ترمینولوژی
حرف الف
اثبات
( فقه)مرحله علم بچیزی را مرحله اثبات آن چیز نامند وچون درعم خطاهم واقع میشود بنابراین ممکن است مرحله اثبات مطا بق مرحلة ثبوت( واقع)نباشد. ( در مقابل ثبوت استعمال میشود- رک . ثبوت )بجای اثبات، عبارت " به ثبوت رسا ندن " را بکار میبر ند واین از اغلاط است ( آئین دادرسی) اقامه دلیل بر مورد ادعاء بر ای ترتب آثار قا نو نی آن برأن.
اطلاعات پردازش شده هواشناسی
اطلاعاتی است که به کمک نیروی انسانی یا در فرایندهای ماشینی از حالت خام خارج و پس از سازماندهی علمی و تخصصی به صورت فراوردههای جدید مورد استفاده قرار میگیرد. (بند ب ماده 1 آییننامه اجرایی ماده (21) قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب 3/4/1377 هیأت وزیران)
اطلاعات خام هواشناسی
اطلاعات خام یا پایه: دادههای مذکور شامل اطلاعات حاصل از کلیه دیدهبانیهای هواشناسی است که در انواع ایستگاههای سازمان هواشناسی مستقیماً انجام میگردد یا اطلاعاتی که از دفاتر، گرافها یا نمودارهای مربوط به طور دستی یا به وسیله ماشین استخراج میشود. (بند الف ماده 1 از آییننامه اجرایی ماده (21) قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب 3/4/1377 هیأت وزیران)
اظهار
منظور از اظهار مندرج در این قانون ذکر اوصاف و مشخصات کامل کالا در اظهارنامه تسلیمی به گمرک است به شکلی که با توجه به آن اوصاف و مشخصات کالای اظهار شده مشخص و از غیر آن به نحو روشن متمایز شود. (بند هـ ماده 2 از قانون امور گمرکی مصوبه 30/3/1350)
اظهار
مطلبی که از طرف دولت به مجلس میرسد به کلمه (اظهار) تعبیر میگردد و مطلبی که از طرف اعضا مجلس باشد به کلمه (عنوان) و آنچه سایر مردم به فرستند به کلمه (عریضه). (ماده 42 نظامنامه داخلی دارالشورای ملی ایران مصوب 25/7/1285)
اظهار اجمالی کالای عبوری
عبارت است از ذکر مشخصات کلی کالا که در اظهارنامه اجمالی به گمرک یا بندر ارائه میگردد. (بند ت ماده 1 آییننامه اجرایی قانون حمل و نقل و عبور و کالاهای خارجی از قلمرو جمهوری اسلامی ایران مصوب 18/5/1377 هیأت وزیران)
اظهارکالای عبوری
عبارت است از ذکر اوصاف و مشخصات کامل کالا در اظهارنامه تسلیمی که جهت عبور خارجی کالا به گمرک ارائه میگردد. (بند پ ماده 1 از آییننامه اجرایی قانون حمل و نقل و عبور کالاهای خارجی از قلمرو جمهوری اسلامی ایران مصوب 18/5/1377 هیأت وزیران)
اظهارنامه اجمالی کالای عبوری
عبارت است از برگهای (فرمی) چاپی جهت اظهاراجمالی کالا که در بدو ورود آن توسط هدایتکننده وسیله حمل یا نماینده شرکت حمل و نقل یا نماینده راهآهن به گمرک یا بندر یا فرودگاه حسب مورد تسلیم میگردد. (بند ب ماده 1 آییننامه اجرایی قانون حمل و نقل و عبور کالاهای خارجی از قملرو جمهوری اسلامی ایران 18/5/1377 هیأت وزیران)
اظهارنامه عبور خارجی
عبارت است از برگهای (فرمی) چاپی که توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران چاپ شده و جهت اظهار کالاهای عبوری خارجی مورد استفاده قرار میگیرد. (بند الف ماده 1 آییننامه اجرایی قانون حمل و نقل و عبور کالاهای خارجی از قلمرو جمهوری اسلامی ایران مصوب 18/5/1377)
اعاده دادرسی اصلی)
