ماده 1- در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح به کار می‌روند: الف: قانون: قانون بیمه‌های اجتماعی کارگران ساختمانی – مصوب 1386- و اصلاح بعدی آن – مصوب 1387- ب- کارگر ساختمانی: فردی که به نحوی از انحا در رابطه با ایجاد، توسعه، تجدید بنا، تعمیرات اساسی و تخریب ساختمان به طور مستقیم اشتغال دارد و مشمول مقررات خاص از نظر بیمه و بازنشستگی نمی‌باشد. پ-کارت مهارت فنی: گواهیناه حاوی اطلاعات راجع به مشخصات هویتی، سطح مهارت و تاریخ صدور اعتبار و تمدید که توسط وزارت کار و امور اجتماعی (سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور) برای کارگران کارهی ساختمانی صادر می‌شود. ت-بیمه شده: کارگر ساختمانی که پس از ثبت نام در یکی از شعب صندوق تامین اجتماعی با پرداخت حق بیمه مقرر، مشمول این آیین نامه قرار می‌گیرد. ث- صندوق: صندوق تامین اجتماعی ج- وزارت: وزارت کار و امور اجتماعی

ماده 2- سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور مکلف است با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران همزمان با اجرای این آیین نامه، تمهیدات لازم را در خصوص اطلاع‌رسانی و فراخوان آموزشی به متقاضیان اشتغال در کارهای ساختمانی در مراکز آموزش فنی و حرفه ای یا سایر مراکز آموزشی مورد تایید صندوق از طریق نشریات، روزنامه‌های کثیرالانتشار و صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران فراهم نماید. تبصره- وزارت مکلف است هزنیه‌های مربوط را همه ساله جهت پیش بینی در لوایح بودجه سالانه کشور به مراجع ذیربط پیشنهاد نماید.

ماده 3- سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور مکلف است همزمان با اجرای این آیین نامه، تمهیدات لازم را در خصوص آموزش مهارتهای مورد نیاز بازار کار بازآموزی و تجدید مهارت کارگر ساختمانی براساس شیوه نامه اجرایی طرح آموزش کارگران صنعت ساختمان (شماره 22162/200 مورخ 2/6/1387) فراهم و اجرا نموده و پس ازآموزش معارتهای مورد نیاز، نسبت به صدور کارت مهارت فنی برای آموزش دیدگان طرح مذکور اقدام نماید. تبصره-شرایط و ترتیب صدور، تمدید و تعلیق کارت معارت فنی و تعیین سطوح کارگران ساختمانی برای آموزش موضوع این ماده، طبق ضوابط و مقررات مورد عمل سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور از جمله آیین نامه صدور پروانه معارت فنی برای کارگران ماهر، موضوع تصویب نامه شماره 50351/ت 17613هـ مورخ 24/4/1376 و شیوه نامه موضوع این ماده می‌باشد

ماده 4- کارگر ساختمانی می‌تواند پس از اخذ کارت مهارت فنی با ارایه مدارک لازم (کارت ملی، کارت مهارت فنی و شناسنامه) و ثبت نام در یکی از شعب صندوق، تحت پوشش این آیین نامه قرار گیرد. تبصره- سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور مکلف است با بزگراری دوره‌های کوتاه مدت آموزشی، مسبت به تعیین سطح توانمندی کاگران ساده ساختمانی و صدور کارت متناسب با شغل آنان اقدام نماید.

ماده 5- مراجع صادر کننده پروانه ساختمانی مکلفند به منظور تامین سهم کارفرمایی حق بیمه کارگر ساختمانی، در مواردی که انجام کارهای ساختمانی مستلزم اخذ پروانه باشد، پس از دریافت رسید پرداخت بیمه به حسابی که صندوق اعلام می‌کند، نسبت به صدور پروانه ساختمانی مربوط اقدام نمایند. تبصره- مراجع صدور پروانه در صورت احراز هرگونه تخلف در این زمینه علاوه بر آنکه مسئول جبران خسارت وارد شده خواهند بود، با آنان طبق قوانین و مقررات مربوط رفتار خواهد شد.

