سمی تولید نکنند.
ماده93: درسرتاسر مسیر نوار نقاله باید تجهیزات اطفای حریق مناسب نصب گردند.
ماده94: نظافت نقاله ها و روغنکاری قسمت های متحرک آن در هنگام کار ممنوع است.
ماده95: استوانه های محرک و هرزگرد نوار نقاله ها باید دارای مکانیزم خود پاکسازی باشند و در غیر این صورت باید ترتیبی اتخاذ شود که تمیز کردن آنها فقط در زمان توقف نوار صورت پذیرد.
ماده96: نوار نقاله ها باید دارای مکانیزم قفل کننده در زمان پاکسازی و تعمیرات برای پیشگیری از حرکات ناخواسته باشند.
ماده97: مسیر باربری با نوار نقاله یا ناو زنجیری باید در فواصل زمانی مناسب از مواد ریخته شده از روی نوار یا ناو پاکسازی شود.
ماده98: سوار شدن افراد بر روی نوار نقاله های حمل بار ممنوع است.