نفی بلد چیست + نحوه اجرای آن | تفاوت نفی بلد و تبعید

قانون گذار، نفی بلد را یکی از مجازات های حدی می داند. که در رابطه با برخی از جرایم از جمله محاربه، فساد فی الارض، و جرایم حدی زنا و قوادی، در قانون مجازات پیش بینی شده. و مجرم مستوجب تحمل آن است. در پاسخ به این سوال که نفی بلد چیست باید بگوییم که  نوعی مجازات حدی است. و موجب می گردد که مجرم و خطا کار من باب مدت تعیین شده که کمتر از یک سال نیست، از وطن و اقامتگاه خود دور باشد و طرد شود. و در این مدت با کسی جز خانواده خود، ملاقات و معاشرت نداشته باشد. و در مکان دیگری که تبعید گاه نامیده می شود سکونت کند. تا زمانی که موعد تعیین شده از سوی قاضی تمام شود. البته در شرایطی که توبه انجام شود.و مجرم قبل از دستگیری توبه کند. می تواند خود را از مجازات نفی بلد که  موجبات عدم آزادی او را فراهم آورده رها شود. و بعد از تحمل یک سال مجازات تبعید، به محل سکونت و اقامت خود بازگردد.

در مجموعه حقوقی معید بهترین و عالی‌ترین وکلا در زمینه املاک و اسناد ثبتی، شرکت‌های تجاری، حقوق کیفری اموال و اشخاص، بیمه و سایر موارد معرفی شده است تا اشخاص حقیقی و حقوقی بتوانند در زمان کم وکیل مورد نظر خود را یافته و از کمک‌های او بهره‌مند شوند و متشکل از بهترین وکیل تهران و ایران است بنابراین تا پایان مقاله با ما همراه باشید.

تفاوت نفی بلد و تبعید

 نفی بلد به معنای دورکردن یا اخراج فرد از شهر و روانه کردن او به جای دیگر است. حال ممکن است که برای برخی از اشخاص این سوال مطرح شود که تفاوت نفی بلد و تبعید در چیست و آیا این دو مقوله با یکدیگر تفاوت دارند؛ که پاسخ آن به شرح زیر می باشد:

به عبارت دیگر باید گفت که نفی بلد یعنی طرد فرد از محل زندگی خود و الزام وی به سکونت در مکان خاص در موارد مذکور در قانون، به نحوی که به‌ طور مستمر تحت مراقبت باشد و تبعید هم دقیقا همین معنا را دارد و نباید آن را دو مقوله جدا از هم دانست.

ماده 284 قانون مجازات، بیان می دارد که مدت نفی بلد در هر حال کمتر از یک سال نیست. اگر چه محارب، بعد از دستگیری توبه نماید.و درصورتی که توبه نکند، همچنان در تبعید باقی می ماند.

همان گونه که از نص این ماده معلوم است قانون گذار مدت معینی را برای نفی بلد و تبعید مشخص نکرده است. که این خلاف اصل قانونی بودن جرم و مجازات ها است. طبق این ماده قانون گذار تنها نفی بلد را یک مجازات حدی تعریف کرده. و به قاضی صادر کننده این اختیار را می دهد که در شرایطی مجازات اصلی مجرم را نفی بلد در نظر بگیرد. اینکه مدت تبعید و دوری مجرم از وطن خود چند ماه یا چند سال است هرگز معلوم نیست. و تنها قانون گذار، بیان داشته که، این مدت کمتر از یک سال نیست. و به موجب توبه است که مجرم می تواند ازادی خود را بعد از تحمل یک سال تبعید به دست آورد و به محل سکونت خود بازگردد.