ماده 6- حق بیمه قابل پرداخت برای هر واحد مسکونی به شرح زیر محاسبه می‌گردد: الف- ضریب حق بیمه: عددی که بر مبنای زیربنای هر واحد و ارزش معاملاتی عرصه هر متر مربع ساختمان تعیین می‌شود و مبنای محاسبه نرخ حق بیمه است. ضرایب حق بیمه براساس جدول زیر تعیین می‌شوند: جدول ضرایب حق بیمه واحدهای مسکونی به ازای هر متر مربع زیربنا میانگین زیربنای هر واحد ارزش معاملاتی عرصه هر متر مربع (ارقام به ریال) 75 متر مربع و کمتر بیش از 75 تا 150 ترمربع بیش از 150 متر مربع 10/000 و کمتر 2/2 درصد 5/2 درصد 9/2 درصد بیش از 000/10 تا 50000 7/2 درصد 1/3 درصد 3/3 درصد بیش از 000/50تا200/000 3/3 درصد 6/3 درصد 8/3 درصد 200/000 بیشتر 4 درصد 4 درصد 4 درصد ب- نرخ حق بیمه سهم کارفرما: مبلغ حق بیمه پرداختی به ازای هر متر مربع ساختمان که برابر با حاصل ضرب ضریب حق بیمه در حداقل دستمزد ماهیانه مصوب شواری عالی کار در سال صدور پروانه می‌باشد. پ-میزان حق بیمه سهم کارفرما: مبلغ قابل پرداخت به ازای هر پروانه ساختمانی که از حاصل ضرب نرخ حق بیمه در متراژ زیربنای مندرج در پروانه به دست می‌آید. ت- میزان حق بیمه سهم کارگر ساختمانی: حق بیمه کارگر ساختمانی در زمان اشتغال معادل هفت درصد دستمزد ماهانه‌ای خواهد بود که طبق ماده (35) قانون تامین اجتماعی- مصوب 1354- و اصلاحات بعدی آن تعیین و همه ماهه راسا توسط بیمه شده به صندوق بیمه گر پرداخت می‌شود. تبصره 1- در مناطق فاقد ارزش معاملاتی، حق بیمه قابل پرداخت براساس نرخ سایر مناطق مشابه که قیمت روز آنها معادل هم می‌باشد، محاسبه خواهد شد. تبصره 2- حق بیمه سهم کافرمایی واحدهای ساختمانی که در قالب طرحهای مسکن مهر احداث می‌شوند مطابق توافق نامه وزارتخانه‌های رفاه و تامین اجتماعی و مسکن و شهرسازی دریافت خواهد شد. در هر حال حق بیمه دریافت شده بابت هر متر مربع زیربنا از حداکثر ارقام محاسبه شده و براساس ضرایب جدول مذکور کمتر خواهدبود. تبصره 3- واحدهایی که در مناطق روستایی و کمتر توسعه یافته براساس مصوبات دولت احداث می‌شوند، از پرداخت پنجاه درصد حق بیمه محاسبه شده معاف می‌باشند. تبصره 4- در صورت بروز حوادث غیر مترقبه از قبیل زلزله و سیل، میزان حق بیمه با تایید وزارت مسکن و شهرسازی و با تعیین محدوده جغرافیایی و زمانی، معادل بیست درصد مبالغ مذکور خواهد بود. تبصره 5- وزارت رفاه و تامین اجتماعی مکلف است با هماهنگی وزارتخانه‌های امور اقتصادی و دارایی و مسکن و شهرسازی با توجه به تغییرات در ارزش معاملاتی عرصه املاکف اصلاح جدول موضوع این ماده را برای تصویب به هیئت وزیران ارایه نماید.

ماده 8- در صورتی که حوادث ناشی از کار منجر به مصدومیت، فوت یا از کار افتادگی کارگر ساختمانی شود، ولی متقاضی با وجود الزام به گرفتن پروانه نسبت به اخذ آن اقدام ننموده باشد، صندوق علاوه بر حق بیمه موضوع این آیین نامه، جریمه‌ای به طور مقطوع معادل بیست و پنج درصد اصل حق بیمه محاسبه و از مالک ساختمان وصول خواهد نمود، ولی همواره کارگر حادثه دیده که مشمول این آیین نامه قرار گرفته از تمامی تعهدات مندرج در قانون بهره‌مند خواهد شد.

