کمیسیون ماده 100 شهرداری چیست؟ + و نحوه رسیدگی به آن

قطعاً همه ما از این دست خبرها شنیده‌ایم که شخصی به دلیل انجام تخلف هنگام ساخت و ساز موظف به تخریب بنا و یا پرداخت جریمه شده است، یا شاید این اتفاق برای خودمان رخ داده است. نهاد رسیدگی به این مسائل، کمیسیون ماده 100 شهرداری است.

تصور کنید که در زمینه ساخت و ساز هیچ قانونی وجود نداشته باشد و هرکس هر ملکی یا ساختمانی را به اراده خود می‌ساخت، قطعاً در صورت وجود چنین شرایطی نظم شهری برهم می‌خورد و درگیری‌های زیادی صورت خواهد گرفت.

در همه شهرها به منظور انجام ساخت و ساز قوانینی مشخص شده است که در صورت نقض این قوانین از سوی شهروندان، کمیسیون ماده 100 شهرداری به آن رسیدگی خواهد نمود و با متخلفان برخورد نموده و آن‌ها را مجازات خواهد کرد. در واقع وظیفه کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری رسیدگی به تخلفات ساختمانی است. برای آشنایی بیشتر با کمیسیون ماده 100 شهرداری، در این مقاله از مجموعه حقوقی معید با ما همراه باشید.

توصیه می کنیم مقاله بهترین وکیل ملکی در تهران را از مجموعه ما برای کسب اطلاعات بیشتر مطالعه نمایید.

ارتباط با مجموعه حقوقی معید

شماره تماس :  021-91016668

آدرس ما : تهران سعادت اباد چهارراه سرو غربی خیابان ریاضی بخشایش خیابان زند وکیلی غربی پلاک 91 طبقه 4

همه مالکان اراضی و املاک واقع در محدوده خدماتی موظف هستند طبق ماده 100 قانون شهرداری قبل از ساخت و ساز از شهرداری، پرونده ساختمان دریافت کنند که در صورت خلاف انجام این قانون، عاملان برای رسیدگی به کمیسیون ماده 100 ارجاع داده خواهند شد. در ادامه پرونده‌هایی که در کمیسیون ماده 100 مورد رسیدگی قرار می‌گیرند معرفی شده است.

• ساخت بنای بدون پروانه یا مجوز

مطابق با ماده 100 قانون شهرداری همه مالکان زمین‌ها و املاکی که در محدوده شهر یا حریم آن واقع شده‌اند باید قبل از انجام هر اقدامی از جمله ساخت و ساز یا تفکیک، مجوز یا پروانه ساخت را از شهرداری دریافت کنند. در صورت نقض این قانون، کمیسیون با بررسی شرایط در دو حالت رای خود را صادر می‌کند. در حالت اول اگر ساخت و ساز بدون رعایت اصول فنی و بهداشتی و شهرسازی در حال ساخت باشد، کمیسیون حکم به تخریب بنا را خواهد داد. در حالت دوم در صورتی که ساخت و ساز بدون گرفتن مجوز شهرداری صورت گیرد اما اصول فنی و بهداشتی و شهرسازی در آن رعایت شده باشد، کمیسیون می‌تواند علاوه بر صدور حکم تخریب نقض‌کننده قانون را با پرداخت جریمه مجازات کند.‌

• عدم احداث پارکینگ

در برخی از موارد با توجه به ضوابط شهرداری و نقشه و مشخصات پروانه احداث پارکینگ ضروری است. بنابراین در صورتی که سازنده ساختمان این مورد را رعایت نکند یا اینکه پارکینگی بدون رعایت اصول فنی بسازد مرتکب تخلف شده است و پرونده آن در کمیسیون ماده 100 مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در صورتی که امکان اصلاح تخلف وجود داشته باشد یعنی امکان ساخت مجدد پارکینگ وجود داشته باشد، حکم به اصلاح آن صادر خواهد شد اما در صورت عدم امکان اصلاح حکم به پرداخت، جریمه صادر خواهد شد. در صورت عدم رعایت اصول شهرسازی و فنی نیز کمیسیون موظف به صدور حکم تخریب خواهد بود.

• تخلف تراکم اضافی

در پروانه ساخت هر ساختمان مساحت زیربنای آن ذکر می‌شود اما اگر بیشتر از مساحت ذکر شده ساختمان ساخته شود و اضافه بنا وجود داشته باشد، تخلف تراکم اضافی صورت گرفته است و کمیسیون ماده 100 قانون شهرداری به آن رسیدگی خواهد نمود. در صورتی که اصول فنی و بهداشتی رعایت نشده باشد و کمیسیون حکم به پرداخت جریمه را صادر کند ولی جریمه پرداخت نشود، حکم تخریب بنای اضافی صادر خواهد شد.

