contact
shape

قوانین

shape

ماده17: معاملات در بورس به دو روش حراج حضوری و حراج پیوسته انجام می‏گیرد.

ماده18: مراحل انجام معاملات کالا به روش حراج حضوری به شرح زیر می‏باشد: 1. پیشگشایش: در این مرحله امکان ورود، تغییر یا حذف سفارش برای کارگزار خریدار وجود دارد و کارگزار فروشنده فقط باید عرضه خود را با قیمت پایه و حجم مندرج در اطلاعیه عرضه وارد نماید، لیکن در این مرحله معامله‏ای انجام نمی‏شود. 2. مظنهیابی: کلیه سفارش‏های فعال در پایان مرحله پیش‌گشایش به این مرحله منتقل می‏شود. شرایط این مرحله به شرح زیر می‏باشد: 1-2 - امکان ورود و حذف سفارش‏ها وجود ندارد. 2-2 - امکان افزایش حجم تقاضای خریداران و کاهش حجم عرضه فروشندگان وجود ندارد. 3-2 - فروشندگان صرفاً در زمان یک سوم ابتدایی دوره، امکان افزایش میزان عرضه را دارند. 4-2 - فروشندگان می‏توانند قیمت خود را حداکثر تا سطح قیمت بهترین سفارش خرید ثبت شده کاهش دهند. 5-2 - خریداران می‏توانند قیمت خود را حداکثر تا سطح قیمت بهترین سفارش فروش ثبت شده افزایش دهند. 6-2 - کاهش حجم هر سفارش خرید صرفاً قبل از برابری قیمت آن با قیمت بهترین سفارش فروش ثبت شده امکان‌پذیر است. 7-2 - چنانچه حجم عرضه بیشتر از مجموع تقاضاهایی باشد که قیمت فروشنده را پذیرفته‌اند، معاملات با قیمت فروشنده و به میزان مجموع تقاضاهای خریدارانی که قیمت فروشنده را پذیرفته‌اند، انجام می‏شود. 8-2 - چنانچه در پایان این مرحله هیچ خریداری قیمت فروشنده را نپذیرد امکان تجدید مرحله مظنه‌یابی صرفاً برای یکبار دیگر توسط ناظر معاملات وجود دارد. 3. رقابت: در صورتی که در پایان زمان مظنه‌یابی مجموع تقاضاهای خریدارانی که قیمت فروشنده را پذیرفته‌اند بیش از کل میزان عرضه باشد، سفارش خریداران مذکور وارد مرحله رقابت می‏گردد. شرایط این مرحله به شرح زیر می‏باشد: 1-3 - سفارش‏های فروشندگان قابل تغییر نمی‏باشد. 2-3 - خریداران حق تغییر حجم تقاضای وارده را ندارند. 3-3 - خریداران صرفاً می‏توانند قیمت تقاضای خود را افزایش دهند. 4-3 - در پایان مرحله رقابت، معاملات براساس اولویت‌های موضوع ماده 5 این دستورالعمل انجام خواهد شد. 5-3 - در صورتی که به دلیل وجود محدودیت نوسان قیمت مجاز، حجم تقاضاهایی که سقف قیمت مجاز را پذیرفته‌اند بیش از کل حجم عرضه باشد، عرضه به روش تسهیم به نسبت انجام خواهد شد. پس از تسهیم به نسبت، مقادیر تخصیص یافته به هر یک از کارگزاران نسبت به واحد پایه تخصیص، گرد می‏شوند. 4. نظارت: این مرحله پس از پایان زمان معاملات، جهت انجام اقدامات ناظر بازار از جمله تایید معاملات می‏باشد. 5. عرضه مازاد: در صورتی که حجم عرضه در پایان مرحله مظنه‌یابی از تقاضاهایی که قیمت عرضه‌کننده را پذیرفته‌اند بیشتر باشد، مازاد عرضه در این مرحله قابل معامله می‏باشد. خریداران می‏توانند با ارایه تقاضای خرید با قیمت معاملات انجام شده در پایان مرحله مظنه‌یابی، اقدام به خرید عرضه‌های مازاد نمایند. مرحله عرضه مازاد از پایان مرحله نظارت آغاز و حداکثر تا پایان زمانی از روز جاری معاملاتی که هیات مدیره بورس تعیین می‌کند ادامه می‏یابد. شرایط معاملات عرضه مازاد به شرح ذیل می‏باشد: 1-5 - در صورتی که قسمتی از حجم عرضه اعلامی طبق اطلاعیه عرضه یا عرضه افزایش یافته در مرحله مظنه‌یانی معامله نگردد، این مازاد در سامانه معاملاتی باقی‏مانده و تا پایان مرحله عرضه مازاد قابل معامله می‏باشد. 2-5 - عرضه مازاد با پیشنهاد عرضه‌کننده و موافقت بورس می‏تواند تا پایان روز کاری قبل از روز عرضه بعدی نماد معاملاتی یا یک هفته پس از روز عرضه، هر کدام که کمتر باشد، معامله شود. 3-5 - در صورت منتقل شدن عرضه مازاد به روزهای کاری بعد کارگزار عرضه‌کننده صرفاً تا 9 صبح روز کاری بعد می‏تواند عرضه مازاد را از سامانه معاملاتی حذف نماید. در غیر این‏صورت عرضه مازاد تا پایان مرحله عرضه مازاد آن روز معاملاتی قابل معامله خواهد بود. 4-5 - در صورتی که در پایان مرحله نظارت کارگزار عرضه‌کننده درخواست افزایش مازاد عرضه را بدهد، افزایش مازاد با تایید بورس امکان‌پذیر است. تبصره: طول مدت هر یک از مراحل فوق توسط هیات مدیره بورس تعیین و حداقل 3 روز کاری قبل از اعمال اطلاع‌رسانی می‏گردد. تغییر طول مدت مراحل فوق حین جلسه معاملاتی مجاز نمی‏باشد.

