ماده ۱ - هر یک از اتباع خارجه برای ورود و اقامت و خروج از ایران باید اجازه مأمورین مربوطه ایران را تحصیل نمایند.‌

ماده ۲ - اجازه ورود به ایران و عبور از آن به وسیله ویزای مامورین ایران در خارجه در روی تذکره و یا اوراق و شهادت نامه های هویت صادره از طرف دولت متبوع هرکس تحصیل می شود. مأمورین ایران در خارجه در موارد ذیل باید از دادن ویزا خودداری نمایند: ‌الف - در صورتی که صحت اسناد ارائه شده را تردید نمایند. ب - اشخاصی که مطابق قوانین ایران تبعه ایران محسوب شده و بخواهند با اوراق تابعیت غیر ایرانی به ایران مسافرت کنند. ج - اگر حضور خارجی در ایران بر ضد امنیت مملکت و یا نظم عمومی و یا به جهات دیگری منافی مصالح مملکتی باشد. ‌د - اگر خارجی در ایران سابقه محکومیت به جنحه مهم و یا جنایت داشته و یا در مملکت خارجه محکوم به جنحه و یا جنایت شده باشد. ه - اگر خارجی قبلاً از ایران اخراج شده باشد. ‌و - اگرحضورخارجی در ایران به ملاحظه حفظ‌الصحه عمومی و یا عملیات منافی عفت صلاح نباشد. ‌ز - اگر خارجی نتواند اثبات نماید که وسائل تحصیل معاش خود را در ایران به وسیله سرمایه یا مشاغل مفیده خود دارا می‌باشد. ‌روادیدی که مأمورین ایران در خارجه به بیگانگان می دهند علاوه برحق ورود با مراعات مقررات ماده سوم ورود واقامت اتباع بیگانه حق نود روز اقامت در ایران را نیز به دارنده می‌دهد. ‌تبصره ۱- دولت می‌تواند در موارد استثنایی ترتیب خاصی بدهد.‌ تبصره ۲- ماموران مرزی مجاز از طرف شهربانی کشور می توانند برای خارجیان روادید عبور صادر نمایند. تبصره ۳- شهربانی کشور در مرکز وشهربانی های مراکز استان و شهرستان می توانند برای خارجیان مقیم روادید بازگشت به ایران صادر نمایند.

ماده ۳ - هر گاه یکی از موانع مذکوره در ماده ۲ در موقع ویزا بر مأمور ایران در خارجه مکشوف نبوده و یا بعداً موجود شود مأمورین مربوطه‌می‌توانند از دادن اجازه توقف دائم یا موقت خودداری نموده و یا اجازه‌های صادره را ملغی نمایند. ‌در هر یک از موارد فوق پس از الغاء اجازه صادره نظمیه محل شخص خارجی را از ایران اخراج خواهد کرد. تشخیص علل مذکوره در این ماده و ماده‌قبل منحصراً بسته به نظر مأمورین مربوطه ایران است ولی در غیر موارد مذکوره امتناع از دادن اجازه جایز نیست.

ماده ۴ - اقامت اتباع خارجه در ایران بر دو قسم است: اقامت موقت و اقامت دائم. اقامت دائم در صورتی است که خارجی در خاک ایران اقامتگاه‌قانونی اختیار نموده باشد و در غیر این صورت اقامت خارجی در ایران موقت محسوب می‌شود. ‌اجازه اقامت موقت و یا دائم از طرف نظمیه باید داده شود و هیچ یک از اتباع خارجه بدون اجازه مزبور و بیش از مدت معینه در اجازه‌های مذکوره‌نمی‌توانند در ایران اقامت نمایند. اجازه اقامت موقت و یا دائم قابل تجدید و تمدید می‌باشد.