• عدم استحکام لازم بنا

در شرایطی که اصول فنی، بهداشتی و شهرسازی برای ساخت ساختمان رعایت نشده باشد و ساختمان از استحکام لازم برخوردار نباشد، کمیسیون ماده 100 قانون شهرداری موظف است حکم به تخریب بنا صادر کند.

• تجاوز به معابر شهر

تخلف دیگری که رسیدگی به پرونده آن توسط کمیسیون ماده 100 صورت خواهد گرفت، پرونده مربوط به تجاوز به معابر شهر است. منظور از تجاوز به معابر شهر عقب نشینی نکردن مالک و تجاوز به ملک فعلی شهرداری است.

• تخلف مهندس ناظر ساختمان

مهندس ناظر ساختمان وظیفه دارد که بر عملیات اجرایی ساختمان نظارت کند تا ساختمان با مشخصات درج شده در پرونده و نقشه مطابقت داشته باشد، همچنین در پایان ساخت نیز مهندس ناظر وظیفه دارد که تایید کند ساختمان مطابق با آنچه در پرونده و نقشه وجود دارد ساخته شده است. در صورت مشاهده تخلف توسط مهندس ناظر ساختمان و عدم گزارش آن و یا گزارش خلاف واقعیت و مطرح شدن پرونده در کمیسیون ماده 100، تخلف مهندس ناظر به سازمان نظام مهندسی گزارش داده خواهد شد.

• تغییر کاربری

در برخی از شهرها که نقشه جامع شهری تهیه شده است، شهرداری وظیفه دارد طبق این نقشه در پرونده ساختمانی نوع استفاده از ساختمان را قید کند. در صورتی که استفاده‌ای خلاف آنچه در پروانه ذکر شده است از ساختمان صورت گیرد، این مسئله در کمیسیون ماده 100 مطرح خواهد شد و کمیسیون بعد از محرز شدن تخلف با تصمیم ماموران شهرداری در مورد تعطیلی محل رای را صادر خواهند نمود.

نحوه رسیدگی به پرونده تخلفات در کمیسیون ماده 100 در دو مرحله صورت خواهد گرفت. کمیسیون ماده 100 قانون شهرداری شامل 2 کمیسیون از جمله کمیسیون بدوی و کمیسیون تجدید نظر است که در ادامه نحوه رسیدگی به پرونده در این دو کمیسیون بررسی شده است.

• مرحله اول: مطرح شدن پرونده تخلفات در کمیسیون بدوی

پرونده‌های مربوط به تخلفات شهری ابتدا در کمیسیون بدوی مطرح خواهد شد. نمایندگی شهرداری یکی از اعضای کمیسیون بدوی است که برای ارائه توضیحات در این کمیسیون شرکت خواهد نمود. هر شخصی که پرونده تخلف او در کمیسیون بدوی مطرح شود می‌تواند با ارائه لایه کتبی از خود دفاع کند.

• مرحله دوم: اعتراض در کمیسیون تجدید نظر به تصمیمات گرفته شده در کمیسیون بدوی

همه تصمیماتی که در کمیسیون بدوی گرفته می‌شود، در کمیسیون تجدید نظر قابل اعتراض است. نکته‌ای که وجود دارد این است که اعتراض به تصمیم کمیسیون بدوی باید تا 10 روز از تاریخ ابلاغ رای در کمیسیون تجدید نظر مطرح گردد. با وجود اینکه تصمیمات کمیسیون تجدید نظر قطعی و قابل اجرا است اما امکان اعتراض از آن‌ها نیز وجود دارد. مطابق با بند ب ماده 10 قانون دیوان عدالت اداری در صورتی که شخصی ادعا داشته باشد که تصمیم کمیسیون با قوانین و مقررات انطباق ندارد، می‌تواند با مراجعه به دیوان عدالت اداری به این تصمیم اعتراض کند.

همه مالکان املاک و اراضی واقع در محدوده شهر یا حریم آن باید مطابق با ماده 100 قانون شهرداری، قبل از انجام هر اقدام عمرانی یا تفکیک اراضی خود و آغاز ساختمان‌سازی، از شهرداری پروانه دریافت کنند و در صورت عدم رعایت قوانین و ساخت ساختمان بدون پروانه یا خلاف مفاد پروانه، شهرداری می‌تواند از آن جلوگیری کند. البته قانون ماده 100قانون شهرداری تبصره‌های نیز دارد که در ادامه بیان شده است.