عبارت است از این که متقاضی اعاده دادرسی به طور مستقل آن را درخواست نماید. (بند الف ماده 432 از قانون آییندادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب (در امور مدنی) مصوب 21/1/1379)
اعاده دادرسی اصلی
اعاده دادرسی بر دو قسم است: 1- اصلی 2- طاری اعاده دادرسی اصلی است در صورتی که درخواستکننده اعاده دادرسی مستقلاً درخواست اعاده دادرسی نماید. (ماده 598 قانونآیین دادرسی مدنی مصوب 25/6/1318)
اثبات باز Preuve Libre
(دادرسی) شیوهای است از ا ثبات دعوی که درآن شیوه قاضی میتو ا ند بهروسیله که بخو ا هدحقیقت مو رد ترافع را کشف وسپس حکم صادر کند حتی بعلم شخصی میتواند متوسل شودمثال معروف آن، داستان حکم به تنصیف طفل مورد ادعاء دوزن بود تا مادرحقیقی معلوم شود. رک. اثبات بسته- اثبات میانه
اعاده دادرسی طاری
عبارت است از اینکه در اثنای یک دادرسی حکمی به عنوان دلیل ارائهگردد وکسیکه حکم یادشده علیه او ابراز شده نسبت به آن درخواست اعاده دادرسی نماید. (بند ب ماده 432 قانون آییندادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب (در امور مدنی) مصوب 21/1/1379)
اعاده دادرسی طاری
اعاده دادرسی بر دو قسم است: 1- اصلی 2- طاری اعاده دادرسی اصلی است در صورتی که درخواست کننده اعاده دادرسی مستقلاً درخواست اعاده دادرسی نماید. و طاری است وقتی که در اثنای دادرسی حکم به طور دلیل ابراز و محکوم علیه که حکم در مقابل او ابراز شده نسبت به آن درخواست اعاده دادرسی نماید. (ماده 598 از قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 25/6/1318)
اعانه
عناوین کمک و اعانه مندرج در بودجه کل کشور منحصراً ناظر بر اعتبارات جاری است. (تبصره 58 قانون بودجه اصلاحی سال 1353 و بودجه سال 1354 کل کشور مصوب 15/11/1353)
اعتبار
اعتبار عبارت از مبلغی است که برای مصرف یا مصارف معین به منظور نیل به اهداف و اجرای برنامههای دولت به تصویب مجلس شورای اسلامی میرسد. (ماده 7 قانون محاسبات عمومی کشور مصوب 1/6/1366)
اعتبار
اعتبار عبارت از مبلغی است که برای مصرف یا مصارف معین در بودجه مربوط به تصویب میرسد. (ماده 6 قانون محاسبات عمومی مصوب 15/10/1349)
اعتبار
مراد از اعتبار وجوهی استکه قبلاً برای خرج معینی پیشبینی و به تصویب مقامات قانون رسیده باشد. (تبصره ماده 5 قانون محاسبات عمومی مصوب 10/12/1312)
اعتبارات فوقالعاده
اعتبارات جدید بر دو قسم است: فوقالعاده و اضافی. اعتبارات فوقالعاده اعتباراتی است که برای احتیاجات جدید لازم میشود. اعتباراتی اضافی اعتباراتی است که برای تکمیل اعتبارات پیشبینی شده در بودجه لازم میشود. (ماده 9 قانون محاسبات عمومی مصوب 10/12/1312)
اعتبارات فوقالعاده
اعتبارات اضافی منظور نمیشود مگر به موجب قانون مخصوص. اعتبارات اضافی بر دو قسم است: فوقالعاده و منضمه - اعتبارات فوقالعاده اعتباراتیاستکه پیشبینی آن در قانون بودجه غیرممکن بوده و برای تأسیسات یا احتیاجات جدیده یا به جهت توسعه تأسیسات خارج از حدود قانونی بودجه لازم میشود - اعتبارات منضمه اعتباراتی است که برای تکافی مخارج بعضی اموری که در بودجه پیشبینی شده است لازم میشود. (ماده 26 قانون محاسبات عمومی مصوب 3/12/1289)