ماده 9- در مواردی که نسبت به احداث ساختمان براساس پروانه صادر شده در موعد مقرر اقدام نشده باشد و متقاضی درخواست تمدید یا تجدید پروانه نماید، باید مابه التفاوت ناشی از مبنای محاسبه حداقل دستمزد پرداختی با حداقل دستمزد زمان تمدید یا تجدید پروانه را طبق مقررات این آیین نامه به حساب صندوق واریز نماید.

ماده 10- هرگونه افزایش بنا شامل طبقات یا متراژ ساختمانی احداثی اعم از اینگه قبلاً مجوز لازم در این زمینه کسب شده یا نشده باشد،‌تابع مفاد این آیین نامه خواهد بود و مراجع ذی ربط مکلفند پیش از صدور برگه پایان کار ساختمان، نسبت به اخذ مفاصا حساب از صندوق در این خصوص اقدام نمایند.

ماده 11- مبالغی که در زمان صدور پروانه طبق مقررات این آیین نامه پرداخت می‌شود، در محاسبه حق بیمه کارگران پیمانکار موضوع بند (2) ماده (2) قانون محسوب خواهد شد.

ماده 12- به منظور ساماندهی کارگران ساختمانی و همچنین دسترسی متقاضیان استفاده از خدمات آنان،‌وزارت از طریق شهرداری‌های کشور نسبت به ایجاد مراکز استقرار موقت آنان، در مکانهای مناسب اقدام نماید.

ماده 13- شناسایی کارگر ساختمانی منوط به ارایه کارت مهارت فنی بوده و این افراد در طول دوره اعتبار این کارت و دارا بودن کد ملی، راسا با مراجعه و ثبت نام در یکی از شعب صندوق و پرداخت حق بیمه سهم بیمه شده (موضوع بند "ت" ماده (6))، مشمول مفاد قانون و مقررات این آیین نامه قرار می‌گیرند و شعه ذی ربط موظف است با رعایت ماده (4) و احذ مدرک یاد شده نسبت به بیمه نمودن آنان اقدام نماید. تبصره 1- کارگر ساختمانی تا زمان تحت پوشش قرار گرفتن به موجب این آیین نامه از حیث خدمات مشمول قانون بیمه اجباری کارگران ساختمانی – مصوب 1352- و اصلاحات بعدی آن بوده و در صورت احراز شرایط از مزایای این آیین نامه برخوردار می‌شود. تبصره 2- احتساب سابقه بیمه پردازی برای ایامی خواهد بود که کارگر ساختمانی بیمه شده بابت آن ایام حق بیمه پرداخت نموده است.

ماده 14- معاونت برنامه‌ریزی ونظارت راهبردی رئیس جمهور مکلف است کسری اعتبار مربوط به حق بیمه سهم کارفرمایی کارگران ساختمانی مشمول این آیین نامه را همه ساله مطابق اعلام صندوق براساس تعداد مشمولین و حق بیمه های دریافتی موضوع ماده (5) قانون، پیش بینی و در لوایح بودجه سالانه کشور منظور نماید. این تصمیم نامه در تاریخ 25/2/1389 به تایید مقام محترم ریاست جمهوری رسیده است. و در تاریخ 26/2/1389 و با شماره 42053/43040 از سوی محمدرضا رحیمی معاون اول محترم رئیس جمهور به دستگاههای اجرایی ابلاغ شده است. شماره5928 23/1/1388 وزارت رفاه و تأمین اجتماعی قانون اصلاح ماده (5) قانون بیمه‌های اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب1386 که در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ چهاردهم اسفندماه یکهزار و سیصد و هشتاد و هفت مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 26/12/1387 به تأیید شورای نگهبان رسیده و طی نامه شماره 439/232 مورخ 17/1/1388 مجلس شورای اسلامی واصل گردیده است، به پیوست جهت اجراء ابلاغ می‌گردد. رئیس جمهور ـ محمود احمدی‌نژاد