تبصره 1: در مواردی مانند، ساخت بنا خلاف مشخصات پروانه، عدم رعایت اصول شهرسازی و فنی، احداث بدون پروانه و غیره، موضوع به تقاضای شهرداری در کمیسیون‌ها تشکیل یافته از نماینده وزارت کشور، قضات دادگستری و یکی از اعضای انجمن شهری مطرح خواهد شد. بعد از وصول پرونده از طریق کمیسیون به ذی نفع، کمیسیون مکلف است در مدت 10 روز توضیحات خود را کتباً اعلام کند. سپس موضوع یه نماینده شهرداری مطرح می‌کند. شهرداری موظف است در مواردی که از ادامه ساخت جلوگیری می‌کند، ظرف مدت یک هفته از تاریخ جلوگیری موضوع را به کمیسیون اعلام کند در غیر این صورت به تقاضای ذی نقع به کمیسیون رسیدگی خواهد شد. در صورت تصمیم به قلع قسمتی از بنا یا همه آت، مهلتی کمتر از دوماه تعیین می‌شود و شهرداری مکلف به ارائه تصمیم مربوطه به مالک است. در صورت عدم قلع بنا توسط مالک، شهرداری اقدام خواهد نمود.

تبصره 2: در مورد اضافه بنای زائد بر مساحت زیر بنای مندرج در پروانه ساختمانی واقع در حوزه استفاده از اراضی مسکونی، کمیسیون می‌تواند در صورت عدم ضرورت قلع اضافه بنا با توجه به موقعیت مکانی ملک، رای به پرداخت جریمه دهد و شهرداری نیز مکلف به وصول جریمه است. در صورت عدم پرداخت جریمه توسط ذینفع، شهرداری مکلف به ارجاع مجدد پرونده به همان کمیسیون و تقاضا برای صدور رای تخریب است.

تبصره 3: در مورد اضافه بناء زائد بر مساحت مندرج در پروانه ساختمانی واقع در حوزه استفاده از اراضی تجاری و صنعتی و اداری، کمیسیون می‌تواند در صورت عدم ضرورت قلع اضافه بنا، رای به اخذ جریمه بدهد و شهرداری موظف به وصول آن است. در صورت عدم پرداخت جریمه توسط ذینفع، شهرداری مکلف به ارجاع مجدد پرونده به کمیسیون و درخواست صدور رای تخریب بنا است.

تبصره 4: در رابطه با احداث بنای بدون پروانه در حوزه استفاده از اراضی مربوطه و رعایت اصول فنی شهرسازی و بهداشتی، کمیسیون می‌تواند به اخذ جریمه به ازای هر متر مربع بنای بدون مجوز یعنی یک دهم ارزش معاملاتی ساختمان رای دهد و در نهایت بلامانع بودن صدور برگ پایان کار ساختمان را به شهرداری اعلام نماید. در مورد اضافه بناء زائد بر تراکم مجاز با توجه به تبصره‌های 2 و 3، رای صادر خواهد شد.

تبصره 5: در رابطه با تخلف عدم احداث پارکینگ، قابل استفاده نبودن آن یا عدم امکان اصلاح، کمیسیون می‌تواند با توجه به موقعیت مکانی و نوع استفاده از فضای پارکینگ، حداقل یک برابر و حداکثر دو برابر ارزش معاملاتی ساختمان رای به پرداخت جریمه دهد. شهرداری مکلف به وصول جریمه و صدور برگ پایان کار است.

تبصره 6: در رابطه با تجاوز به معابر شهر، مالکان موظف به رعایت برهای اصلاحی در هنگام طرح‌های مصوب یا نوسازی بر اساس پروانه ساختمان هستند. در صورت نقض قوانین خلاف پروانه، شهرداری مکلف به جلوگیری از ادامه عملیات و ارسال پرونده به کمیسیون است. در مورد تخلفاتی مانند مستحکم نبودن بنا، عدم رعایت اصول فنی و بهداشتی و شهرسازی، کمیسیون ماده 10p به پرونده رسیدگی خواهد نمود.

تبصره 7: در صورت عدم نظارت صحیح مهندس ناظر ساختمان و یا عدم گزارش به موقع تخلف و صدور رای بر جریمه یا تخریب ساختمان، شهرداری مکلف به منعکس نمودن مراتب به نظام اداری و ساختمانی است. شورای انتظامی نظام نیز موظف به مجازات مهندس ناظر با توجه به اهمیت موضوع، 6 ماه تا 3 سال محرومیت از کار است و در صورت تکرار تخلف نیز به وسیله کمیسیون ماده 100، مهندس ناظر به حداکثر مجازات محکوم خواهد شد.

