(فقه) مقداری از مقررات اسلامی است که توسط یکنفر(یا چند نفر) فقیه جمع آوری شده و استنباطات خود آنها (علاوه بر مفاد متن قانون شرع) درآن رساله بطور منظم و مبوب گردآوری شده است و در دسترس غیر مجتهدان قرار داده می شود تا طبق آن عمل کنند. این عمل نوعی از کدیفیکاسیون است که پیش از پیدایش کد ناپلئون بین مسلمین و حتی در دستگاههای اداری ودولتی وجود داشت و شاید اروپائیان آنرا از ایرانیان اقتباس کرده اند بهترین نمونه یک کد قوانین جاری در یک کشور که بدستور پادشاه تهیه و تنظیم شده است جامع عباسی است که شیخ بهائی و شاگرد او آنرا تنظیم کرده اند و باحتمال بسیارقوی منشاء اقتباس اروپائیان که از زمان صفویه با ایرانیان تماس نزدیک داشته اند بوده است.

پایور شهربانی است (ستوان)

نائب دوم در شهربانی است.

نائب سوم در شهربانی است.

نائب اول در شهربانی است.

بمعنی عادت بکار می رود و غالبأ بهمراه آن استعمال شده و گفته میشود: رسم و عادت. وبرخی به تکلف سعی دارند که بین آنها فرق گذارند. (رک. عرف)

(فقه) آنچه که در تنظیم قبالجات نوشتن آن مرسوم و متداول بود مثلا بعضی اقاریر درقباله منعکس میشد بدون اینکه واقعیتی داشته باشد (مانند اقرار به رؤیت مبیع از طرف مشتری با قبض و اقباض) ولی برای اینکه بیع صحیحآ در قباله منعکس شود بر سبیل رسم القباله (و روی حسن ظن طرفین بیکدیگر یا باری بهرجهت) اقرار مذکور را می کردند و بعدأ اگر اختلافی رخ می داد ذینفع مدعی می شد که اقرار واقعیت نداشته و علی رسم القباله بوده است (جامع الشتات - صفحه 163- 729) رسم القباله ممکن است بصورت اقرار نباشد. بعضی می گویند ذکر ((تلال و جبال)) درقباله های قدیم بدنبال مالکیت یک ده (کلا یا بعضا) رسم القباله است والا مادام که احیاء نشده ملک کسی نیست بنظر می رسد که منظور حق حریم برتلال و جبال باشد نه مالکیت آن بهمان ترتیب که مالک اراضی ملکی ده میشوند. بنابراین تا این اندازه رسم القباله محمل دارد.

عمل رسمی عملی است که منسوب به دولت است. مقام رسمی مقام دولتی صلاحیتدار است برای انجام عملی ویا اظهارمطلبی. ممکن است کسی مامور رسمی دولت باشد ولی مستخدم دولت نباشد مانند صاحبان دفاتر اسناد رسمی که مأمور رسمی هستند ولی مستخدم دولت نیستند هر چند که در بعضی مقررات بآنها عضو دولت اطلاق شده است. اوراق رسمی اوراقی است که دارای نشان و علائم دولتی باشد. رک. سند رسمی

(مالیه) محل تهیه مشروبات الکلی ومالیات بر مشروبات الکلی را گویند.

نوشته ای که دریافت چیزی را معین می کند.

