تصدیق نامه ای که دادگاه صادرکند و در آن اخبار از واقعه ای نماید (ماده 17 قانون ثبت - ماده 307 دادرسی مدنی)

(تجارت) تصدیقی است که شرکت سهامی آنرا بصورت با اسم و یا بی اسم قبل از صادرکردن سهام باشخاص میدهد و حکم سهام را دارد.

اصطلاح تفصیلی تصدیق است و بجای آن شهادتنامه و دیپلم هم بکار میرود (ماده 109 قانون مجازات) رک. تصدیق

(مدنی) تصرف عبارت است از اینکه مالی تحت اختیارکسی باشد و او بتواند نسبت بآن مال در حدود قا نون یا بعدلان تصمیم بگیرد. تصرف ممکن است به مباشرت باشد یا بواسطه مانند تصرف قیم و وکیل ومباشر (ماده 745 آئین دادرسی مدنی)

عمل حقوقی که نتیجه آن اداره مالی است مانند عقد بیمه بر ضد حریق: در مقابل تصرف ناقل استعمال میشود.

تصرفی که از طرف غیر بعنوان امانی و نیابت باشد مانند تصرف مستاجر درعین مستاجره و تصرف امین در مال مورد امانت و تصرف وکیل درموضوع وکالت. درمقابل دو اصطلاح ذیل بکار میرود: الف - تصرف بعنوان مالکیت ب- تصرف بعنوان وقف

(مدنی) تصرف در مال که موجب استهلاک عرفی آن شود تصرف استعمالی نامیده میشود مانند قطع درخت میوه و ساختن چوب وتخته ازآن. استفاده و تصرف در میوه درخت بدون قطع آن، تصرف انتفاعی است. (رک. تصرف انتفاعی)

(مدنی) تصرفی است که در منافع مال با بقاء آن صورت میگیرد مانند تصرف انتفاعی مستاجر و مؤجر نسبت بعین مستأجره : مستاجر ازمنافع عین بهره مند میشود و موجر از عوض منافع (مال – الاجاره) استفاده میکند. عقد رهن، راهن را از تصرفات انتفاعی که با حق مرتهن منافات نداشته باشد منع نمیکند (ماده 793 ق - م) تصرف انتفاعی موصی در موصی به (که عین معین باشد) دلیل رجوع وی از وصیت نیست ولی تصرف استعمالی دلیل رجوع از آن محسوب میشود. من علیه الخیار در مدت خیار، ممنوع ازتصرف انتفاعی نیست بهمین رو میتواند مال منتقل الیه را اجاره بدهد ولی تصرف مادی نمی تواند بکند.

کسیکه متصرف مالی (منقول یا غیرمنقول) باشد فرض قانون این است که تصرف او تصرف بعنوان مالکیت محسوب است (ماده 747 آئین دادرسی مدنی) درمقابل ((تصرف ازطرف غیر)) و((تصرف بعنوان وقف)) استعمال میشود به این دو اصطلاح مراجعه نمائید.

تصرف کسی درمالی بعنوان تصدی برمال وقف یا انتفاع ازموقوفه راگویند بنا بر این تصرف متولی و ناظر وقف و نیز تصرف موقوف علیهم تصرف بعنوان وقف محسوب است.

(مدنی) تصرف حقوقی عبارت است از اقدام بیک عمل حقوقی (اعم از عقد یا ایقاع) نسبت بمال معین. ماده 30 ق- م ناظر به تصرف حقوقی نیست ولی بوحدت ملاک شامل این نوع تصرف هم می باشد. ماده 10- 754 ق- م مستقیما ناظر بتصرفات حقوقی می باشند. رک. تصرف استعمالی - تصرف انتفاعی

ید غیر قانونی را گویند. رک. یدعادیه 1250- تصرف عدوانی بمعنی اخص تصرف عدوانی بمعنی اخص که موضوع دعوی تصرف عدوانی است تصرفی است که بدون رضای مالک مال غیر منقول از طرف کسی صورت گرفته باشد.

اولا- فرق نمی کند که متصرف عدوانی مستقل درتصرف باشد و یا بهمراه شخص دیگر تصرف کند. ثانیا - فرق نمی کند که تصرف مزبور به نفوذ وقدرت شخصی افراد عادی خود سرانه بعمل آمده باشد یا اینکه تصرف متکی بنفوذ وقدرت شخصی وی نبوده بلکه بدستور مقام بی صلاحیت مال غیر بتصرف او داده باشد. ثالثا - شریک مال مشاع هم که بدون اذن شریک دیگر تصرف درملک کند تصرف عدوانی خواهد بود.

عبارت است از خارج شدن مال از ید مالک (یا قائم مقام قانونی او) بدون رضای وی ویا بدون مجوز قانونی. عدم رضای مالک یا عدم اذن قانونی اوموجب تحقق عدوان است (ماده 326 دادرسی مدنی). ممکن است مالکی که ممنوع المداخله درمال خود شده (مانند ورشکسته) راضی بتصرف کسی درمال خود باشد این رضا فایده ندارد وتصرف دیگران درمال او بدون اذن قانون، تصرف عدوانی است. تصرف عدوانی بمعنی اعم در ماده 308 قانون مدنی بیان شده است ومفاد این ماده از حدیث ((علی الید ما اخذت حتی تودیه)) گرفته شده است.

(مدنی- فقه) تصرف شخص در مال غیر بنحو عدوان (ماده 308 ق- م) ید عدوانی اعم از یدغاصبانه است ید عدوانی شامل هر دوصورت پیش بینی شده در ماده 308 ق- م می باشد و حال اینکه ید غاصبانه فقط شامل شق اول آن است. در غصب، غاصب باید عامدا در مال دیگری تصرف کند ولی دریدعدوانی ممکن است عامدا درمال دیگری تصرف بعمل آید یا از روی جهل و غفلت.

مرادف تصرف غاصبانه است.

(مدنی) مترادف با تصرف نامشروع و تصرف عدوانی است واعم از تصرف غصبی یا غاصبانه است. (رک. ید عادیه) (جزا) در معانی ذیل بکار میرود: الف - درمعنی اعم که شامل اختلاس (رک. اختلاس) و سایر تصرفات غیر قانونی (که معنی اخص این اصطلاح است و ذیلا توضیح داده میشود) است. ب - در معنی اخص عبارت است از تصرف بدون مجوز قانونی امناء اموال دولت (یا اموالی که متعلق بافراد و اشخاص است و دولت بامانت آنها را نگه می دارد) در اموال منقولی که امین در نگهداری آنها هستند (ماده 152 قانون جزا و بند 16 از ماده واحده متمم قانون دیوان جزای عمال دولت - مصوب 1308)

رک. تصرف مالی

(حقوق مدنی) عبارت است از اختیار مادی یا عملی درچیزی بنحوی که دارنده آن اختیار بتواند در آن چیز دخالت قانونی بنماید. (در مقابل تصرف عدوانی یا غیرقانونی و نامشروع استعمال میشود)

(مدنی- فقه) تصرف در عین مال است بطوری که وصف یا جزء یا تمام آن مال را تلف نموده و تغییردهد. مرادف ((تصرف متلف)) است و درمقابل تصرف انتفاعی و تصرف ناقل و تصرف حقوقی استعمال میشود.