ماده 14 ـ صدور گذرنامه عادی در ایران به عهده شهربانی کل کشور و در خارج از ایران با مأمورین‌ کنسولی کشور جمهوری اسلامی ایران یا مأموران سیاسی عهده ‌دار امور کنسولی خواهد بود.مقررات مربوط به ترتیب صدور و تمدید و تجدید و اصلاح گذرنامه به موجب آیین ‌نامه اجرایی این ‌قانون تعیین خواهد شد.

ماده 15 ـ محصلینی که برای تحصیل عازم خارج از کشور می‌باشند با رعایت قانون وظیفه عمومی ‌در مورد تحصیلات غیر دانشگاهی از طرف وزارت آموزش و پرورش و در مورد تحصیلات‌ دانشگاهی از طرف وزارت علوم و آموزش عالی به شهربانی کشور معرفی می‌شوند. شغل آنها در گذرنامه محصل ذکر می‌گردد و از پرداخت کلیه وجوه مربوط به صدور گذرنامه معاف‌ می‌باشند. این معافیت شامل محصلینی که گذرنامه تحصیلی آنان تدریجا به گذرنامه عادی تبدیل‌خواهد شد نیز می‌باشد محصلینی که گذرنامه تحصیلی آنان به گذرنامه عادی تبدیل می‌شود از مقررات معافیت تحصیلی احضار به خدمت زیر پرچم استفاده خواهند کرد.

ماده 16 ـ به اشخاص زیر هیچ نوع گذرنامه برای خروج از کشور داده نمی‌شود: 1 ـ کسانی که به موجب اعلام کتبی مقامات قضایی حق خروج از کشور را ندارند. 2 ـ کسانی که در خارج از ایران به سبب تکدی و یا ولگردی و یا ارتکاب سرقت و کلاهبرداری و یا به‌هر عنوان دیگر دارای سو شهرت باشند. 3 ـ کسانی که مسافرت آنها به خارج از کشور به تشخیص مقامات قضایی مخالف مصالح جمهوری اسلامی ایران باشد. تبصره 1 ـ رسیدگی و تشخیص افراد مذکور در بند 2 این ماده به عهده کمیسیونی مرکب از نمایندگان‌: 1 ـ وزارت امور خارجه‌. 2 ـ وزارت دادگستری‌. 3 ـ وزارت کشور. 4 ـ شهربانی جمهوری اسلامی ایران‌. 5 ـ وزارت اطلاعات که به دعوت وزارت کشور تشکیل خواهد شد ، می‌باشد. تبصره 2 ـ از تاریخ تصویب این ماده واحده‌ ، ماده 16 قانون گذرنامه مصوب 1351 و تبصره و بندهای آن و همچنین لایحه قانونی اصلاح ماده 16 قانون گذرنامه مصوب 4/12/1358 شورای انقلاب نسخ می‌شود.

ماده 17 ـ دولت می‌تواند از صدور گذرنامه و خروج بدهکاران قطعی مالیاتی و اجرای دادگستری وثبت اسناد و متخلفین از انجام تعهدات ارزی طبق ضوابط و مقرراتی که در آیین ‌نامه تعیین می‌شود جلوگیری نماید.

