ترمینولوژی
حرف ن
نیروی انتظامی
نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران سازمانی است مسلح در تابعیت فرماندهی کل قوا و وابسته به وزارت کشور. (ماده 2 قانون نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران مصوب 27/4/1369)
نیم پهلوی
مسکوک طلای پنجاه ریالی یا نیم پهلوی دارای 661191/3 گرم طلای خالص است و ضرابخانه دولتی باید یک کیلوگرم طلای خالص را به مصرف ضرب 135/273 عدد مسکوک نیم پهلوی برساند. (بند ب از ماده 3 قانون اصلاح قانون واحد و مقیاس پول مصوب 22/12/1310)
نامزد (کاندیدا)
کسی که برای نمایندگان مردم در پارلمان یا شغل و مقام دیگر داوطلب شده باشد.
نامزدسازی (معرفی کاندیدا)
تعیین کسی به عنوان نامزد یک مقام سیاسی یا اجتماعی که نامزدی او مطابق قانون از طرف رای دهندگان، قبول یا رد شود.
نصاب شکنی
نگاه کنید به آبستراکسیون
نطق پیش از دستور
در هر جلسه قبل از ورود مجلس به دستورکار خود، نمایندگان میتوانند در مورد مسایل روز کشور یا مشکلات حوزه انتخابیه خود سخنرانی کنند. تعداد سخنرانان در هر جلسه حداکثر چهار نفر میباشد که دو نفر طبق فهرستی که به قید قرعه تنظیم شده است هر کدام حداکثر به مدت ده دقیقه و دو نفر دیگر که به جهت مسایل فوری و اضطراری حداکثر تا یک ساعت قبل از شروع جلسه متقاضی نطق قبل از دستور شده باشند هر کدام حداکثر به مدت پنج دقیقه میتوانند نطق نمایند. (از ماده 106 آئیننامه داخلی مجلس شورای اسلامی)
نظام انتخاباتی
نظامی که شرایط و حقوق و وظایف انتخابکنندگان و انتخابشوندگان و چگونگی اخذ آرا و تشکیل سازمانهای رایگیری هر کشور را مشخص میکند.
نظام چند مجلسی
نظامی که در آن قوه قانونگذاری مبتنی برداشتن بیش از دو مجلس است. اصولا نظامهای چند مجلسی بازتابی از جوامع طبقاتی دوران گذشته بوده است.
نظام دو مجلسی
نظامی که در ان قوه مقننه مبتنی بر وجود دو مجلس قانونگذاری شورا و سنا است. نظامهای دو مجلسی به این منظور تاسیس شده تا مجلس رتبه بالاتر قوانین تند و رادیکالی که امکان دارد در مجلس مرتبه پایینتر تصویب شود کنترل نماید.
نظام یک مجلسی
نظامی که در آن قوه مقننه فقط شامل یک مجلس (مجلس شورا) باشد.
نماینده
کسی که از طرف یک حزب یا جمعی از مردم برای انجام وظایفی انتخاب شود.
ناظر تصفیه
همین که حکم ورشکستگی صادر گردید دادگاه یک نفر را به سمت عضو ناظر معین می کند .
ناقل
الف - شخصی که مالی را منتقل به دیگری می کند خواه ضمن عقد باشد خواه ضمن ایقاع . ب - عمل حقوقی که قانون آن را از طریق نقل ملک داشته است مانند بیع ، رهن ، وصیت تمکیلی . ج-کاشف
نرخ
قیمت و ارزش هر سند یا سهم با متاع در روزی که قیمت شده است .
نرخ ارز
قیمت یک واحد پول خارجی ، حق برداشت مخصوص و یا طلا در مبادله با پول رایج در کشور می باشد .
نرخ عادله
یا قیمت عادله و یا بهای عادله عبارتست از قیمت مال معین در اکثر معاملات راجع به آن مال در بازار معین و در زمان معین .
نرخ مالیات
رقمی است که میزان قابل برداشت از مال مورد اخذ مالیات را طبق نسبت معینی به دست می دهد .
نرم بودجه
نرم مخفف نرمال ( به معنی طبیعی ) و به منظور میانگین یا حد متوسط می باشد .
نرم مصرف
عبارت است از میزان مصرف یک ماده مصرفی که توسط یک مصرف کننده ( انسان - ادواب و تجهیزات ) در یک دوره زمانی معین ( روزانه ، هفتگی ، ماهیانه ، سالانه ) این نرم که بر مبنای محاسبات دقیق کارشناسی به دست می آیند و در قالب جداول در می آیند یکی از مبناهای توزیع اقلام مصرفی می باشند . مانند مصرف ماهیانه گوشت یک سرباز یا یک یگان یا یک رده و نرم مصرف روزانه سوخت یکی موتور ژنراتور یا یک یگان یا رده .
نظارت مالی بر کنترل بودجه
عبارت است از انطباق پرداخت ها با قوانین و مقررات راجع به هر نوع خرج و به منظور ارزشیابی و مطابقت عملیات و نتایج حاصله با هدف ها و سیاست های تعیین شده .