contact
shape

ترمینولوژی

shape

حرف د

دعوی حقوقی

(دادرسی مدنی) مرادف دعوی مدنی است (رک. دعوی مدنی) اصطلاح دعوی حقوقی غلط است زیرا که حقوق در اصطلاح شامل دو رشته مدنی و کیفری است و ذکر عام و اراده خاص بدون اینکه دارای مزیتی باشد علاوه بر اینکه دور از روش فصاحت و بلاغت است دور از رسم قانونگذاری است. اصطلاح بالا در مقابل دعوی جزائی استعمال میشود (ماده 46 قانون ثبت علائم 1- 4- 130 و ماده 10 قانون چکهای بی محل مصوب 1337)

دعوی حواله

(دادرسی مدنی) دعوائی که خواسته آن ناشی از رابطه حقوقی حواله قانون مدنی باشد (در مقابل دعوی برات استعمال میشود)

دعوی خالصه

(دادرسی مدنی) دعوی مربوط بعین یا منافع وحقوق املاک خالصه (قانون تاسیس بنگاه خالصجات کشور مصوب 26- 4 – 34) 2367- دعوی خسارت (دادرسی مدنی) دعوائی که خواسته آن نوعی ازانواع خسارات باشد.

دعوی خصوصی

(دادرسی کیفری) دعوی کسیکه از عمل مجرم متحمل ضرر شده است در مقابل دعوی عمومی استعمال شده است ماده دوم آئین دادرسی کیفری. (رک. دعوی عمومی)

دعوی خلع ید

بمعنی دعوی تخلیه است (رک. دعوی تخلیه)

دعوی خیانت متولی

(دادرسی مدنی) دعوائی که خواسته آن اعلام وجود خیانت متولی معین در امر موقوفه است (ماده هشتم قانون اوقاف و ماده 61 نظامنامه اوقاف)

دعوی خیانت ولی قهری

(دادرسی مدنی) دعوائی که خواسته آن اعلام خیانت ولی قهری در دارائی طفل است که از طرف دادستان طرح میشود و در صورت اثبات باید ضم امین به ولی کرد (ماده 1186 قانون مدنی)

دعوی دولتی

(دادرسی مدنی) دعوائی که یکی ازطرفین دعوی دولت باشد (ماده 139-141 دادرسی مدنی)

دعوی دینی

(دادرسی مدنی) دعوائی که خواسته آن مال برذمه خوانده است نه مال موجود درخارج. در مقابل دعوی عینی استعمال میشود. (رک. دعوی عینی)

دعوی رفع مزاحمت

(دادرسی مدنی) دعوائی که خواسته آن رفع مزاحمت مزاحم تصرفات متصرف قانونی در مال غیر منقول است با اینکه مزاحم مال مورد مزاحمت را از تصرف متصرف خارج نکرده است (ماده 325 دادرسی مدنی)

دعوی رفع ممانعت از حق

(دادرسی مدنی) دعوائی است که صاحب حق ارتفاق یا حق انتفاع در مال غیر برای رفع ممانعت دیگری از استمتاع از حق خود اقامه می کند (ماده 324 آئین دادرسی مدنی)

دعوی زناشوئی

(دادرسی مدنی) دعاوی راجع بامر ازدواج را گویند مانند دعوی زوجیت و نفی زوجیت و دعوی نفقه و تمکین و دعوی طلاق و مطالبه مهر و جهیز.

دعوی زوجیت

(دادرسی مدنی) دعوائی است که زنی علیه مردی برای اثبات را بطه زوجیت در زمان حال یا ماضی مطرح کند و هم چنین است اگر قائم مقام زنی این دعوی را بقصد استفاده ازآثار مدنی رابطه زوجیت (از قبیل مطالبه حقوق مالی آن زن) طرح کند (قانون راجع بانکار زوجیت - مصوب 20 2- 1311) در برابر این دعوی بطور متقابل شوهر (مدعی علیه) دعوی انکار و نفی زوجیت مطرح می کند.

دعوی سجلی

(دادرسی مدنی) بدعاوی ذیل اطلاق میشود: الف - دعوی تصحیح شناسنامه ب- دعوی ابطال شناسنامه ج- اعتراض ماده 22 نظامنامه مصوب 1319 قانون سجل احوال 1319 د- اختلاف در سن (و اثبات سن حقیقی) بین متقاضی شناسنامه ومأمورآمار وثبت احوال (ماده 85 نظامنامه 1319) هـ - اعتراض به غصب نام خانوادگی (ماده 998 قانون مدنی)

دعوی سفته

(دادرسی مدنی) دعوائی است که خواسته آن وجه سفته و مستند اصلی آن سفته باشد.

دعوی ضمیمه

رک. دعوی اضافی

دادگاه‌های عمومی

دادگاه‌های عمومی به ترتیب مقرر در این قانون به دعاوی حقوقی و جزایی و امور حسبی رسیدگی می‌کنند. (ماده 1 لایحه قانونی تشکیل دادگاه‌های عمومی مصوب 10/7/1358 شورای انقلاب)

دادگاه‌های عمومی

دادگاه‌های عمومی به ترتیب مقرر در این قانون به دعاوی حقوقی و جزایی و امور حسبی رسیدگی می‌کنند. (ماده 1 لایحه قانونی تشکیل دادگاه‌های عمومی مصوب 5/7/1358 شورای انقلاب)

دادنامه

در ظرف پنج روز از تاریخ صدور حکم یا قراری که مستقلاً قابل شکایت است پاکنویس آن باید تهیه شده و به امضا دادرس دادگاه و مدیر دفتر برسد این پاکنویس دادنامه خوانده می‌شود. (ماده 158 قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 25/6/1318)

داده‌های الکترونیکی

عبارت است از متن یا پرونجای (فایل) اطلاعاتی که از طریق شبکه‌های رایانه‌ای یا دیسک نوری یا فلاپی دیسک به منظور تسریع در امور جاری عبور کالا تحت استاندارد و نمونه (فرمت) شناخته شده بین‌المللی همراه با اعمال سیستم امنیتی بر روی این‌گونه پرونجا‌ها (فایل‌ها) و امکان احراز هویت فرستنده و گیرنده تبادل می‌گردد. (بند ح ماده 1 آیین‌نامه اجرایی قانون حمل و نقل و عبور کالاهای خارجی از قلمرو جمهوری اسلامی ایران مصوب 18/5/1377 هیأت وزیران)