ترمینولوژی
حرف م
ممنوعیت از اقامت
مدت اقامت اجباری یا ممنوعیت از اقامت کمتر از یک ماه و بیشتر از سه سال نخواهد بود. محکومین به این دو مجازات بدون مستحفظ به نقطهای که ممنوع از اقامت در آن جای نیستند یا مجبور به اقامت در آنجا میباشند رفته و در آنجا تحت نظر نخواهند بود. (ماده 16 قانون مجازات عمومی مصوب 7/11/1304)
منابع مولد آلودگی
که اختصار منابع نامیده میشوند به سه طبقه به شرح زیر تقسیم میگردند. الف) کارخانجات و کارگاهها: عبارت است از محل مشخصی که در آن یک یا چند دستگاه یا وسیله به منظور تولید فراوردهها یا عرضه خدمات مورد استفاده قرار میگیرد و بهرهبرداری از آن سبب ایجاد یک یا چند آلوده کننده میباشد. ب) وسایل نقلیه موتوری: عبارت است از هر نوع وسیلهای که با موتورهای درون سوز یا برون سوز حرکت میکند و برای حمل و نقل مورد استفاده قرار میگیرد و در صورت بهکار انداختن منشأ ایجاد یک یا چند نوع آلوده کننده میگردد. ج) منابع متفرقه: عبارت است از منابعی غیر از کارخانجات و کارگاهها و وسایل نقلیه موتوری و هر عمل یا ترک عملی که موجب آلودگی هوا میگردد. (بند 4 ماده 1 از آییننامه جلوگیری از آلودگی هوا مصوب 29/4/1354)
منابع مولد آلودگی آب
منابع مولد آلودگی آب که منابع آلوده کننده نامیده میشود عبارت است از هر گونه منبعی که فعالیت یا بهرهبرداری از آن موجب آلودگی آب میشود که شامل منابع صنعتی، کشاورزی و دامداری، شهری و خانگی و متفرقه میباشد. (بند 4 ماده 1 آییننامه جلوگیری از آلودگی آب مصوب 24/9/1363 هیأت وزیران)
منابع مولد اشعه
منابع مولد اشعه به مواد پرتوزا (رادیواکتیو) اعم از طبیعی و یا مصنوعی یا مواد و اشیا حاوی آن یا دستگاهها و تأسیسات مولد اشعه اطلاق میگردد. (بند 2 ماده 1 قانون حفاظت در برابر اشعه مصوب 20/1/1368)
منابع نفتی
منابع نفتی عبارت است از کلیه منابع و ذخایر زیرزمینی دارای نفت اعم از این که در خشکی یا در مناطق دریایی واقع شده باشد. (ماده 1 قانون نفت مصوب 8/5/1353)
منازل مسکونی
عبارت است از اماکنی که عرفاً و عادتاً جهت سکونت و به قصد استفادههای غیرصنعتی، تجاری، اداری و امثال آن اختصاص یابد. (بند 13 ماده 1 از آییننامه جلوگیری از آلودگی آب مصوب 24/9/1363 هیأت وزیران)
مناطق جنگلی
مناطقی است که در آنها جنگل یا بیشه یا اراضی جنگلی یا بوتهزارهای جنگلی طبیعی بهطور انبوه یا پراکنده وجود داشته باشد. (بند 18 ماده 1 قانون حفاظت و بهرهبرداری از جنگلها و مراتع مصوب 25/5/1346)
مناطق دریایی
مناطق دریایی عبارت است از آبهای داخلی و ساحلی و فلات قاره ... (از ماده 1 از قانون نفت مصوب 8/5/1353)
مناطق کردنشین
عبارت است از استان کردستان و جنوب آذربایجان غربی شامل شهرهای اشنویه، نقده، پیرانشهر، مهاباد، میاندوآب، بوکان، سردشت، صایین دژ، تکاب و نوار مرزی شهرستانهای ارومیه و سلماس. (بند 3 آییننامه اجرایی قانون واگذاری زمینهای دایر و بایر که بعد از انقلاب به صورت کشت موقت در اختیار کشاورزان قرار گرفته است مصوب 29/11/1365 هیأت وزیران)
مناطق محروم
مناطق محروم به محلهایی اطلاق میشود که در جدول گروهبندی نقاط کشور از نظر تسهیلات زندگی و بدی آب و هوا مصوب سازمان امور اداری و استخدامی جزو نقاط گروه پنج و بالاتر تا درجه 2 و بالاتر قرار گرفته باشند... (تبصره 2 ماده 3 از آییننامه اجرایی قانون نظام مهندسی ساختمان مصوب 20/4/1372)
مناقصه
