ترمینولوژی
حرف و
ولایت ولات
(فقه) مقصود تصدی امور سیاسیه است یعنی برقراری نظم کشور و مردم و دفاع از استقلال و امنیت و اجراء مقررات و وصول حقوق مالی( جز در حدودی که از شئون منصب قضاء است )آنچه که امروز بعنوان قوه مجریه می شنا سیم بیشتر ازآن در اختیار و صلاحیت والیان بوده است و در حقوق اداری اسلام والی غیرازقاضی بوده است وولایت ولات در مقا بل اصطلاح ولایت قضاء و افتاء بکار می رفت( باین اصطلاحات مراجعه شود).
ولد
در لغت عرب بمعنی هر حیوانی است که براثر وضع حمل پدید آمده باشد خواه ازذکور باشد خواه از اناث و برتثنیه و جمع هم صدق می کند بنابراین نوه و نبیره شخص هم در لغت ولد (اولاد) محسوب است فارسی دقیق این کلمه (زاد) است و درعرف عام زاد و ولد دوکلمه مترادفند که باهم زیاد استعمال می شوند. واولاد در باب ارث ا ختصاص بطبقه بلافصل ندارد. در اصطلاحات ذیل بکار رفته است:
ولد زناEnfant adulterin (batard)
(مدنی- فقه) طفل حاصل حاصل ازرابطه غیر قانونی زن و مرد را گویند (ماده 884 قانون مدنی ).
ولد شبهه (مدنی- فقه )فرزندی
است که صاحب نطفه غیر ازشوهر زن( زاینده آن فرزند) باشد و مقاربت با مادرآن فرزند از روی اشتباه شده باشد چنانکه کسی بایکی از محارم خود درتاریکی یا حالت نیمه بیداری بخیال اینکه زوجه او است ویا جهل بقرابت نزدیکی کند. تمام احکام طفل عادی(حلال زاده) درتوارث درباره او جاری است. ممکن است طفل نسبت بابوین ولد شبهه باشد( اگر هر دو اشتباه کرده باشند) یا از یکطرف ولد شبهه واز طرف دیگر ولد زنا باشد (اگر اشتباه را یکطرف کرده باشد) از رابطه زنا ارث حاصل نمیشود ولی از رابطه شبهه ارث حاصل میشود هم بصورت وارث وهم بصورت مورث.( ماده 1164- 1165 قا نون مدنی ).
ولد ملاعنه
مرادف این الملاعنه است. (رک. لعان)
ولگرد
(مدنی- جزا) کسیکه وسیلهء معاش معلوم ندارد و از روی بی قیدی و تنبلی درصدد تهیهء کار برای خود بر نمی آید (ماده 273 قا نون جزا) بنا براین کسیکه بامال پدرش اعاشه می کند ولگرد نیست هرچند که بی قید و بیکاره باشد.
ولی
کسیکه، بحکم قانون اختیار دیگری یا دیگران را درقسمتی از امور دارا می باشد خواه در امور خصوصی (ما نند ولایت پدر وجد نسبت بصغیر) وخواه در امورعمومی مانند اختیارهر یک ازکارمندان دولت درحدود شغل خود. بهمین جهت هریک ازکارمندان دولت را در فقه والی وجمع آنها را ولات (بضم و او) می گفتند. در اصطلاحات ذیل بکار رفته است:
ولی اجباری
ولی خاص را گویند. ( رک. ولایت بمعنی خاص)
ولی خاص
(مدنی- فقه) کسیکه عنوان ولایت بمعنی خاص را دارا باشد. ( رک. ولایت بمعنی خاص)
واحد آموزشی
واحد آموزشی عبارت است از یک ناحیه آموزش و پرورش یا دانشگاه یا مجتمع آموزشی. (تبصره 1 ماده 1 متن اصلاحی آییننامه اجرایی فعالیت انجمنهای اسلامی موضوع قانون فعالیت احزاب، جمعیتها و انجمنهای سیاسی و صنفی و انجمنهای اسلامی یا اقلیتهای دینی شناخته شده مصوب 7/6/1360 مجلس شورای اسلامی مصوب 18/6/1363 هیأت وزیران)
واحد اداری
واحد اداری عبارت است از وزارتخانه، سازمان و اداره دولتی و ارگان عمومی که خدمات اداری و رفاهی ارائه میدهد. (تبصره 5 ماده 1 متن اصلاحی آییننامه اجرایی فعالیت انجمنهای اسـلامـی مـوضــوع قانـون فعـالـیت احـزاب، جمعیتها و انجمــنهـای سیاسـی و صنفی و انجمـنهای اسلامی یا اقلیتهای دینی شناخته شده مصوب 7/6/1360 مجلس شورای اسلامی مصوب 18/6/1363 هیأت وزیران)
