الف) الزامات عمومی ماده354: تمام قسمت های درونی معدن، غیر از قسمت هایی که مسدود گردیده، باید به وسیله گردش منظم هوای سالم تهویه شود، به طوری که جریان هوا محسوس باشد. هوای معدن باید از نظر گرما و رطوبت قابل تحمل بوده و همواره مقدار گرد و غبار و گازهای مضر آن کمتر یا برابر حد مجاز باشد.

ماده355: کار کردن در محل هایی که هوای آن کمتر از 19% اکسیژن داشته و یا تشعشع مواد رادیواکتیو آن از 300 میکروکوری در لیتر تجاوز نماید و یا میزان گازهای مضر بیش از حد مجاز باشد، ممنوع است.

ماده356: میزان گازهای مضر در هوای معدن نباید از مقادیر حدود تماس شغلی عوامل بیماری زا تجاوز کند.

ماده357: سرپرست معدن یا مسئول ایمنی باید مسئولین اندازه گیری، فواصل زمانی اندازه گیری و دستگاه های مناسب برای اندازه گیری مشخصات هوای معدن را تعیین نموده و ترتیبی اتخاذ نماید تا مشخصات هوای معدن با درج تاریخ و ساعت در دفتر مخصوص تهویه ثبت شود. این دفتر تا شش ماه پس از پر شدن نیز باید نگهداری شود. مشخصات هوای معدن، علاوه بر ثبت در دفتر مخصوص تهویه باید روی تابلوهایی که به این منظور اختصاص داده شده و در محل ورودی معدن و پذیرگاه های طبقات و یا محل های اندازه گیری نصب می گردد، ثبت شود.

ماده358: دستگاه های گازسنج و اندازه گیری مشخصات هوا باید به طور متناوب طبق دستورالعمل کارخانه سازنده یا دستورالعملی که به تأیید مسئول ایمنی یا مسئول فنی معدن رسیده است توسط افراد آموزش دیده مورد بازدید و کنترل قرار گیرد.

ب) عملیات تهویه ماده359: مشخصات هوا در هر معدن زیرزمینی باید با برقراری جریان تهویه مناسب در قسمت های مختلف در شرایط مجاز نگهداری شود.

ماده360: معادن زیرزمینی باید دارای نقشه های تهویه (که به تأیید مسئول فنی و مسئول ایمنی معدن رسیده است) باشند. محاسبات و نقشه های تهویه باید حداقل هر شش ماه یک بار و همچنین هنگام تغییر در شبکه حفاری های معدن تجدید شوند. در نقشه های تهویه لازم است شبکه تهویه معدن، مشخصات مسیرهای تهویه، مشخصات بادبزن های اصلی و فرعی، جهت های جریان هوا، مقدار هوا، مقاومت و افت فشار هر شاخه و کل معدن، محل های درهای تهویه و سایر خصوصیات تهویه نشان داده شود. نسخه‎هایی از نقشة تهویه و همچنین نقشة رفع سوانح باید نزد سرپرست معدن، مسئول فنی، مسئول ایمنی، مسئول نجات، مسئول تهویه و سایر مسئولین مربوطه موجود بوده و بعلاوه در دفتر معدن نیز نصب شده باشد.

ماده361: راهروهای مخصوص گردش هوا باید مرتباً بازدید شده و همیشه تمیز و بدون مانع بوده و در صورت ریزش فوراً تعمیر شود.

ماده362: در مواقعی که تهویه معدن زیرزمینی به روش طبیعی انجام می شود باید ترتیبی اتخاذ شود تا در تمامی فصول، از اخلال در تهویه مؤثر معدن جلوگیری شود.

ماده363: در مواردی که تهویه طبیعی کافی نباشد باید از وسایل تهویه مصنوعی استفاده شود. گردش هوایی که توسط این وسایل ایجاد می شود تا آنجا که ممکن است باید با گردش طبیعی هوا مطابقت داشته باشد.

ماده364: بادبزن های اصلی تهویه باید در محفظة غیرقابل اشتعال نصب و با راهرو مخصوص غیرقابل اشتعال به بادبزن به چاه یا تونل اصلی تهویه متصل شوند. دهانه چاه یا تونل اصلی باید با هوابندهای مؤثر مسدود شده و در مواقع لزوم تعویض جهت جریان هوا امکان پذیر باشد.