مناقصه در معاملات به طرق زیر انجام میپذیرد: الف) در مورد معاملات جزئی به حداقل قیمت ممکن به تشخیص و مسئولیت مأمور خرید، ب) در مورد معاملات متوسط به حداقل قیمت ممکن با استعلام بهای کتبی به مسئولیت مأمور خرید، ج) در مورد معاملات عمده با انتشار آگهی مناقصه یا ارسال دعوت نامه (مناقصه محدود). (ماده 29 و قانون محاسبات عمومی مصوب 15/10/1349)
منتسب
وضعیت پرسنلی است که در یکی از حالتهای زیر از رده خدمتی خود منفک گردیده و حسب مورد در اختیار پرسنلی نیرو یا سازمان مربوطه یا ستاد کل سپاه یا ستاد کل یا وزارت قرار میگیرند، مدت انتساب جز مدت خدمت برای ترفیع منظور میگردد. (ماده 109 قانون مقررات استخدامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مصوب 21/7/1370)
منتسب
وضع افسر و کارمندی است که مشمول یکی از موارد زیر باشد: الف) موقتاً به مشاغل مخصوصی گمارده شده که در سازمان نیروهای مسلح ... برای آن مشاغل محل به خصوصی پیشبینی نشده است. ب) در یکی از مدارس داخله یا خارجه مشغول تحصیل باشد. ج) به واسطه حذف یا انحلال محل سازمانی موقتاً بدون شغل شود. د) افسران و کارمندانی که معالجه بیماری آنها بیش از چهار ماه ادامه پیدا کند تا یک سال. هـ) افسران و کارمندانی که اسیر میشوند در تمام مدتی که در اسارت هستند و در صورتی که از اسارت خارج شوند حداکثر تا شش ماه که باید به آنان شغل ارجاع شود در حال انتساب باقی خواهند بود. و) بنا به تصویب .... مأمور خدمت در سایر وزارتخانهها یا بنگاههای ملی یا دولتی شوند. (ماده 11 از قانون استخدام نیروهای مسلح مصوب 30/4/1336)
منتظر خدمت
وضع پرسنلی است که برابر مقررات مربوطه به علت ارتکاب تخلفات انضباطی، با حفظ پست سازمانی به طور موقت از کار برکنار شده باشند. (ماده 107 قانون مقررات استخدامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مصوب 21/7/1370)
منتظر خدمت
وضع افسر و کارمندی است که به علت خطا یا قصور مکرر یا مسامحه طبق مقررات مواد 116 و 117 موقتاً از کار برکنار شود. (ماده 12 از قانون استخدام نیروهای مسلح مصوب 30/4/1336)
منتظر خدمت
مستخدمینی که به واسطه حذف مشاغل یا بنا به مقتضیات اداری بدون تقصیر بیکار شوند منتظر خدمت محسوب خواهند بود. (از ماده 28 از قانون استخدام کشوری مصوب 22/9/1301)
منصفالمیاه
خطی است که سطح آب مجرای اصلی رودخانه یا نهر یا مسیل را به دو قسمت متساوی تقسیم مینماید. (بند 30 از آییننامه اجرایی قانون حفظ و تثبیت کناره و بستر رودخانههای مرزی مصوب 18/12/1363)
منطقه انحصاری اقتصادی
عبارت است از ناحیههای خارج و مجاور دریای سرزمینی حداکثر به عرض دویست (200) مایل دریایی از خط مبدأ دریای سرزمینی که در آن، کشور ساحلی دارای حقوق و صلاحیتهای انحصاری در مورد منابع طبیعی و سایر صلاحیتهای مربوط است. (تبصره 2 ماده 1 آییننامه احداث و استفاده از تأسیسات در فلات قاره ومنطقه انحصاری اقتصادی ایران در خلیج فارس و دریای عمان مصوب 28/9/1375 هیأت وزیران).
منطقه شهری
در شهرهای بزرگ از به هم پیوستن چند محله، منطقه شهری تشکیل میشود. (تبصره 3 ماده 4 قانون تعاریف و ضوابط تقسیماتکشوری مصوب15/4/1362)
منطقه نظارت
منطقه نظارت منطقهای است در مجاورت دریای سرزمینی که حد خارجی آن از خط مبدأ 24 مایل دریایی میباشد. (ماده 12 قانون مناطق دریایی جمهوری اسلامی ایران در خلیجفارس و دریای عمان مصوب 31/1/1372)