مطلق تحقیق را گویند. (رک. تحقیق) (دادرسی مدنی) عناصر رسیدگی (وجودی باشد یا عدمی) از این قرار است: الف - لازم نیست رسیدگی در دادگاه باشد ولی اصل این است که رسیدگی در دادگاه باشد (ماده360 دادرسی مدنی) ب - رسیدگی ممکن است بدلائل دعوی باشد (ماده 359 دادرسی مدنی) ج - حضور اصحاب دعوی شرط رسیدگی نیست ولی باید موضوع رسیدگی و مکان رسیدگی و زمان رسیدگی قبلا بآنان اعلام شود (ماده 362 دادرسی مدنی) د- دخالت دادرس یا نماینده او شرط رسیدگی است. ه - رسیدگی شامل مرحله تبادل لوایح هم هست زیرا ماده 290 ببعد قانون آئین دادرسی مدنی شامل این مرحله هم می باشد. و- قدیم دادخواست شرط شروع بر سیدگی است ولی خود این عمل عنوان شروع برسیدگی را ندارد و ماده 273 آئین دادرسی مدنی خلاف این نظر (و خلاف ماده 70 آئین دادرسی مدنی) را می رساند ولی ظاهر ماده 273 مقصود مقنن نیست زیرا تقدیم دادخواست جنبه فاعلی دارد و شروع برسیدگی (و رسیدگی) جنبه قابلی دارد و این در جنبه ضد یکدیگرند وهیچ چیز متصف بضد خود نمیشود یعنی تقدیم دادخواست، موصوف بعنوان رسیدگی ز- رسیدگی قائم به تشکیل جلسه نیست و بدون تشکیل جلسه هم رسیدگی صدق می کند مانند رسیدگی عادی در موردی که نیاز بدادن جلسه نداشته باشد. ح - درغیرساعات اداری هم رسیدگی مقدور است (ماده 775 آئین دادرسی مدنی) ط - رسیدگی شامل تجدید جلسه نیست زیرا تجدید جلسه بمعنی تعویق رسیدگی است و تعویق رسیدگی، ضد رسیدگی است و هیچ چیز منصف بضد خود نمیشود.

رک. دادرسی اختصاری

(دادرسی) رسیدگی در دادگاه استیناف را گویند. (رک. دادگاه استیناف)

(دادرسی) رسیدگی در دادگاه استیناف را گویند. (رک. دادگاه استیناف)

(دادرسی) رسیدگی در دیوان تمیز را گویند. (رک. دیوان تمیز)

رک. دادرسی عادی

(دادرسی) رسیدگی در دیوان تمیز را گویند. (رک. دیوان تمیز)

(دادرسی) الف - رسیدگی در دادگاه نخستین و استیناف را گویند. درمقابل رسیدگی در دیوان تمیز که به ماهیت دعوی نظر نکرده فقط مقصود ازرسیدگی تشخیص این امر است که حکم یا قرار مورد دادخواست فرجامی موافق قانون صادر شده یا نه (ماده 558 آئین دادرسی مدنی) ب- در پارهای از اصطلاحات رسیدگی ماهوی رسیدگی دادگاههای ماهوی در ماهیت دعوی (به ماخذ ماده 154 آئین دادرسی مدنی) را گویند بطوریکه اگر دادگاه در نتیجه آن رسیدگی را صادر کند آن رأی را حکم گویند نه قرار. (رک. ماهیت)

(دادرسی) رسیدگی در دادگاه بخش و شهرستان (بشرط اینکه رسیدگی پژوهشی نکند) را گویند. اولین مرحله ازمراحل رسیدگی بدعوی یا امری از امور حسبی را گویند وشامل رسیدگی حضوری وغیابی دادگاه نخستین می باشد.

(دادرسی مدنی) خودداری دادگاه از رسیدگی است خواه بصورت صدور قرار عدم صلاحیت (بند 1 - 2 ماده 197 دادرسی مدنی و ماده 208) باشد خواه بصورت رد دعوی (بند سوم ماده 198 و ماده 202 قانون مذکور) یا عدم استماع دعوی (بند چهارم ماده 197 قانون مزبور) یا قرار سقوط (بند چهارم ماده 198 دادرسی مدنی). امتناع از رسیدگی خود بخود و مستقلا قرار جداگانه و ممتازی نیست بلکه باید بیکی از صور مذکور فوق (قرار رد دعوی - قرارعدم صلاحیت - قرار عدم استماع دعوی - قرار سقوط دعوی) باشد. (رک. مستنکف از احقاق حق)