ماده365: بادبزن های اصلی تهویه معدن باید دارای امکانات ذیل باشد: الف) بادبزن یدکی برای پشتیبانی مواقعی که بادبزن اصلی از کار می افتد. ب) منبع جایگزین برای تأمین نیروی مورد نیاز بادبزن. ج) نشانگر خودکار فشار تهویه. د) مجهز به وسیله ای باشد که توقف بادبزن‎ را اعلام نماید.

ماده366: دیواری که برای نصب در تهویه ساخته می شود باید از اطراف در داخل سنگ های تونل فرو رفته و کاملاً محکم و نفوذناپذیر باشد. محل عبور افراد باید از محل عبور وسایل نقلیه مجزا گردد. بلندترین نقطه وسیله نقلیه تا بالای چارچوب در باید حداقل 50 سانتیمتر و از پهلوها حداقل 25 سانتیمتر فاصله داشته باشد.

ماده367: استفاده از پرده تهویه به جای در تهویه ممنوع است.

ماده368: حداقل 2 در برای راهروهایی که به نصب در تهویه نیاز دارند و 2 یا 3 در برای راهروهای پر عبور و مرور باید نصب شود. فاصله نصب درهای متوالی از یکدیگر در راهروهای باربری باید از طول یک قطار بزرگتر و در سایر راهروها حداقل 5 متر باشد. به هنگام عبور و مرور همواره باید حداقل یکی از درهای متوالی بسته باشند.

ماده369: چنانچه راهروهای ورودی و خروجی اصلی تهویه نزدیک به هم باشند دیوارها و درهای بین آن دو باید طوری ساخته شوند که در مواقع انفجار یا آتش سوزی به آسانی خراب نشوند.

ماده 370: درزگیری و کیپ کردن در محل تقاطع راه هوایی اصلی و راه هوایی خروجی هوا باید به شکلی صورت پذیرد که به آسانی حتی در مواقعی نظیر انفجار و آتش سوزی خراب نشود.

ماده371: راه های متروکه باید به ترتیبی مسدود شوند که کارگران نتوانند از آنها عبور نمایند و در عین حال خللی در تهویه بوجود نیاورند.

ماده372: هنگامی که در جریان تهویه عادی قسمتی از معدن، خللی حاصل شود کار در آن قسمـت باید تا برقراری مجدد تهویه تعطیل گردد. شروع مجدد کار مشروط به اجازه سرپرست معدن است.

ماده373: هرگونه تغییر درسیستم تهویه معدن فقط با ‎دستور سرپرست معدن مجاز است.

ماده374: تعمیرات و تغییر کلی در تهویه اصلی معدن باید هنگامی صورت گیرد که کلیه کارکنان معدن به استثنای افرادی که انجام تعمیرات به عهده آنها است از درون معدن خارج شده باشند.

ماده375: رساندن جریان هوای تازه به جبهه کارها از مسیری که در آن ریزش یا تخریب اتفاق افتاده ممنوع است.

ماده376: حداقل سرعت مجاز هوا 25/0 متر بر ثانیه است و حداکثر سرعت مجاز در قسمت های مختلف معدن به شرح زیر می باشد: 1چاه تهویه (بدون تجهیزات) سرعت دلخواه 2کانال تهویه و چاه تهویه بزرگ (با تجهیزات) 15 متر بر ثانیه 3چاه باربری 10 متر بر ثانیه 4حفاری های اصلی، چاه نفر رو و تونل میان بر و چاه مورب 8 متر بر ثانیه 5برای حفاری های معدنی در امتداد لایه زغال سنگ و یا سنگ 6 متر بر ثانیه 6کارگاه استخراج 4 متربر ثانیه

ماده377: حداکثر هوای مورد نیاز برای هر جبهه کار و برای کل معدن در محاسبات تهویه همواره بر اساس نوبت‎کاری که حداکثر تعداد کارگران در آن مشغول به کار هستند باید محاسبه شود. میزان هوای مورد نیاز برای هر فرد در محاسبات حداقل باید 6 مترمکعب در دقیقه فرض شود.