تبصره 8: گواهی پایان کار ساختمان را قبل از انجام معامله قطعی ساختمان‌ها و در خصوص ساختمان‌های ناتمام گواهی عدم خلاف تا تاریخ انجام معامله را شهرداری صادر می‌کند. برای ساختمان‌هایی که قبل از تصویب قانون 6 تبصره الحاقی به ماده 100 قانون شهرداری معامله آن‌‌ها انجام گرفته و در صورتی که مورد معامله کل پلاک را شامل نشود، الزامی به صدور گواهی برگ پایان ساختمان یا عدم خلاف نخواهد بود و ثبت و تصریح آن در سند مانعی ندارد. اما ساختمان‌هایی که قبل از تاریخ تصویب نقشه جامع شهر ساخته شده باشند، در صورت عدم احداث بنای جدید و نشان دادن مدارک مبنی بر عدم ایجاد بنای جدید قبل از سال تصویب طرح جامع شهری، با ثبت و تصریح موارد فوق در سند مالکیت بلا مانع هستند.

تبصره 9: ساختمان‌هایی که پروانه ساخت آن‌ها قبل از تاریخ تصویب نقشه جامع شهر صادر شده باشد از شمول تبصرۀ 1 مادۀ 100 قانون شهرداری معاف خواهند شد.

تبصره 10: هرگاه شهرداری قائم مقام یا مالک او از تاریخ ابلاغ رای در مدت 10 روز به آن رای اعتراض کنند، مرجع رسیدگی به این اعتراض، کمیسیون ماده 100 خواهد بود که اعضای آن غیر از افرادی هستند که در صدور رای قبلی شرکت داشتند و رای این کمیسیون قطعی خواهد بود.

تبصره 11: آیین نامه ارزش معاملاتی ساختمان بعد از تهیه توسط شهرداری و تصویب آن توسط انجمن شهر در مورد اخذ جرائم قابل اجرا بوده و این ارزش معاملاتی سالی یک بار قابل تجدید نظر خواهد بود.

کمیسیون ماده 100قانون شهرداری نهادی است که به تخلفات مربوط به ساخت و ساز رسیدگی می‌کند. پرونده‌های مربوط به ساخت بنای بدون پروانه، عدم احداث پارکینگ، تخلف تراکم اضافی، عدم استحکام بنا و غیره توسط این کمیسیون رسیدگی می‌شود‌. ما در این مقاله به اطلاعات لازم درمورد کمیسیون ماده 100 قانون شهرداری پرداختیم. همچنین برای رسیدگی به پرونده‌هایی که رسیدگی به آن‌ها بر عهده کمیسیون ماده 100 شهرداری است نیز می‌توان از وکلای متخصص و مجرب مجموعه حقوقی معید کمک گرفت که وکیل ملکی در شمال تهران می تواند در این زمینه به شما کمک کند.

مجموعه حقوقی معید، به همکاری وکلای متخصص و زبده تلاش دارد تا به افرادی که درگیر مشکلات حقوقی هستند خدمات مشاوره و وکالت ارائه دهد. در صورت برخورداری از خدمات تیم حقوقی معید، شما می توانید از طرق ارتباطی که در سایت به آن اشاره شده با ما در تماس باشید. و سوالات حقوقی خود را با وکلای ما از طریق مشاوره آنلاین، تلفنی در میان بگذارید. و اگر قصد مشاوره حضوری و بررسی مدارک دارید برای حضور در دفتر سعادت آباد، می توانید اقدام به گرفتن وقت مشاوره کنید.

ارتباط با مجموعه حقوقی معید

شماره تماس :  021-91016668

آدرس ما : تهران سعادت اباد چهارراه سرو غربی خیابان ریاضی بخشایش خیابان زند وکیلی غربی پلاک 91 طبقه 4

1-کمیسیون ماده 100 شهرداری چه وظیفه‌ای دارد؟

صورت نقض قوانین شهری و ساخت و ساز توسط شهروندان، کمیسیون ماده 100 به پرونده آن‌ها رسیدگی خواهد نمود.

2-کمیسیون ماده 100 شهرداری به چه پرونده‌هایی رسیدگی خواهد نمود؟

ساخت بنای بدون پروانه یا مجوز، تخلف تراکم اضافی، عدم احداث پارکینگ، عدم استحکام لازم بنا، تجاوز به معابر شهر، تخلف مهندس ناظر ساختمان و تغییر کاربری.

3-آیا می توان به تصمیمات گرفته شده در کمیسیون بدوی اعتراض کرد؟

بله، در کمیسیون تجدید نظر امکان اعتراض به تصمیمات کمیسیون بدوی وجود دارد.