آیین نامه نحوه اجرای احکام حدود، در مفاد 135 به بعد راجع نحوه اجرای مجازات نفی بلد تعیین تکلیف کرده و بیان می دارد که:

• قاضی اجرای احکام کیفری، باید به مجرمی که حکم به تبعید یا نفی بلد او داده شده تفهمیم اتهام کند. و صورت جلسه ای مبنی بر اینکه او قرار است در کجا و چه محلی اقامت داشته باشد تنظیم کند
•  اعزام محکوم، به محل تعیین شده پس از تنظیم نیابت قضایی و دستور قاضی اجرای احکام کیفری، به عهده نیروی انتظامی یا ضابطین دادگستری است
• اگر شخص محکوم به تبعید، در زندان باشد. قاضی اجرای احکام کیفری مراتب را به زندان اعلام می کند. تا پس از تحمل مجازات حبس،نسبت به اجرای حکم تبعید مرتکب اقدام شود

 ماده 142قانون نحوه اجرای احکام حدود، به این سوال پاسخ داده و بیان می دارد که :

اشتغال محکوم، به شغل یا حرفه معین و مناسب در محل تعیین شده بلامانع است.مگر آنکه دادگاه حین صدور حکم به تبعید یا نفی بلد، محکوم را از اشتغال به شغلی منع کرده باشد. که در این صورت وفق مقررات،توسط نیروی انتظامی، تحت مراقبت قرار می گیرد.

نص صریح ماده 142 و تبصره آن بیان می دارد که:

محکوم در محکومیت به نفی بلد، حق ملاقات، معاشرت و رفت و آمد با دیگران و نیز حق استفاده از وسایل ارتباطی از قبیل تلفن و اینترنت را ندارد. اما می تواند از رسانه های ملی نظیر رادیو، تلویزیون و نشریات مجاز داخلی استفاده کند. در رابطه با مراوده و معاشرت با خانواده نیز، ممنوعیت وجود ندارد.

ماده 144 بیان می دارد در صورتی که محکوم به تبعید یا نفی بلد، محل را بدون اذن قاضی اجرای احکام کیفری ترک کند، به دستور وی دستگیر و تحت الحفظ به محل محل اجرای حکم اعاده می شود.

در صورتی که نیروی انتظامی یا ضابطان دادگستری محل اجرای حکم، از خروج غیر مجاز محکوم از محل تبعید یا نفی بلد، اطلاع پیدا کنند. ملزم هستند که مراتب را به قاضی اجرای احکام کیفری گزارش کنند.

• جرم محاربه و افساد فی الارض

ماده ۲۸۲ قانون مجازات، از تبعید یا نفی بلد به عنوان یکی از مجازات های حدی نام برده. و قاضی را در انتخاب مجازات محارب مختار دانسته است. بنابراین این اختیار برای قاضی وجود دارد که نفی بلد را به عنوان مجازات قانونی، مرتکب جرم تعیین کند. و او را به مکانی دور که تحت مراقبت ضابطین دادگستری است تبعید کند.   

• جرم زنا

ماده ۲۲۹ قانون مجازات بیان می دارد مردی که همسر دائم دارد، هرگاه قبل از نزدیکی، مرتکب زنا شود. علاوه بر تحمل۱۰۰ ضربه شلاق، به تبعید به مدت یک سال قمری نیز محکوم می شود.

• جرم قوادی

ماده ۲۴۳ قانون مجازات بیان می دارد که اگر مرد، مرتکب جرم قوادی شود، و آن را تکرار کند. برای بار دوم علاوه بر تحمل مجازات شلاق، به تبعید تا یک سال نیز محکوم می شود.‌اما برای زن در صورتی که مرتکب جرم قوادی باشد مجازات تبعید وجود ندارد.

پاسخ به این سوال طی نظریه مشورتی که از سوی اداره کل امور حقوقی قوه قضاییه صادر شده مثبت است اما شرایطی دارد.