ماده378: نصب تور سیمی در مقابل پروانه بادبزن الزامی است و بکار انداختن بادبزن بدون حفاظ ممنوع است.

ماده379: بادبزن های موضعی باید به طریقی نصب شوند که هوای تازه را به جبهه کار برسانند. ظرفیت هوادهی بادبزن محلی نباید از 70 درصد هوایی که از طریق تهویه عمومی معدن به محل نصب آن می رسد، بیشتر باشد. هرگاه چند بادبزن محلی به صورت موازی در یک محل نصب شده باشند، جمع هوادهی مجموع بادبزن ها باید حداکثر 70 درصد مقدار هوایی باشد که از طریق تهویه عمومی به محل نصب بادبزن ها می رسد.

ماده380: حداکثر فاصله دهانه لوله تهویه تا جبهه کار باید در معادن فاقد گاز 12 متر و در معادن گازدار 8 متر باشد.

ماده381: ایستگاه های اندازه گیری مقدار هوا باید در مناطق اصلی ورودی و خروجی هوا و در قسمت هایی که مسیر آن مستقیم و کیفیت نگهداری آن مناسب است ایجاد شود . همچنین باید تابلوهایی شامل اطلاعات: (تاریخ و ساعت اندازه گیری، سطح مقطع عرضی گذر هوا، مقدار واقعی و محاسبه ای هوا و سرعت جریان هوا) در آن مناطق نصب شود. ج) مقررات ویژه تهویه معادن زغال سنگ (معادن گازدار و گرد زغالدار)

ماده382: در تمامی معادن زغال سنگ علاوه بر لازم الاجرابودن کلیه مقررات تهویه؛ اجرای مقررات ویژه تهویه معادن زغال سنگ ضروری است.

ماده383: حد مجاز گاز زغال در قسمت های مختلف معدن باید به شرح ذیل باشد: الف) در مسیر هوای برگشتی از هر جبهه کار کمتر از 1 درصد. ب) در مسیر هوای خروجی از شبکه معدن کمتر از 75/0 درصد. ج) در مسیر هوای تازه برای تهویه هر جبهه کار کمتر از 5/0 درصد. د) در محل های تعمیراتی، متروکه و ریزشی و در مدت کوتاه کمتر از 2 درصد. ه) میزان گاز زغال در هیچ زمان و هیچ قسمتی از معدن نباید بیش از 5/2 درصد باشد.

ماده384: نصب سیستم مانیتورینگ هوای معدن و سنجش خودکار گاز زغال در لایه های زغال سنگ طبقه سه و چهار الزامی است.

ماده385: حسگرهای تشخیص گاز زغال باید در نزدیکی سینه کارها و در تاج تونل ها و هر چه نزدیکتر به سقف نصب شوند.

ماده386: مسئولین پیشروی و استخراج در همه معادن زغال سنگ باید مجهز به دستگاه گازسنج باشند و میزان گاز زغال را در شروع و پایان نوبت کاری اندازه گیری نموده و به سرپرست معدن گزارش نمایند.

ماده387: دستگاه های استخراج مکانیزه زغال سنگ باید مجهز به حسگرهای تشخیص گاز زغال بطور پیوسته باشند و در صورت افزایش گاز زغال، بیش از 25/1 درصد آن را به طور خودکار خاموش کنند.

ماده388: استفاده از هوای فشرده به منظور تهویه در مناطقی که گاز زغال با غلظت بالای 2 درصد وجود دارد ممنوع است.

ماده389: بادبزن های تهویه به هیچ عنوان در فاصلة بین نوبت های کاری یا زمان تعطیلات نباید خاموش شوند و تنها در زمان تعمیرات، تعویض و یا وصل قطعات کانال تهویه و با دستور کتبی مسئول فنی معدن و با پیش بینی تمهیدات دیگری برای تهویه، می توانند خاموش شوند.

ماده390: کانال های تهویه باید از استحکام کافی برای جلوگیری از تاخوردگی و خم شدن بیش از حد برخوردار باشند و با بست های مناسب به سقف نصب شوند.

ماده391: تهویه به روش طبیعی در معادن زغال سنگ، معادن گازدار و معادن گرد زغال دار ممنوع است.

