( فقه)بمعنی قیمی است که درمقابل مثلی استعمال شده است. (رک. مثلی)

( فقه- مدنی) زوج را در نکاح منقطع متمتع گویند و زوجه را متمتعه (جامع الشتات- ص 452).

رک. نتیجة الاطلاق

الف - در قوانین، عبارات مقنن را گویند. ب- در علم درایه عبارات حدیث را گفته اند.

مورد اختلاف و دعوی را گویند. خواسته اخص از متنازع فیه است زیرا وقتی که نزاع و دعوی بمراجع قضائی در لباس تشریفات دادرسی عرضه شد اسم آن خواسته یا مدعی به است.

رک. خبر متواتر

( حقوق اداری )درقدیم به تحمیلات مالی که ازطرف دیوان و دولت متوجه اشخاص و املاک و اموال می شد گفته می شد.

(مدنی )مورث- کسیکه مرده و مالی از او باقیمانده است.

مرادف ورشکسته است (رک. ورشکستگی).

( مدنی- فقه) کسیکه اداره امور موقوفه ای راعهده دار باشد (ماده 75 قانون مدنی).

رک. هبه

کسیکه فاعل جرم تلقی شده ولی هنوز انتساب جرم باو محرز نشده است. در مقابل مجرم استعمال میشود( ماده 14آئین دادرسی کیفری).

متهمی که بعلت عدم اطلاع ویا سرپیچی اراخطار دادگاه در جلسه دادرسی حاضر نشده باشد و حکم غیابی علیه اوصادر شود.

از اوزان قدیم است درمعانی ذیل استعمال میشود

مساوی یکدرهم و سه هفتم درهم است (مثقال شرعی مساوی است با ده هفتم درهم) به ماخذ هرده درهم مساوی هفت مثقال. مقصود از درهم درهم شش دانقی است.( رک. دانق) با ملاحظه آنچه که در دانق نوشته شد تبدیل مثقال شرعی به گرم آسان است.مثقال شرعی برابر 18 نخود است. درمقابل مثقال صیرفی استعمال میشود ( رک. مثقال صیرفی) در تبدیل مثقال به قیراط اختلاف نظر فراوان دیده میشود. و مثقال شرعی را بیست قیراط گفته اند.

صیرف در لغت صراف درهم و دینار را گویند و مثقال صیرفی مثقال متداول صرافان را گویند و مثقال مذکور بیست و چهارنخود است یعنی یک ثلث از مثقال شرعی بیشتر است.

( مدنی - فقه 9مالی که اشباه ونظائر آن ( رک. مثلی )

(حقوق مدنی )برابر ماده 950 قانون مدنی مثلی مالی است که اشباه و نظائرآن نوعأ زیاد و شایع باشد مانند حبوبات و نحو آن. و قیمی مقابل آن است معذلک تشخیص این معنی با عرف می باشد. باتوجه بعرف مذکور عناصر سازنده مثلی چنین است. 1- عنوان واحدی بجزء و کل آن اطلاق شود مانند گندم که دانه و خرمن آن، توان واحد دارند. 2- قیمت اجزاء آن بعلت تساوی یا تقارب صفات آنها یکسان ویا متقارب باشد. 3- منافع اجزاء آن متقارب باشد بطوریکه اختلاف قیمت درعرف قابل مسامحه باشد. 4- اشباه و نظائرآن زیاد باشد. در تمام موارد بالا فرقی بین امورمصنوعی و طبیعی نیست. هرگاه یکی از عناصر بالا وجود پیدا نکند آن چیز قیمی خواهد بود.

(مدنی – نفقه)معوض را در عقد بیع مثمن گویند وعوض را ثمن نامند (ما ده197 قانون مدنی) .

( فقه)- الف- بفتح اول درمقابل حقیقت استعمال میشود.( رک. حقیقت) ب- بضم اول در مقابل ممنوع استعمال میشود در اینصورت بمعنی مباح و حلال است.