ماده ۵ - اتباع خارجه ملزم می‌باشند در انقضاء مدت اجازه عبور و یا توقف از خاک ایران خارج شوند مگر اینکه از نظمیه تقاضای تمدید مدت کرده‌و تحصیل اجازه نمایند. ‌در اجازه ورود و عبور ممکن است گذشتن یک یا چندین مرتبه از سرحدات نیز قید شود.

ماده ۶ - اجازه اقامت دائمی از طرف نظمیه مرکز ناحیه که خارجی می‌خواهد در آن ناحیه اقامتگاه اختیار کند با رعایت مقررات ماده ۳ داده خواهد‌شد. خارجی ممکن است این اجازه را قبل از ورود خود به ایران به وسیله نمایندگان ایران در خارجه تحصیل کند جواز اقامت دائمی باید هر سه سال تجدید‌شود.

ماده ۷ - اجازه عبور از خاک ایران از طرف نمایندگان ایران در خارجه با رعایت مقررات ماده ۳ داده می‌شود و به خارجی حق می‌دهد در مدت معینه‌در اجازه‌نامه در نقاط بین راه توقف نمایند خط سیر و مدت لازم برای عبور ممکن است در اجازه‌ نامه قید شود. مدت را نظمیه می‌تواند لدی‌الاقتضاء‌تمدید نماید.

ماده ۸ - هر خارجی که بخواهد در ایران اقامت نماید مکلف است ظرف ۸ روز پس از ورود به ایران خود را برای تحصیل پروانه اقامت به شهربانی محل معرفی نماید. تبصره - مسئولین اماکن عمومی و خصوصی و صاحبان یا متصرفان اماکن شخصی حسب مورد موظفند توقف هرتبعه خارجی را که یک شب یا بیشتر نزد آنها توقف می نماید ظرف ۲۴ ساعت پس از ورود خارجی به کلانتری یا ژاندارمری محل اطلاع دهند. فهرست اسامی خارجیان در دفتری که در شهربانی کشور تنظیم می شود تمرکز خواهد یافت.

ماده ۹ - هر خارجی که در خاک ایران اقامت دارد باید از دولت متبوعه خود سندی داشته باشد که هویت و تابعیت او را ثابت نماید نظمیه محل‌می‌تواند لدی‌الاقتضاء به خارجی که به عللی نتوانسته است سند سابق‌الذکر را تحصیل کند جواز موقتی برای اقامت یا اجازه مخصوص برای خروج از‌ایران بدهد و در این صورت نظمیه محل حق دارد محل توقف موقت خارجی را در ایران یا خط سیر او را معین و محدود کند. ‌ممکن است در اسناد مثبته تابعیت خارجی و همچنین در جواز اقامت موقتی اسامی زوجه و اولاد و احفاد ذکور و اناث خارجی و برادران و خواهران‌او که به حد بلوغ نرسیده و در تحت کفالت و همراه او هستند نیز ثبت شود.

ماده۱۰- اجازه خروج از ایران از طرف مامورین شهربانی محل اقامت دائمی یا موقتی آنها داده خواهد شد. تبصره - بیگانگانی که به ایران وارد می شوند و مدت توقف آنها از نود روز تجاوز نکند احتیاج به روادید خروج ندارند لیکن موظف می باشند برای خروج از ایران اعلامیه خروجی را تکمیل و به مامورین گمرکی مرز خروجی تسلیم نمایند.

ماده ۱۱ - خارجی را ممکن است در موارد ذیل از خاک ایران اخراج و یا محل توقف او را تغییر داد: ‌الف - اگر برخلاف مقررات این قانون رفتار نماید. ب - در صورتی که مطابق مقررات مواد ۳ و ۴ اجازه عبور و یا توقف خارجی ملغی شود. ‌تصمیم اخراج را اداره نظمیه به موقع اجرا می‌گذارد.‌در هر موقعی که تصمیم اخراج اتخاذ شود و تأخیر اجرای آن منافی مصالح مملکتی نیست از طرف نظمیه و یا از طرف ادارات ذیصلاحیت دیگر آن‌تصمیم و مهلتی که برای اجرا داده می‌شود به شخصی که باید اخراج شود اخطار خواهد شد. ‌هر گاه خارجی تقبل کند که در مدتی که از طرف اداره صلاحیتدار تعیین می‌شود از ایران خارج بشود آزادانه خارج خواهد شد و الا تحت‌الحفظ اخراج‌می‌شود. مصارف اخراج در مواردی که خارجی باید تحت‌الحفظ اخراج شود از محل عواید مقرره به موجب ماده ۱۴ تأدیه خواهد شد.

