(مدنی- فقه) اعمال حق خیار (یا استفاده ازحق خیار) را گویند.

(مدنی- فقه) کسیکه خیار بنفع اومقرر شده است خواه متعامل باشد خواه قائم مقام قانونی او (مانند وارث) خواه شخص ثالث که بنفع او خیاری مقررشده است.

متعلق خیار (هرخیاری باشد) دوچیز است: الف - ابقاء عقد صحیح (زیرا خیار فقط در عقد صحیح پیدا میشود نه درعقد فاسد) ب- ازاله عقد صحیح سایرمشخصات خیارات داخل در ماهیت حقوقی صار نمی باشند بلکه از عوارض و مختصات آن خیارمحسوب میشوند بنابراین فوریت خیار (بعد ازعلم بعیب. ماده 435 ق- م) فقط متوجه خود خیار است نه متوجه عوارض آن مثلا بعد ازعلم بعیب، متضرر باید فورا قصد ابقاء عقد یا قصد ازاله و فسخ عقد را اعلام کند: اگر قصد ابقاء عقد را فورا اعلام نمود (یا با وجود علم بعیب غمض عین ومسامحه نماید این عمل کاشف از اسقاط حق فسخ است) بالطبع و بحکم قهری قانون (ماده 422 ق – م) مستحق ارش است ومطالبه ارش فوریت ندارد زیرا ارش از لوازم قهری ابقاء عقد است و داخل در ماهیت خیار نیست تا مشمول فوریت خیارعیب باشد پس تا وقتی که مرور زمان شامل حق ارش مزبور نشده میتواند ارش را مطالبه کند.

(جزا) استعمال مال مورد امانت بتوسط امین درجهتی که منظورصاحب مال نباشد. استعمال اعم است از تصاحب یا تلف یا گم کردن (ماده 241 قانون مجازات عمومی)عناصر این جرم عبارت است: الف - تصاحب کردن و بطور کلی صرف مال برخلاف نظر مالک. ب- تقلب (قصد خیانت در امانت) ج- اضرار بمالک د- در قانون ما فقط مال منقول موضوع این جرم واقع میشود. ه - مال ودیعه بطور امانی به خائن در امانت تسلیم شده باشد. این عنصر این جرم را از کلاه برداری جدا میکند تسلیم اعم است از تسلیم مادی یا تسلیم قانونی. و- اسباب قانونی که موجب حصول امانت میشود باید بطور حصر در قانون معین شود (مانند: اجاره - ودیعه - رهن - وکالت - هر کار با مزد یا بی مزد در قانون ایران

: مقصود از عبارت خارج از مرکز مندرج در ماده 4 قانون پزشکان شهرستان‌ها و بخش‌های خارج از حوزه تهران است و بالجمله شمیران و حضرت عبدالعظیم خارج از مرکز محسوب نمی‌شود. (تبصره 4 قانون اصلاح قانون استخدام پزشکان مصوب 29/2/1328)

خاکی است که برای ساختن خشت و آجر معمولی (غیرنسوز) به کار می‌رود و نیز در عملیات ساختمانی و راه‌سازی و کشاورزی از آن استفاده می‌شود. (بند ض ماده 10 قانون معادن مصوب 23/3/1377)

خاکی است که برای ساختن خشت و آجر معمولی (غیرنسوز) به کار می‌رود و در عملیات ساختمانی و راه‌سازی و کشاورزی از آن استفاده می‌گردد و مشمول مقررات این قانون است. (بند ض ماده 10 قانون معادن مصوب 1/3/1362)

خاکی است که به علت داشتن خواص فیزیکی و یا شیمیایی خاص مصارف صنعتی مختلف دارد. (بند ط ماده 1 قانون معادن مصوب 23/3/1377)

آن دسته از خاک‌های رسی که خاک‌رس معمولی نبوده و به علت داشتن خواص فیزیکی یا شیمیایی خاص مصارف صنعتی دارند. (بند ط ماده 1 قانون معادن مصوب 1/3/1362

عبارت است از مجموع بندهای (1-1) و (3-1) مبنای بند (2-1) و مقدار عددی آن به صورت حجم آب مورد نیاز ماهانه که در واحد سطح محاسبه می‌شود. (ضمیمه 1 آیین‌نامه اجرایی بهینه‌سازی مصرف آب کشاورزی مصوب 11/6/1375 هیأت وزیران)

عبارت است از آب مورد نیاز گیاه از مرحله کاشت تا برداشت که از طریق فرایندهای تبخیر و تعرق به مصرف می‌رسد و مقدار آن به صورت حجم آب ماهانه در واحد سطح قابل محاسبه است. (ضمیمه 1 (1-1) آیین‌نامه اجرایی بهینه‌سازی مصرف آب کشاورزی مصوب 11/6/1375 هیأت وزیران)

خالصه انتقالی املاکی است که از 1300 قمری به این طرف در تصرف دولت بوده و بعد به تصرف اشخاص درآمده است. (ماده 1 قانون مالیات خالصجات انتقالی مصوب 20/12/1306)