نظریه صادره این چنین بیان می دارد که:

• تبعید اختصاص به مجازات حدی ندارد. و با اقامت اجباری که نوعی مجازات تکمیلی است، و در رابطه با مجرمی که محکوم به تحمل مجازات تعزیری است قابل اعمال است، مرادف می باشد
• قانون گذار تحت شرایطی که موجبات تبدیل تبعید به حبس یا جزای نقدی باشد این اختیار را به قاضی می دهد
•  مدت حبس و جزای نقدی در صورت تبدیل تبعید در قانون پیش بینی نشده است
• قاضی در تبدیل مجازات تبعید اختیار مطلق و نامحدود ندارد
• اگر قرار است مجازات تبعید به حبس تبدیل شود نباید میزان تحمل حبس بیشتر از مدت اقامت اجباری باشد‌
• اگر قرار است مجازات تبعید به جزای نقدی تبدیل شود. این مقدار باید متناسب با مدت تبعید و نوع جرم ارتکابی باشد
•  در تبدیل مجازات اقامت اجباری یا تبعید به حبس و یا جزای نقدی نیازی به احضار محکوم علیه و تفهیم اتهام به او نیست
• دادگاه صادر کننده حکم قطعی، اختیار تبدیل مجازات تبعید به حبس و جزای نقدی را دارد
• از آنجایی که تبدیل مجازات تبعید به حبس یا جزای نقدی، مجازاتی است بدلی، قابل تجدید نظر نخواهد بود

 مجازات نفی بلد با اقامت اجباری شباهت زیادی دارد. و ممکن است گاهی اوقات به اشتباه گرفته شود. اما باید گفت که نفی بلد یک مجازات حدی است. و اقامت اجباری مجازات تکمیلی است. که بنا به اختیار قاضی ممکن است مجرم را علاوه بر تحمل مجازات اصلی، به این مجازات نیز محکوم نماید. در رابطه با تعویق و تعلیق اجرای مجازات، باید گفت که تنها تحت شرایطی در رابطه با مجازات های تعزیری و بازدارنده قابل اجرا است. و از آنجایی که نفی بلد جرمی حدی است. هرگز تعویق و تعلیق مجازات در آن راه نخواهد داشت.

توبه، حد را اسقاط نمی کند. مگر مرتکب قبل از اثبات جرم و دستگیر شدن توبه کند. و ندامت و پشیمانی او بر دادگاه محرز شود. که در این شرایط توبه او پذیرفته شده و حد از او ساقط می شود.

ماده ۲۸۴ قانون مجازات در رابطه با محارب در جایی که قبل از دستگیری توبه کرده بیان می دارد که، مدت تحمل تبعید کمتر از یک سال نیست. و در صورت توبه، محارب، از تحمل مجازات تبعید، خلاص خواهد شد. در غیر این صورت، تبعید او استمرار خواهد داشت.

ما در این مقاله به بررسی یکی از مجازات حدی تحت عنوان نفی بلد پرداختیم. گفتیم که نفی بلد چیست و مرتکب قرار است من باب انجام چه جرمی، مستوجب تحمل مجازات نفی بلد باشد. محاربه و افساد فی الارض، زنا، قوادی از جمله جرایم حدی است که ممکن است تحت شرایطی مرتکب را به تحمل مجازات تبعید محکوم کند.

پیشنهادات

تیم حقوقی معید به همکاری وکلای متخصص و زبده، در تلاش است، در حوزه های مختلف حقوقی، به افراد خدمات مشاوره و وکالت، ارائه دهد. در صورتی که شما هم درگیر مشکل حقوقی هستید می توانید از طرق ارتباطی که در سایت به آن اشاره شده با گروه وکلای معید در تماس باشید. و سوالات حقوقی خود را با ما در میان بگذارید.

1-نفی بلد چیست؟

جرم حدی نفی بلد، مجازاتی است که، فرد به موجب آن از محل زندگی خود طرد شده. و ملزم می شود که در مکانی خاص، سکونت گزیند. بدون آنکه با کسی ملاقات و معاشرت داشته باشد.

2-آیا امکان تبدیل مجازات نفی بلد به حبس و جزای نقدی وجود دارد؟

طی نظریه مشورتی اعلامی قوه قضاییه، پاسخ به این سوال مثبت است.و تحت شرایطی این اختیار به قاضی داده شده که بتواند کیفر مجرمی که محکوم به تحمل مجازات تبعید است به حبس و یا جزای نقدی تبدیل کند.