ماده19: مراحل انجام معاملات اوراق بهادار مبتنی بر کالا به روش حراج پیوسته به شرح زیر می‏باشد: 1. پیشگشایش: مرحله ابتدایی معاملات است که در آن امکان ورود، تغییر یا حذف سفارش وجود دارد لیکن معامله‏ای انجام نمی‏شود. 2. مرحله گشایش: این مرحله بلافاصله پس از مرحله پیش‌گشایش است و در آن، سفارش‏های موجود در سامانه معاملات براساس ساز وکار حراج تک قیمتی انجام می‏شود. 3. مرحله پیوسته: این مرحله‌پس از انجام مرحله گشایش شروع و در آن به محض تطبیق قیمت سفارش‏های وارد شده به سامانه معاملاتی، معامله انجام می‏شود. 4. مرحله حراج تک قیمتی پایانی: این مرحله پس از خاتمه مرحله پیوسته شروع می‏شود. طی این مرحله امکان ورود، تغییر یا حذف سفارش توسط کارگزاران وجود دارد لیکن معامله‏ای انجام نمی‏شود. در پایان این مرحله سفارش‏های موجود در سامانه معاملات براساس سازوکار حراج تک قیمتی اجرا می‏شود. 5. مرحله معاملات پایانی: مرحله پایانی جلسه معاملاتی است که طی آن ورود سفارش و انجام معامله صرفاً با قیمت پایانی امکان‌پذیر است. تبصره1: انجام مراحل یک الی سه فوق در روش حراج پیوسته الزامی است. انجام مراحل چهار و پنج پس از تصویب در هیات مدیره بورس و اطلاع رسانی آن حداقل سه روز کاری قبل از اعمال، امکان پذیر می‏باشد. تبصره2: هیات مدیره بورس می‏تواند در روش حراج پیوسته، زمانی را خارج از جلسه معاملات، برای ورود سفارش‏ها تعیین نماید. تبصره3: طول مدت هر یک از مراحل فوق توسط هیات مدیره بورس تعیین و حداقل 3 روز کاری قبل از اعمال اطلاع‌رسانی می‏گردد. تغییر طول مدت مراحل فوق حین جلسه معاملات مجاز نمی‏باشد.

ماده20: سفارش‏های وارد شده به سامانه معاملات، حداقل باید حاوی موارد زیر باشد: 1. نماد معاملاتی 2. تعیین خرید یا فروش بودن سفارش 3. اعتبار زمانی سفارش 4. حجم سفارش 5. نوع سفارش و شرایط قیمتی آن 6. کد معاملاتی تبصره1: انواع سفارش به لحاظ شرایط قیمتی و اعتبار زمانی توسط هیات مدیره بورس تعیین و حداقل 3 روزکاری قبل از اعمال اطلاع‌رسانی می‏گردد. تبصره2: بورس باید از ورود سفارش‏هایی که در آن شرایط اطلاعیه عرضه رعایت نشده است، جلوگیری نماید.