واحد اداری
واحد اداری عبارت است از وزارتخانه، سازمان و اداره دولتی و ارگان عمومی که خدمات اداری و رفاهی ارائه میدهد. (تبصره 5 ماده 1 آییننامه اجرایی فعالیت انجمنهای اسلامی مصوب 10/7/1362 هیأت وزیران)
واحد پول ایران
واحد پول ایران ریال است. ریال برابر صد دینار است. (بند الف ماده 1 قانون پولی و بانکی کشور مصوب 18/4/1351)
واحد پول ایران
واحد پول کشور ایران ریال است که به یکصد دینار تقسیم میشود. (ماده 11 قانون بانکی و پولی کشور مصوب 7/3/1339)
واحد تحقیقات صنعتی
واحدی است غیرتولیدی که جهت انجام تحقیقات صنعتی کاربردی توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی ایجاد میشود و ممکن است مشتمل بر آزمایشگاه و کارگاه وابسته به آن بوده و در بخش صنایع و معادن به صورت مطالعاتی، آزمایشگاهی، طراحی و کارگاهی با هدف حل مشکلات تولید، بالا بردن کیفیت و کمیت تولیدات و اقتصادی کردن آن، گسترش و کاربرد مواد و تجهیزات و کاهش وابستگی در جهت اصلاح ساختار صنعتی و نیل به خوداتکایی از طریق زیر انجام پذیرد. (بند الف مقدمه آییننامه کمکهای مالی و تجهیزاتی به دارندگان مجوزهای تحقیقات صنعتی مصوب 28/11/1366 هیأت وزیران
واحد حق برداشت مخصوص
واحد حق برداشت مخصوص واحد محاسبه در معاملات صندوق بینالمللی پول است که در تاریخ 18 تیرماه 1351 (2531) رسماً معادل 2425/82 ریال بوده است و در حال حاضر طبق ضوابط مصوب هیأت مدیره صندوق بینالمللی پول نرخ روزانه آن معتبر میباشد. (تبصره ماده واحده قانون افزایش سهمیه ایران در صندوق بینالمللی پول مصوب 7/10/1356)
واحد دولتی
واحد دولتی در این آییننامه واحدی است که بیش از 50 درصد از سهام آن متعلق به دولت یا شرکتهای دولتی باشد، واحد تحت مدیریت دولت واحدی است که مدیریت آن توسط دولت، شرکتهای دولتی یا شرکتهای تحت مدیریت دولتی تعیین گردد. (ماده 48 آییننامه اجرایی قانون شوراهای اسلامی کار مصوب 17/7/1364 هیأت وزیران)
واحد صنفی
واحدهای اقتصادی یا خدمات که فعالیت آنها در محل ثابت یا وسیله سیار باشد و توسط فرد یا افراد صنفی به اخذ پروانه کسب یا پروانه اشتغال دایر شده و یا بشود واحد صنفی شناخته میشوند. (ماده 3 لایحه قانونی راجع به اجازه اجرای اصلاحاتی که توسط هیأت عالی نظارت در قانون نظام صنفی و اصلاحیههای آن به عمل آمده است مصوب 13/4/1359 شورای انقلاب)
واحد صنفی
واحدهای اقتصادی یا خدمات که فعالیت آنها در محل ثابت یا با وسیله سیار باشد و توسط فرد یا افراد صنفی با اخذ پروانه کسب یا پروانه اشتغال دایر شده یا بشود واحد صنفی شناخته میشوند. (ماده 3 قانون نظام صنفی مصوب 16/3/1350)
واحد صنفی
واحد صنفی به مجموعهای از افراد اطلاق میگردد که دارای یک نوع کسب، پیشه، حرفه و تجارت معین باشند. (تبصره 2 ماده 1 متن اصلاحی آییننامه اجرایی فعالیت انجمنهای اسلامی موضوع قانون فعالیت احزاب، جمعیتها و انجمنهای سیاسی و صنفی و انجمنهای اسلامی یا اقلیتهای دینی شناخته شده مصوب 7/6/1360 مجلس شورای اسلامی مصوب 18/6/1363 هیأت وزیران)