منظور از خانواده شهدا، جانبازان از کارافتاده، اسرا و مفقودالاثرهای انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی از لحاظ این قانون فرزند، همسر، پدر، مادر، برادر و خواهر آنان می‌باشند که به ازای یک شهید یا مفقود‌الاثر یک نفر از آنان به ترتیب اولویت ذکر شده از مزایای این قانون استفاده خواهند نمود. (تبصره 1 قانون استخدام جانبازان اسرا و افراد خانواده‌های شهدا، جانبازان از کارافتاده اسرا و مفقودالاثرهای انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و همچنین افرادی که حداقل 9 ماه متوالی یا یک سال متناوب داوطلبانه در جبهه خدمت نموده‌اند مصوب 7/10/1367)

خانواده بلافصل کارگر عبارتند از اشخاص زیر به شرط آن که تحت تکفل کارگر بوده و با او در یک منزل سکونت داشته باشند: 1- زن کارگر (یک نفر) و شوهر کارگر زن مشروط بر این‌که سن شوهر از شصت سال متجاوز بوده یا توانایی کار کردن از او سلب شده باشد. کارگرانی که از تاریخ تصویب این قانون بیش از یک زن اختیار نمایند مادام که زن اول در قید ازدواج باشد فقط آن زن از مزایای این قانون استفاده می‌نماید. 2- فرزندان کارگر که به سن پانزده سال تمام نرسیده باشند و همچنین فرزندانی که کم‌تر از بیست و یک سال تمام داشته و منحصراً مشغول تحصیل باشند یا در اثر بیماری دائمی و نقص عضو قادر به کار کردن نباشند. 3- پدر و مادر کارگر مشروط بر این‌که سن آنان از شصت سال متجاوز بوده و توانایی کار کردن نداشته باشند یا این‌که بر اثر بیماری یا نقص عضو قادر به کار نباشند. (ماده 45 لایحه قانونی بیمه‌های اجتماعی کارگران مصوب 24/4/1334)

خانواده بیمه شده شخص یا اشخاصی هستند که به تبع بیمه شده از مزایای موضوع این قانون استفاده می‌کنند. (بند 2 ماده 2 از قانون تأمین اجتماعی مصوب 3/4/1354)

منظور از خانواده شهدا، جانبازان از کارافتاده، اسرا و مفقودالاثرهای انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی از لحاظ این قانون فرزند، همسر، پدر، مادر، برادر و خواهر آنان می‌باشند که به ازای یک شهید یا مفقودالاثر یک نفر از آنان به ترتیب اولویت ذکر شده از مزایای این قانون استفاده خواهند نمود. (تبصره 1 قانون استخدام جانبازان، اسرا و افراد خانواده‌های شهدا، جانبازان از کارافتاده اسرا و مفقود‌الاثرهای انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و همچنین افرادی که حداقل 9 ماه متوالی یا یک سال متناوب داوطلبانه در جبهه خدمت کرده‌اند مصوب 7/10/1367)

منظور از خانواده شهدا، جانبازان از کارافتاده، اسرا و مفقودالاثرهای انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی از لحاظ این قانون فرزند، همسر، پدر، مادر، برادر و خواهر آنان می‌باشند که به ازای یک شهید یا مفقودالاثر یک نفر از آنان به ترتیب اولویت ذکر شده از مزایای این قانون استفاده خواهند نمود. (تبصره 1 قانون استخدام جانبازان، اسرا، خانواده‌های شهدا، جانبازان از کارافتاده، اسرا، مفقودالاثرهای انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و همچنین افرادی که حداقل 9 ماه متوالی یا یک سال متناوب داوطلبانه در جبهه خدمت نموده‌اند مصوب 7/10/1367)

منظور از خانواده شهدا، جانبازان از کارافتاده، اسرا و مفقودالاثرهای انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی از لحاظ این قانون فرزند، همسر، پدر، مادر، برادر و خواهر آنان می‌باشند که به ازای یک شهید یا مفقودالاثر یک نفر از آنان به ترتیب اولویت ذکر شده از مزایای این قانون استفاده خواهند نمود. (تبصره 1 قانون استخدام جانبازان، اسرا و افراد خانواده‌های شهدا، جانبازان از کارافتاده، اسرا و مفقودالاثرهای انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و همچنین افرادی که حداقل 9 ماه متوالی یا یک سال متناوب داوطلبانه در جبهه خدمت نموده‌اند مصوب 7/10/1367)

عبارت است از زن و شوهر و فرزندانی که تحت تکفل یا ولایت رئیس خانوار هستند و از نظر مقررات این قانون در حکم یک شخص محسوب می‌شوند. (بند 6 ماده 1 از قانون مربوط به اصلاحات ارضی مصوب 26/2/1339)

عبارت است از رئیس خانواده و افراد تحت تکفل او که در حکم یک شخص خواهند بود. (بند 2 ماده 1 آیین‌نامه اجرایی لایحه قانونی اصلاح لایحه قانونی واگذاری و احیای اراضی در حکومت جمهوری اسلامی ایران مصوب 31/2/1359 شورای انقلاب