ماده ۱۲ - در مواقعی که اعطای جواز اقامت امتناع شده و تصمیم اخراج از طرف مقامات ذیصلاحیتی که دولت معین می‌کند اتخاذ می‌شود خارجی‌حق خواهد داشت به وزارت داخله مراجعه کرده تقاضای تجدید نظر در تصمیم مزبور را بنماید. ‌این تقاضا کتباً و یا تلگرافاً به وسیله مقام صلاحیتداری که تصمیم را اتخاذ کرده داده خواهد شد ولی خارجی می‌تواند مدلول تقاضای خود را مستقیماً‌به وزارت داخله ارسال دارد.‌تقدیم تقاضای تجدید نظر موجب تعویق اجرای تصمیم اخراج - به استثنای مواردی که اخراج از نقطه نظر مصالح مملکتی فوریت دارد - خواهد بود‌ولی ممکن است تا تعیین نتیجه تجدید نظر نظمیه خارجی را در تحت مراقبت مخصوص خود قرار دهد.

ماده ۱۳ - برای حفظ امنیت و یا مصالح عمومی و یا به ملاحظات صحی هیأت وزیران می‌تواند تصمیمات ذیل را که ورود و اقامت و خروج و عبور‌خارجیان را محدود یا مشروط می‌نماید اتخاذ کند: ‌الف - جلوگیری از کلیه یا قسمتی از مراودات سرحدی. ب - منع توقف موقتی یا دائمی در بعضی از مناطق یا عبور از بعضی مناطق ایران. ج - اتخاذ وسایل مخصوص نظارت نسبت به خارجیان در موارد فوق‌العاده. د - خارجیانی که بدون داشتن اسناد لازم وارد خاک ایران شده یا می شوند و یا با داشتن اسناد لازم از راههای غیر مجاز به کشور وارد گردیده یا می گردند علاوه بر مجازات مقرر در قانون ورود و خروج اتباع خارجه مصوب نوزدهم اردیبهشت ماه ۱۳۱۰ بنا به پیشنهاد وزارت جنگ آنان رابرای مدتی که از پنج سال تجاوز نکند ملزم به اقامت اجباری در محل معین نموده و یا اینکه آنها را از کشور اخراج نماید.

ماده ۱۴ - برای صدور اجازه موقت و یا دائم و تمدید اجازه عبور خارجیان حقوق ذیل اخذ خواهد شد: ۱ - برای تمدید اجازه عبور و صدور اجازه اقامت موقت و تجدید آن معادل ده ریال طلا. ۲ - برای صدور اجازه اقامت دائم و تجدید آن معادل بیست ریال طلا. ‌تبصره - کارمندان دفتری و خدمتگزاران سفارتخانه و کنسولگری های دول بیگانه در ایران به شرط رعایت معامله متقابله نسبت به این قبیل کارمندان دولت ایران در آن کشورها از پرداخت حق تمبر پروانه اقامت معاف خواهند بود.