ماده392: مسئولان اندازه گیری گاز موظف هستند قبل از شروع هر نوبت کاری در محل کار حاضر شده و کارگاه ها و محل های مشکوک را بازدید نموده و درصد گاز زغال را به وسیله دستگاه گازسنج اندازه گیری نمایند.

ماده393: محل ها و فواصل زمانی اندازه گیری توسط سرپرست معدن تعیین می شود. در هر حال حداقل تعداد دفعات اندازه گیری گاز در محل های فاقد گازسنج خودکار ثابت باید به قرار ذیل باشد: الف) هوای برگشتی از هر جبهه کار فعال، در معادن طبقه 1 و 2 دوبار در هر نوبت کاری و در معادن طبقه 3 و 4 و معادن خطرناک از نظر پرتاب ناگهانی، سه بار در هر نوبت کاری. ب) هوای برگشتی از هر جبهه کار غیرفعال، جایگاه ماشین آلات (مثل وینچ و غیره) و هوای خروجی معدن یک بار در روز.

ماده394: علاوه بر اندازه گیری های منظم جاری، تمام کارکنان نظارت فنی (مسئولین ایمنی، مهندسین و تکنسین ها) باید ضمن تجهیز به وسایل گازسنجی و گذراندن دوره آموزشی مربوطه، موظف هستند تا هنگام بازدید از جبهه کارها، درصد گاز را اندازه‎گیری نمایند.

ماده395: درصد گاز تا فاصله حداقل 20 متری دستگاه های الکتریکی باید بعد از هر توقف بادبزن و پس از رفع اشکال در امر تهویه و عادی شدن آن اندازه گیری شود و در صورت مجاز بودن مجدداً راه اندازی شوند.

ماده396: اگر درصد گاز در محلی بیش از حد مجاز باشد باید بلافاصله جریان برق قطع، کار تعطیل و کارگران را از محل خارج کرد. شروع مجدد کار پس از انجام تهویه کافی و رسیدن درصد گاز به حد مجاز امکان پذیر است.

ماده397: انجام هر نوع عملی که ایجاد جرقه یا شعله نماید در معادن دارای گاز زغال یا گرد زغال ممنوع است و کلیه تجهیزات و دستگاه ها باید ضد جرقه باشند.

ماده398: قسمت هایی که بهره برداری آنها به پایان رسیده یا موقتاً تعطیل شده و یا مورد استفاده قرار نمی گیرند باید مانند سایر قسمت ها به خوبی تهویه شوند و یا به وسیله مصالح مناسب به طور نفوذ ناپذیر کاملاً مسدود گردند.

ماده399: در معادن گازدار چنانچه رساندن درصد گاز به حد مجاز با دستگاه های تهویه دشوار باشد باید قبل از استخراج، عمل گاززدایی (دگازاژ) از لایه مورد نظر و لایه های مجاور بعمل آید.

ماده400: در مناطقی که خطر مواجه با حفره های گاز یا انفجار سنگ وجود دارد باید با حفر چال های بلند در جهت پیشروی از وجود حفره های احتمالی آگاه شد و اقدامات ایمنی برای بر طرف کردن خطر تصاعد آنی و انفجار سنگ انجام گیرد.

ماده401: در معادنی که احتمال خودسوزی دارند باید حداقل یک بار در هر نوبت کاری درصد دی اکسید کربن در جبهه کارها اندازه گیری شوند.

ماده402: زغال سنگ هایی که هنگام استخراج گرد تولید می نمایند، باید به اندازه کافی با آب مرطوب شوند و هنگام استخراج و در محل های بارگیری به واگن نیز باید به آنها آب پاشیده شود.

ماده403: در جبهه کارها و مناطقی که در آنها خطر انفجار گرد زغال وجود دارد باید به طور مرتب گرد زغال موجود روی سقف و زمین و دیوارها و وسایل نگهداری را جمع آوری و خارج نمود و به منظور پیشگیری از بروز انفجار باید همواره مقدار مواد سوختنی در گرد و خاک انباشته را با پاشیدن آهک یا خاک نرم و پودر سنگ یا مواد دیگر در حد کمتر از 30 درصد حجمی نگه داشت.