ترمینولوژی
حرف س
سهم ممتاز
(تجارت) سهمی که دارای مزایا و امتیازاتی نسبت به سایرسهام باشد. امتیاز ممکن است بصورت چند درصد منافع اختصاصی آن سهم یا رأی بیشتر صاحب آن سهم باشد. سهمی که دارای امتیاز نیست سهم عادی نامیده میشود.
سهم نقدی
(حقوق تجارت) سهمی است که درمقابل وجه نقدی که شخص به شرکت میدهد داده شود.
سهم ویژه
سهم ممتاز را گویند. (رک. سهم ممتاز)
(صاحب) سهم
رک. سهم
سهمیه
(تجارت) کالاهای قابل ورود به کشور که هرسال ازطرف وزارت بازرگانی مطابق قانون انحصارتجارت خارجی معین می گردد (قانون انحصار تجارت مصوب 1311-1320)
سهو
غفلت قلب از چیزی بطوری که با کوچکترین یادآوری متنبه گردد بنابراین هرسهوی اشتباه است و هراشتباهی سهو نیست زیرا اشتباه تصور خلاف واقع از چیزی را گویند خواه بکوچکترین یادآوری متنبه گردد خواه نه. بنابراین ذکر کلمه اشتباه بعد از سهو در ماده 569 آئین دادرسی مدنی از باب ذکر عام بعد از خاص است نه از باب ذکر مترادفات. (رک. اشتباه)
سهو قلم
اشتباه روشن که روی اوضاع و احوال موجود در زمینه آن اشتباه و اوضاع و احوال راجع به اشتباه کننده و طبیعت مساله مورد اشتباه جزم به اینکه اشتباه مزبور ناشی از تشخیص خلاف واقع قضیه یا جهل بقانون بوده پیدا نشود. علیهذا درصورت وجود شک باینکه اشتباه معینی ازنوع سهوالقلم است یا نه حکم سهوالقلم جاری میشود زیرا برای اینکه جزم حاصل شود که اشتباه دادرس ناشی از سهوالقلم نیست باید جزم پیدا کرد که دادرس مشتکی عنه قضیه را آنطورکه باید تشخیص نکرده ویا علم بقوانین نداشته وبرخلاف آن اظهار نظرکرده است: تحصیل چنین جزمی عادتأ دشوار است(ماده 189دادرسی مدنی وماده یک لایحه اشتباهات ثبتی و اسناد مالکیت معارض 1333)
سهوالقلم
رک. سهوقلم
سیاست
الف - اصول اداره کشور درشئون مختلف آن. در همین معنی گفته میشود سیاست جزائی فلان کشور، یعنی اصول کلی مربوط بقوانین جزائی کشور، وبهمین معنی میگویند سیاست اقتصادی وغیره. ب- بمعنی کیفر. این استعمال قدیمی است چنانکه دراصل دوازدهم قانون اساسی هم بکاررفته است (ماده 24 قانون تشکیل ایالات و ولایات 1325 قمری) ج- مسائل راجع باصول اداره وقوانین اساسی مملکت وپلیتیک دولت (ماده 103 قانون انجمنهای ایالتی و ولایتی)
سیتو
علامت اختصاری سازمان پیمان آسیای جنوب شرقی است. (رک. سازمان پیمان آسیای جنوب شرقی)
سیر
واحد وزن سابق ایران برابریک چهلم من است.
سیره
بمعنی عرف است. (رک. عرف)
سیره عقلاء
بمعنی عرف عقلاء است. (رک. عرف عقلاء) سیستم بمعنی اصل و قاعده است در اصطلاحات ذیل بکار رفته است:
سیستم خاک
(بین الملل خصوصی) بمعنی تابعیت ارضی است. طریقه ای که تابعیت اشخاص از روی محل تولدشان معین شود.
سیستم خون
(بین الملل خصوصی) طریقی است که تابعیت ابوین به محض تولد طفل به اوتحمیل میشود. مثلا دو نفر چینی که تابع ایران باشند در سیستم خون، تابعیت ایران بفرزند آنها تحمیل میشود. بنابراین سیستم خون غیر ازمساله نژاد است.
سیستم دو مجلسی
رک. پارلمان
سیستم یک مجلسی
رک. پارلمان
سیف
بهای خرید کالاها در مبداء باضافه هزینه بیمه وباربندی وحمل و نقل وسایر هزینه هائی که بآن کالا تا ورود باولین دفتر گمرکی تعلق می گیرد، و درمورد کالاهای محموله با هواپیما تا اولین فرودگاهی که کالا درآنجا تخلیه میشود تعلق میگیرد (ماده 4 قانون اصلاح تعرفه گمرکی مصوب 10- 4 -37) اصطلاح بالا ازحروف اول کلمات ذیل فراهم شده است Cost, insurance freight درزبان فرانسه بجای آن Caf استعمال میشود.
(بهای) سیف
بهای تمام شده کالای وارداتی بکشور تا ورود به گمرک مرزی را گویند. (ماده نهم قانون انحصار تجارت مصوب 1311- 1320)
سیورغال
(تاریخ حقوق) یکنوع معافیت مالی بود که بنفع بعضی اشخاص بطور موروثی برقرار می گردید و باین ترتیب یک ناحیه از پرداخت مالیات وعوارض بخزانه دولت معاف می شد. سیورغال را بعنوان حقوق و مستمری بعضو رسمی می دادند.