ماده ۱۵ - اشخاص ذیل به حبس تعزیری از ۱ تا ۳ سال و یا به جزای نقدی از پانصد هزار ریال تا سه میلیون ریال محکوم می‌شوند مگر این که جرم آنها‌مشمول قوانینی گردد که مجازات سخت‌تری معین کرده باشد. ۱ - هر کس گذرنامه یا جواز اقامت یا جواز عبور جعل کند و یا با علم به مجعول بودن از آنها استفاده کند و یا این قبیل اوراق مجعوله را برای دیگری‌تحصیل نماید ۲ - هر کس عامداً در نزد مأمورین ذی‌دخل برای تحصیل تذکره و یا جواز اقامت و یا جواز عبور، شهادت کذب داده و یا اظهارات خلاف واقع نماید و یا‌موضوعاتی را که در تشخیص تابعیت مؤثر است، کتمان نماید و یا گذرنامه و یا جواز اقامت و یا جواز عبور و یا ورقه هویتی که به وسائل مزبور تحصیل شده است عامداً از آنها استفاده کند. ۳ - هر کس عامداً بدون داشتن اسناد و جواز لازم از مرز ایران عبور کند و همچنین هر کس که از راههای غیر مجاز و یا مرزهای ممنوعه عبور نماید. ۴ - هر کس برای اثبات هویت و یا تابعیت خود از اسناد و یا اوراق و یا ورقه هویت متعلق به دیگری استفاده کند و هر کس برای اثبات تابعیت و یا‌هویت یک نفر خارجی اسناد و اوراق و یا ورقه هویت متعلق به خود یا غیر را به دیگری بدهد. ۵ - هر کس که برای فرار از اجرای تصمیم اخراج که درباره او اتخاذ شده است، مخفی شود و یا پس از اخراج شدن از ایران مجداً بدون اجازه به خاک‌ایران مراجعت کند. ۶ - هر کس در یکی از اعمال مذکوره فوق شرکت یا معاونت کرده باشد. ۷ - هر کس برای استفاده از حقوقی که به موجب این قانون و یا آیین‌نامه‌های مربوطه به آن می‌توان تحصیل نمود، در خارج از کشور مرتکب یکی از‌اعمال مذکور در بندهای ۱ و ۲ و ۴ این ماده بشود پس از آمدن به ایران در صورتی که در خارج از کشور به موجب حکم قطعی محکوم و مجازات نشده‌باشد، تعقیب و مجازات خواهد شد. ‌تبصره ۱ - شروع به ارتکاب جرم‌های مذکور در این ماده در حکم ارتکاب خواهد بود. ‌تبصره ۲ - خارجیانی که به تبع اغنام و احشامشان وارد خاک ایران شوند، علاوه بر ضبط احشام به نفع دولت ایران به پنج ماه تا یک سال حبس یا۳۰۰۰۰ تا ۸۰۰۰۰ ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد و در صورتی که بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت همسایه عهدنامه‌ای منعقد شده‌باشد، بر اساس آن عمل خواهد شد. تبصره ۳ - دادستان شهرستان می‌تواند به پیشنهاد شهربانی کشور یا ژاندارمری کشور تعقیب تبعه بیگانه‌ای را که بدون داشتن‌اسناد لازم و یا با داشتن اسناد لازم از راههای غیر مجاز به کشور وارد شده یا بشود در هر بار معلق نماید. ‌هر گاه متهم مذکور ظرف سه سال از تاریخ تعلیق تعقیب، مرتکب جرمی از نوع دیگر (‌درجه جنحه یا جنایت) بشود به کلیه جرائم او رسیدگی و علاوه‌بر مجازات جرائم جدید به کیفر جرمی که مورد تعلیق نیز قرار گرفته محکوم خواهد شد. ‌هر گاه پیشنهاد شهربانی و یا ژاندارمری علاوه بر تعلیق تعقیب متضمن اخراج فرد بیگانه از کشور باشد در صورت تصویب تعلیق تعقیب، دستور اخراج‌وی نیز از طرف دادستان صادر می‌شود. دادستان شهرستان مجاز است اختیارات حاصل از اجرای این تبصره را در حوزه قضایی دادگاههای بخش‌مستقل با تفویض نمایندگی به رییس دادگاه و یا هر یک از قضا مأمور دادگاه مذکور واگذار نماید. ‌تبصره ۴ - پس از تعلیق تعقیب متهم مذکور اجازه اقامت و اشتغال او طبق آیین‌نامه اجرایی که از طرف وزارتخانه‌های امور خارجه، کشور و کار و امور‌اجتماعی تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید. بلامانع است.

