قوانین
بهزیستی - آیین نامه ساماندهی کودکان خیابانی - فصل اول – کلیات
ماده 1- اصطلاحات زیر در آیین نامه در معانی مشروح مربوط به کار میروند: 1- کودک خیابانی : فرد کمتر از 18 سال تمام که به صورت محدود یا نا محدود در خیابان به سر میبرد ، اعم از کودکی که هنوز با خانواده خود تماس دارد و از سرپناه برخوردار است و یا کودکی که خیابان را خانه خود میداند و رابطه او با خانواده به حدقل رسیده و یا اساساً چنین ارتباطی وجود ندارد. 2- ساماندهی : مجموعه فعالیتهایی که توسط نهادها، سازمانها و دستگاههای اجرایی دولتی و غیر دولتی تعریف شده در این آییننامه ، از شناسایی ، جذب و پذیرش کودکان خیابانی آغاز و تا رسیدن وی به فرجام قابل اطمینان ادامه مییابد . 3- شناسایی : ارتباطی که توسط مددکار اجتماعی با کودک خیابانی شکل میگیرد و به تشخیص وضع موجود وی میانجامد. 4- جذب : ارتباط تقویت مددکار اجتماعی با کودک خیابانی که جلب اعتماد و پذیرش ارتباط از سوی کودک خیابانی را به همراه دارد. این فعالیت با هدف آگاه نمودن کودک خیابانی از منابع و خدماتی که میتواند در اختیار او قرار گیرد انجام پذیرد. 5- اقامت: حضور کوتاه مدت، میان مدت و دراز مدت کودک خیابانی درمرکز اقامت که شامل سه سطح زیر میشود: الف – اقامت کوتاه مدت: حضور کودک خیابانی در مرکز اقامت حداکثر به مدت 21 روز. ب- اقامت میان مدت : حضور کودک خیابانی در مرکز اقامت بیشتر از 21 روز تا یک سال. ج- اقامت دراز مدت: حضور کودک خیابانی بیسرپرست یا بدسرپرست در مراکز شبانهروزی تا پایان 18 سالگی مطابق با اییننامه مراکز شبانهروزی سازمان بهزیستی کشور. تبصره – در موارد استثنایی و در صورت ضرورت با نظر تیم تخصصی مدت اقامت موضوع بند «الف» حداکثر یک دوره قابل تمدید میباشد. 6- مراکز کودکان خیابانی: مراکزی که در آنها خدمات تخصصی به کودکان خیابانی ارایه میشود. این مراکز در چهار سطح زیر میباشند: الف – مراکز و پایگاههای سطح یک ( سرپایی): مراکز و پایگاههای ثابت و سیاری که بدون اقامت کودک نسبت به ارایه خدمات سرپایی به وی و خانوادهاش اقدام مینمایند. ب- مراکز سطح دو ( اقامت کوتاه مدت): مراکزی که امکان اقامت کودک حداکثر تا 21 روز فراهم میکنند( موضوع جزء « الف » بند (5) ماده( 1) این آییننامه) ج- مراکز سطح سه (اقامت میان مدت) : مراکزی که امکان اقامت کودک را حداکثر تا یک سطح مهیا میکند. 0 موضوع جزء «ب» بند (5 ) ماده (1) این آییننامه ) د- مراکز سطح چهار ( اقامت دراز مدت) : مراکزی که امکان اقامت کودکان بیسرپرست یا بدسرپرست را تا پایان 18 سالگی تأمین میکند.(موضوع جزء «ج» بند (5) ماده (1) این آییننامه) 7- پذیرش : برقراری رابطه پایدار حرفهای که زمینه را برای اجرای فرآیند مشکل گشایی در سطح مختلف فراهم میکند. پذیرش در سه سطح زیر انجام میپذیرد: الف – پذیرش سطح یک : برقراری ارتباط فعال مددکار با کودک خیابانی برای فراهم نمودن حمایتهای لازم ، بدون نگهداری کودک در مر کز اقامت . این نوع پذیرش در مرکز کودکان خیابانی سطح یک صورت میپذیرد. ب- پذیرش سطح دو : اقامت کوتاه مدت کودک خیابانی در مرکز سطح دو برای دریافت خدمات تخصصی بیشتر . ( پذیرش سطح (2) از طریق از سطح (1) یا به طور مستقیم انجام میشود). ج- پذیرش سطح : اقامت میان مدت کودک خیابانی در مرکز سه برای دریافت خدمات تخصصی و حمایتهای بیشتر .( پذیرش سطح (3) از طریق ارجاع از سطوح (1) و (2) انجام می شود). د- مراکز سطح چهار ( اقامت بلند مدت): این مراکز مستقیماً و یا با اعطای مجوز رسمی سازمان بهزیستی کشور به اشخاص حقیقی و حقوقی تأسیس و اداره میشوند. تبصره – اقامت بلند مدت و میان مدت کودکان خیابانی که در مراکز سطح (39 و (4) انجام میگیرد میتواند به اشخاص حقیقی و حقوقی و سازمانها و مؤسسات غیر دولتی علاقمند و واجد صلاحیت واگذار شود . ضوابط و شاخصهای تشکیل ( فضای فیزیکی، نیروی انسانی و غیر ) نحوه اداره و کنترل کیفیت این مراکز بر اساس آییننامه ضوابط تاسیس و انحلال مراکز نگهداری کودکان خیابانی، موضوع بند (2) ماده (26) قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت – مصوب 1380 – توسط سازمان بهزیستی کشور تهیه و ابلاغ خواهد شد. 8- ترخیص : پایان اقدامات تیم تخصصی مراکز و دستیابی به اهداف تعیین شده که منجر به پاسخگوی به نیازهای کودک در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت میگردد. بازگشت کودک به کانون خانواده اولویت اقدامات ترخیص مراکز خواهد بود. 9- پیگیری : سلسله اقداماتی که به منظور پیشگیری از بروز مجدد مشکل برای کودک پس از ترخیص از طریق تماس با خانواد و بازدید از شرایط خانوادگی یا دعوت والدین یا خانواده کودک یا سرپرستان وی جهت بررسی و مشاورههای مددکاری انجام میپذیرد. 10-توانمندسازی : فرآیندی است که طی آن مجموعه اقدامات و خدماتی با هدف تحقق زندگی عادی باحداقل وابستگی به منابع حمایتی و ارتقاء تواناییها و مهارتهای آموزشی ، اجتماعی و حرفهآموزی به کودک و یا خانواده وی ارایه میشود. 11-تیم تخصصی : شامل گروهی از متخصصین و کارشناسان از جمله سرپرست مرکز، روانشناس ، مددکار اجتماعی، روانپزشک، پزشک ، پرستار ، کارشناس حقوقی ، مربی و غیره است که به صورت سیار یا ثابت به ارایه خدمات تخصصی به کودک خیابانی و خانواده وی میپردازند. 12-نهادهای حامی: کلیه نهادها و سازمانهایی که به استناد اساسنامه یا وظایف سازمانی، نسبت به ارایه تمام یا بخشی از خدمات موضوع این آیین نامه به کودکان خیابانی اقدام مینمایند.