contact
shape

ترمینولوژی

shape

حرف ب

(میر) بلوک

رک. بلوک

بلیت

نوشته ای که مدلول آن تعهد پرداخت مبلغی یا انجام عملی است.

بناء عقلاء

(فقه) بقاء عقلاء نوعی ازعرف عقلاء (رک.عرف عقلاء) است که همیشگی و همه جائی باشد مانند استصحاب که فی الجمله مصداقی از مصادیق بناء عقلاء است وهم چنین است ((تصرف که علامت مالکیت شناخته شود تاخلاف آن محرز گردد)) یکی ازمعانی حقوق طبیعی (یعنی همیشگی وهمه جائی بودن) بربناء عقلاء منطبق است بهمین جهت برخی از فقهاء گفته اند: بناء عقلاء ناشی ازفطرت انسان است. علامت عرف عقلاء و بناء عقلاء این است که همیشگی و همه جائی باشد.

بنچاق

اسناد راجع بمالکیت یا نقل و انتقال سابق برمعامله ای که فعلا انجام می گیرد (ماده 23 آئین نامه قانون ثبت - مصوب 1317)

بند (ز)

بند(ز) از قسمت اول ماده واحده قانون راجع باراضی دولت و شهرداریها واوقاف و بانکها مصوب 1335 را گویند که بر افواه ساری وجاری شده و رنگ اصطلاح بسیار متداولی را بخود گرفته است.

بندگی رعایا

وضع یا حال رعیت (دهقان) که بموجب قانون یا عرف یا قرارداد مکلف باشد در زمین متعلق بفرد دیگری زندگی و کار کند وبرای فردا خیر خدمت یا خدمات معین را با دریافت اجرت یا رایگان انجام دهد و بهرحال حق تغییر وضع و حال خود را نداشته باشد (قرار داد تکمیلی منع بردگی و برده فروشی - دوره 19 قانونگذاری - جلد سوم - صفحه 1517)

بنده

مرادف برده است (رک. بردگی)

بنکدار

تاجری که جنس مورد معاملات خود را بقدر فراوان در اختیار دارد و می تواند بطور عمده فروشی عمل کند. این اصطلاح در مقابل ((بار فروش)) استعمال میشود و او تاجری است که قدرت عمده فروشی ندارد.

بنگاه

جائی که برای کارهائی ازیک نوع اختصاص داده باشند. نظامی گنجوی گوید: هر آن کس که شد دزد بنگاه من.... بمعنی مؤسسه بکار میرود. در این زمان بیشتر به تجارتخانه اختصاص دارد مخصوصا دکان معاملات املاک را علی الاطلاق بنگاه می گویند و بهر صورت کمتر به مؤسسات دولتی گفته میشود. بنگاه شخصیت حقوقی ندارد. در اصطلاحات ذیل بکار رفته است:

بنگاه آبیاری

بنگاه مستقل آبیاری بموجب قانون اجازه تأسیس بنگاه آبیاری مصوب 29- 2 - 1322 بمنظور توسعه واصلاح امور آبیاری کشور و نظارت آن تحت نظر وزارت کشاورزی تأسیس شده است و دارای شخصیت حقوقی است (ماده یک قانون اصلاح قانون تاسیس بنگاه آبیاری وامور مربوط به آبیاری کشور- مصوب 11- 5 1334- مجموعه 1334 صفحه 222)

بنگاه حمایت زندانیان

مؤسسه ای است دولتی که بمنظور تربیت و تهذیب اخلاق و اصلاح زندانیان و آموختن حرفه بآنها و راهنمائی و پیدا کردن شغل برای زندانیانی که پس از اجرای محکومیت توانائی تهیه شغل ندارند تحت ریاست عالیه وزیر دادگستری تشکیل میشود (ماده یک اساسنامه بنگاه حمایت زندانیان - مصوب هیئت وزیران - مورخ 20-2-36)

بنگاه خالصجات کشور

بمنظور عمران و آبادی املاک خالصه و ازدیاد تولید و تکثیر درآمد آنها و هم چنین همکاری با دستگاههای وزارت کشاورزی بنگاهی بنام بنگا. خالصجات تحت نظر وزارت کشاورزی تاسیس شده که دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است و عملیات خود را براساس قانون و آئین نامه های مربوط انجام میدهد (ماده یک قانون تاسیس بنگاه خالصجات کشور- مصوب 26- 4- 34 مجموعه 1334- صفحه 137)

بنگاه عمرانی کشور

بمنظورعمران و آبادی قراء وتعمیم فرهنگ و بهداشت و بهبود وضع کشاورزی و کشاورزان و بالابردن سطح زندگی آنان و تقویت روح همکاری و تعاون بین آنها بنگاهی بنام بنگاه عمرانی کشور تحت نظر وزارت کشور تاسیس شده که دارای استقلال مالی وشخصیت حقوقی می باشد (مواد 1- 2 قانون بنگاه عمرانی کشور- مصوب 11 - 5 - 34 مجموعه 1334- صفحه 193)

بنه

مقدار زمین زراعتی (قسمتی ازیک ده) که چند گاو بزراعت آن اختصاص یافته باشد و در پاره ای از ولایات آن را بنیچه نامند (ماده 15 آئین نامه قانون اصلاحات ارضی مصوب 3- 5 - 43)

بنیچه

(بضم باء) مقدار زمین زراعتی( قسمتی از ده) که چند گاو بزراعت آن اختصاص یافته باشد.

بوته جنگلی

رستنی های خود روی خشبی که ساقه آنها بطور طبیعی کمی بالاتر ازسطح خاک منشعب شده باسد و نوعا در جنگلها یا اراضی جنگلی یا بیشه ها می روید. (ماده یک آئین نامه اجرائی قانون ملی شدن جنگلها مصوب 6- 6- 42 هیات وزیران)

بوته کویری

نباتات خود روی چند ساله (جز درخت) که درکویر و بیابان می روید بوته کویری نامیده میشود (ماده یک آئین نامه اجرائی قانون ملی شدن جنگلها مصوب 6 - 6 - 42 هیات وزیران)

بودجه Budget

الف - صورت سالانه دخل و خرج کشور یا سائر مؤسسات عمومی (مانند بودجه کل کشور و بودجه مجلس شورای ملی) ب - عوائد و مخارج پیش بینی شده کشور برای مدت یکسال شمسی (سنه مالی) که بتصویب مجلس شورای ملی رسیده باشد (ماده یک قانون محاسبات عمومی 10- 12- 1312)

بودجه تفصیلی

بودجه ای که هر وزارتخانه یا مؤسسه دولتی بطور تفصیل سالانه تهیه و مطابق رقمی که در بودجه کل کشور برای آن پیش بینی شده است به تصویب می رسد.

بورس Bourse

بازارعمده معاملات کلی بازرگانی و ارز که بازرگانان و دلالان رسمی و تولید کنندگان و مصرف کنندگان کالاهای بورسی در آن تجمع می کنند ومعاملات نقد و مدت دار بمقدار کلی درآن میشود و معامله کننده از طول مدت و تفاوت نرخ در این مدت استفاده میبرد و قصد معامله حقیقی باین غرض درآن میشود. چون در شهر بروژ بلژیک این اجتماع ابتداء در هتلی بنام هتل بورس صورت گرفت بعدا این اسم برای معنی بالا علم شد (ماده 40 قانون تصفیه امور ورشکستگی) رک. بازار رسمی