ماده ۱۶ - هر خارجی که مقررات این قانون و آیین نامه های مربوط به آن را رعایت نکند به جزای نقدی از ۲۰۱ ریال تا ۱۰هزار ریال محکوم خواهد شد مگر این که برای جرم او در این قانون یا قوانین دیگر مجازات سخت‌تری معین شده باشد. ‌همین مجازات درباره مسئولین اماکن عمومی و خصوصی و صاحبان یا متصرفان اماکن شخصی که به تکلیف مقرر در ماده ۸ عمل نکنند، مجری خواهد بود.

ماده ۱۷ - محاکمه متخلفین از مقررات این قانون در محاکم عمومی به عمل خواهد آمد.

ماده ۱۸ - اشخاص ذیل از مقررات این قانون مستثنی خواهند بود: ۱ - کسانی که دارای مصونیت سیاسی هستند. ۲ - مأمورین قنسولی دول خارجه و افراد عائله آنها که با هم در یک خانه زندگانی می‌کنند و اعضاء رسمی آنها ولی اگر اتباع ایران از طبقات مذکوره‌مقیمین در یکی از ممالک خارجه از مزایای مزبور کلاً یا بعضاً بهره‌مند نباشند نسبت به اتباع مملکت مزبور از طبقات فوق معامله متقابله خواهد شد. از طرف مأمورین ایران به مشمولین فقرات ۱ و ۲ این ماده برای ورود به ایران و همچنین برای عبور و خروج از ایران ویزای سیاسی داده می‌شود به‌شرط معامله متقابله. ۳ - اعضای هیأت‌های اعزامیه دول خارجه که با موافقت دولت ایران وارد ایران می‌شوند و کسان دیگری که دارای ویزای سیاسی مأمورین ایران‌باشند. ‌تبصره - مقررات مربوط به اجرای این ماده از طرف وزارت امور خارجه با موافقت وزارت داخله ضمن نظامنامه مخصوص تعیین می‌شود.

ماده ۱۹ - درمورد کارکنان وسائط نقلیه هوائی و قطارهای ترانزیتی و کشتی های و مسافرینی که قصد ورود و اقامت ایران را نداشته و اسناد لازمه که به موجب این قانون باید دارا باشند‌ندارند و در موقع توقف کشتی ها و هواپیماها و قطارها در ایران پیاده می‌شوند وزارت کشور با موافقت وزارت امورخارجه و وزارت دارائی آیین نامه مخصوصی تدوین و برای اجراء به شهربانی کشور و سازمان های مربوط ابلاغ خواهد نمود.

ماده ۲۰ - خارجیانی که در تاریخ اجرای این قانون در ایران می‌باشند باید در ظرف دو ماه از تاریخ مزبور مستقیماً به شهربانی محل اقامت خود مراجعه‌کرده اجازه اقامت تحصیل نمایند. دوائر نظمیه بر طبق ماده ۴ و ۶ عمل خواهند نمود.

ماده ۲۱ - در نقاطی که نظمیه تأسیس نشده باشد وظایفی را که به موجب این قانون بر عهده آن محول است حاکم یا نماینده حکومت محل انجام‌خواهد داد.

ماده ۲۲ - ماده واحده مصوبه ۱۱ تیر ماه ۱۳۰۸ کمیسیون عدلیه مجلس شورای ملی منسوخ است.

ماده ۲۳ - این قانون از پانزدهم خرداد ماه یک هزار و سیصد و ده به موقع اجرا گذارده می‌شود.

این قانون که مشتمل بر بیست و سه ماده است در جلسه نوزدهم اردیبهشت ماه یک هزار و سیصد و ده شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید. ‌رییس مجلس شورای ملی - دادگر