ماده 18 ـ برای اشخاص زیر با رعایت شرایط مندرج در این ماده گذرنامه صادر می‌شود: 1 ـ اشخاصی که کمتر از هجده سال تمام دارند و کسانی که تحت ولایت و یا قیمومت می‌باشند با اجازه کتبی ولی یا قیم آنان‌. الف ـ بیماران با معرفی شورای عالی پزشکی‌. ب ـ افرادی که یکی از والدین یا قیم قانونی آنها مقیم خارج از کشور باشد. ج ـ همسر و فرزندان کارکنان دولت جمهوری اسلامی ایران با تایید بالاترین مقام وزارتخانه‌ ، نهاد یاسازمان دولتی‌. د ـ گروههای کارآموزی و یا گردش علمی و یا شرکت در سمینارها و مسابقات علمی و فرهنگی و تیم های ورزشی با معرفی بالاترین مقام ارگان و نهاد مربوطه‌. ه ـ جانبازان و مجروحین انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی با معرفی بالاترین مقام نهاد مربوطه درمرکز یا امضای مجاز معرفی شده توسط مقام مذکور برای معالجه‌. و ـ همسر و فرزندان کسانی که برای فرصتهای مطالعاتی بیش از شش ماه اعزام شده یا می‌شوند و نیز همسر و فرزندان دانشجویان شاغل به تحصیل در خارج از کشور با تایید وزارت فرهنگ و آموزش ‌عالی یا وزارت بهداشت‌ ، درمان و آموزش پزشکی‌. ز ـ کسانی که با پروانه گذر زیارتی عازم مسافرت خارج از کشور می‌باشند. تبصره 1 ـ افراد مزبور به جز موارد فوق الذکر در مواقع اضطراری با تشخیص کمیسیونی مرکب ازنمایندگان وزارت‌ خانه‌ های کشور ، اطلاعات‌ ، امور خارجه و شهربانی و نماینده دادستانی کل کشور که به دعوت وزارت کشور و در محل این وزارت‌ خانه تشکیل می‌گردد ، مجاز به خروج انفرادی‌ خواهند بود. متقاضیان این تبصره مکلفند مدارک مربوط را به اداره گذرنامه تحویل و از آن طریق به ‌کمیسیون مزبور ارسال گردد. تبصره 2 ـ صدور گذرنامه و اجازه خروج از کشور برای افراد کمتر از هیجده سال که والدین آنها فوت شده یا به حکم دادگاه محجور تشخیص داده شوند و به اتفاق قیم یا سرپرست قانونی خود قصد خروج از کشور را دارند ، بلامانع می‌باشد. تبصره 3 ـ صدور ، تمدید ، تفکیک و تجدید گذرنامه برای افراد کمتر از هیجده سال به وسیله‌نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور به جز در موارد استثنا در بندهای این قانون‌ممنوع می‌باشد. تبصره 4 ـ افرادی که ولی آنها فوت شده و طبق حکم دادگاه به حد رشد رسیده و یا به ولی یا قیم‌دسترسی ندارند و دارای شرایط فوق الذکر باشند می‌توانند با ارایه موافقت دادستان شهرستان محل‌درخواست گذرنامه‌ ، گذرنامه و اجازه خروج دریافت دارند. 2 ـ مشمولین وظیفه عمومی با اجازه کتبی اداره وظیفه عمومی‌. 3 ـ زنان شوهردار ولو کمتر از 18 سال تمام با موافقت کتبی شوهر و در موارد اضطراری اجازه‌دادستان شهرستان محل درخواست گذرنامه که مکلف است نظر خود را اعم از قبول درخواست یا ردآن حداکثر ظرف سه روز اعلام دارد کافی است‌. زنانی که با شوهر خود مقیم خارج هستند و زنانی که‌شوهر خارجی اختیار کرده و به تابعیت ایرانی باقی مانده‌اند از شرط این بند مستثنی می‌باشند.

ماده 19 ـ در صورتی که موانع صدور گذرنامه بعد از صدور آن حادث شود یا کسانی که به موجب‌ماده 18 صدور گذرنامه موکول به اجازه آنان است از اجازه خود عدول کنند از خروج دارنده گذرنامه‌جلوگیری و گذرنامه تا رفع مانع ضبط خواهد شد.

ماده 20 ـ به ایرانیانی که به کشور مراجعت می‌کنند و فاقد گذرنامه یا اسناد در حکم گذرنامه باشند ویا اینکه مدت اعتبار آن اسناد منقضی شده باشد به شرط آنکه تابعیت ایرانی آنها مسلم باشد برگ‌بازگشت که فقط برای بازگشت به ایران معتبر است داده می‌شود. تبصره ـ برگ بازگشت از طرف مقامات سیاسی و کنسولی جمهوری اسلامی ایران در خارج ازکشور به‌طور رایگان صادر می‌شود و در مرز از دارنده آن اخذ می‌گردد.