رک. احصان

رک. احصان

بمعنی نکاح است (رک. نکاح)

(مدنی- فقه) مردی که زنی در عقد او است. صدق زوج و زوجه و زوجین برزن و مردی که رابطه زناشوئی آنها قطع شده است. محرز و مسلم نیست بنابراین در اعمال ماده 676 آئین دادرسی مدنی فعلیت رابطه زناشوئی شرط است.

(مدنی- فقه) زنی که شوهرکرده و بالفعل شوهر داشته باشد خواه بعقد نکاح دائم خواه بعقد نکاح منقطع.

(مدنی – فقه) زوجه ای که بعد ازعقد ازدواج هنوز شوهر با او دخول( بقدر حشفه) نکرده باشد(ماده 1092 ق – م)

(مدنی - فقه) زنی که پس ازعقد ازدواج شوهر با او دخول کرده باشد. (ماده 1092 ق – م)

(مدنی- فقه) زن و مردی که بین آنها رابطه زناشوئی وجود داشته باشد (رک. زوج)

(مدنی – فقه) مالی که دارای خصوصیات ذیل است: الف - عین باشد پس منافع عین مستأجره که مستاجر میبرد زیاده نیست. وبعکس اضافه وزن گاو وگوسفند بر اثر چاق شدن و پشم گوسفند که میروید زیاده محسوب است. ب - عین مذکور ممکن است ناشی از طبع مالی باشد که برآن افزون شده است مانند مورد روئیدن پشم گوسفند و مانند آن، وممکن است با افزودن چیزی از خارج باشد مانند نقاشی کردن ساختمان ویا تعمیرات آن. ج- عین باید نسبت بمالی که برآن افزوده شده جنبه عرضی داشته باشد یعنی موجب تغییر ماهیت آن نشود بنابراین اگر بخانه ای حمامی بیفزایند یا چاهی در آن احداث کنند زیاده صدق می کند ولی اگر زیاده موجب تغییر ماهیت شود زیاده صدق نمی کند مثل اینکه از ماسه و سیمان لوله های سیمانی بسازند که بکلی مغایر با ماهیت ماسه و سیمان است. د - زیاده همیشه دارای ماخذ زمانی میباشد یعنی باید زمان معینی را ماخذ قرارداده و زیاده را نسبت بآن بسنجند. بجای اصطلاح بالا اصطلاح زیادی و زیادتی بکار می رود. ماده 314 - 786 قانون مدنی (رک. نماء)

(مدنی – فقه) افزایش مال خود بخود (مانند توسعه زمین کنار رودخانه براثر سیلاب) یا بفعل غیر (ماده 314 ق - م) در اصطلاحات ذیل بکار می رود:

(مدنی – فقه) هرگاه براثر تصرف در عین مال قیمت آن زیاد شود بدون اینکه عرفأ چیزی بر عین آن مال افزوده گردد آن زیادی قیمت را زیادی حکمی گویند (درمقابل زیادی عینی) ماده 314 ق - م.

(مدنی - فقه) هر گاه متصرف درمال معینی چیزی بر آن بیفزاید (مانند اینکه درختانی در زمینی بکارد یا بنائی در آن زمین بسازد) این زیادی را زیادی عینی گویند (ماده 314 ق – م)

در معنی ضرر بکار می رود (رک. ضرر) و غالبآ این دوکلمه فارسی و عربی را که معادل یکدیگرند با هم بکار می برند و میگویند (ضرر و زیان) این استعمال که از نوع استعمالات مترادف است در تعبیرات حقوقی درست نیست.

بمعنی خسارت تاخیر تادیه است (تبصره دوم ماده 34 قانون ثبت) رک. خسارت تاخیر تادیه

(فقه) درهمی که مس درآن کرده باشند.

فاصله زمانی بین سفارش یک کالا یا سفارش انجام یک خدمت تا زمان تحویل یا انجام کامل آن به نظام آمادی یا سازمان ذیربط .

به معنی خسارت تاخیر تادیه است .

زارع کسی است که مالک زمین نیست و در زمین متعلق به دیگری کشاورزی می‌کند و مقداری از محصول را به صورت نقدی یا جنسی به مالک می‌دهد. (بند 4 ماده 1 قانون مربوط به اصلاحات اراضی مصوب 26/2/1339)

زارع صاحب نسق کسی است که مالک زمین نبوده و با دارا بودن یک یا چند عامل زراعتی شخصاً و یا با کمک خانوار خود در اراضی معینی از موقوفه زراعت می‌نماید و مقداری از محصول را به صورت نقدی یا جنسی به موقوفه می‌دهد. (بند 5 ماده 1 آیین‌نامه قانون ابطال اسناد فروش رقبات، آب و اراضی موقوفه مصوب 7/9/1363 هیأت وزیران)

زبان و خط رسمی و مشترک مردم ایران فارسی است. اسناد و مکاتبات و متون رسمی و کتب درسـی بایـد به ایـن زبـان و خط بـاشـد ولـی استفاده از زبان‌های محلی و قومی در مطبوعات و رسانه‌های گروهی و تدریس ادبیات آن‌ها در مدارس، در کنار زبان فارسی آزاد است. (اصل 15 قانون اساسی)